Tolipova t

"Matematik rivojlanish" o‘quv moduli. Ushbu modulni tashkil etishda o‘quvchilar quyidagi ko‘nikmalarga ega bo‘ladi:

• 
  quyidagi yo‘nalishlarda bolalarning yoshini va individual xususiyatlarini hisobga olgan holda matematik rivojlanish muammolarini kompleks hal qilish;
  
• 
  hajmi, shakli, maydoni, vaqti, miqdori va soni tushunchalarni bilish.
  

"Robototexnika" o‘quv moduli. Ushbu modulni tashkil etishda o‘quvchilar quyidagi ko‘nikmalarga ega bo‘ladi:

• 
  mantiqiy va algoritmik fikrlashni rivojlantirish;
  
• 
  dasturlash asoslarini shakllantirish;
  
• 
  rejalashtirish, modellashtirish qobiliyatini rivojlantirish;
  
• 
  ma'lumotlarni qayta ishlash;
  
• 
  mavhumlashtirish va qonuniyatlarni topa olish qobiliyatini rivojlantirish;
  
• 
  amaliy muammolarni tezda hal qilish qobiliyati;
  
• 
  ta’kidlash, sxemalashtirish, tipiklashtirish qobiliyatlari;
  
• 
  universal belgilar tizimlaridan (belgilaridan) foydalanishni bilish va ulardan foydalanish qobiliyati;
  
• 
  jarayonni va o‘z faoliyati natijalarini baholash qobiliyatini rivojlantirish.
  

Har bir modul aniq muammolarni yechishga qaratilgan bo‘lib, ular to‘liq hal etilganda STEAM ta’limining maqsadlari amalga
oshirilishini ta’minlaydi. Kognitiv tadqiqotlar jarayonida intellektual qobiliyatlarni rivojlantirish va yosh bolalarni ilmiy-texnik ishlarga jalb qiladi. Har bir alohida modulda kognitiv tadqiqot faoliyati jarayonida intellektual qobiliyatlarni rivojlantirish bo‘yicha o‘quv vazifalarini amalga oshirishga va yosh bolalarni ilmiy-texnik ishlarga jalb etishga kompleks yondashuvni ta’minlaydigan texnologiyadir. Bunday ta’lim, shubhasiz, faqat ijodiy bo‘lishi mumkin, bu bola uchun o‘ziga qiziq bo‘lgan narsaga muvofiq rivojlanish yo‘lini izlashiga sharoit yaratadi. Yuqori texnologiyali dunyoda yashashga majbur bo‘lgan har bir bolaning shaxsiy rivojlanishiga erishish uchun nimani o‘rganish va o‘rgatish kerak. Har bir bola vaqt o‘tishi bilan u qaysi yo‘nalishga qiziqishini, uni maktabda olib borishini va shu yo‘nalishda rivojlanishda davom etishini tushunishi juda muhimdir. Shuning uchun zamonaviy dunyoda o‘qituvchi oldida katta vazifa turibdi: bolalarni sezgi qobiliyatini rivojlanishiga o‘rgatish. Munosabatlarning aloqasini o‘rnatish, qonuniyatlarni topish, ochiq muammolarni hal qilish ko‘nikmalari shakllanadi.
Ma'lumki, bugungi kunda ma’lumotlar oqimi juda katta va ko‘ngilochar tadbirlar, vositalar shunchalik rang-barangki, kichkina bola ulkan raqamli, global dunyoda yo‘qolib ketishi mumkin. Shuning uchun, o‘qituvchi bolalar uchun zarur bo‘lgan turli xil kompetentsiyalarni rivojlantirishga imkon beradigan vositalarni tanlashi kerak.
Masalan, bir dars misolida tushuntirishga harakat qilamiz:
Darsning mavzusi - "Afrika hayvonlari". O‘quvchilarga to‘ldirilgan krossvord taklif etiladi. Ular Afrikadagi hayvonlar to‘g‘risida taqdimot qilayotganda (hayvonlarning nomlari krossvord jumboq hujayralariga to‘g‘ri keladi). Shundan so‘ng, o‘qituvchi 5-6
o‘'quvchi yoki juftlikdan iborat guruhlardan Afrika qit’asida yashovchi har qanday hayvonni chizish yoki yasashni taklif qiladi. Ishning navbatdagi qiziqarli bosqichi robototexnika vositalarini adabiy o‘qish darslarida qo‘llash mumkin. O‘quvchilar K.Chukovskiyning “O‘g‘irlangan quyosh” asarini o‘rganishadi. LEGO konstruktori asosida hayvonlar yasaladi va ular barchasini suratga olishadi, so‘ng qisqa film tushirishadi. Olingan loyiha boshqa sinf o‘quvchilariga namoyish etiladi, ularda adabiyotga va o‘qishga qiziqishni uyg‘otadi.
Hayotimizning o‘ziga xos xususiyatlaridan biri - bu tez sur’atlarda o‘zgarib borayotganligidadir. Biz umuman o‘zgarish sur’ati o‘sayotgan dunyoda yashayapmiz. Bugungi maktab o‘quvchilari: hali mavjud bo‘lmagan kasblarda ishlashlari, hali yaratilmagan texnologiyalardan foydalanishlari, biz taxmin qilishimiz mumkin bo‘lgan muammolarni hal qilishlari kerak. Maktab ta’limi jadal rivojlanish maqsadlariga mos kelishi kerak.
Integratsiyalashgan o‘quv jarayoni, ilmiy tadqiqotlar va amaliy faoliyat bolalarga tabiiy fanlar sohasidagi jonsiz tabiat obyektlari bilan yaxshiroq tanishish imkonini beradi va modellarni loyihalash, dasturlash bo‘yicha dastlabki ko‘nikmalarni egallashga yordam beradi. Bu farzandlarimizning kelajagi uchun yaxshiroq zamin yaratadi.
STEAM yondashuvi o‘quv natijalariga qanday ta’sir qiladi?
STEAM yondashuvining asosiy g‘oyasi quyidagicha: amaliyot nazariy bilim kabi muhimdir. Ya’ni, o‘rganayotganda biz nafaqat miyalarimiz bilan, balki qo‘llarimiz bilan ham ishlashimiz kerak. Faqat sinf devorlaridagi ta’lim tez o‘zgaruvchan dunyo bilan hamqadam bo‘lmaydi. STEAM yondashuvining asosiy farqi shundaki, bu yerda bolalar ko‘plab fanlarni muvaffaqiyatli o‘rganish uchun
miyalaridan va qo‘llaridan foydalanishadi. Ular olgan bilimlarni ular o‘zlari "olishadi".

1.