1. Geomorfologik topoterminlar:
(ag’ba (dovon), alang, alin
(tizma, o'rmonli tog'), bayir, bag'ir, bel (dovon, o'tkil), bum (bo'm, qism,
tor dara), dasht, do'ng, yozi, jar, kungay, ko'tal, ort, oshuv, terskay, tog',
chuqur, qir, qopchig'ay (dara), qoratov, qurum va boshqalar).
2. Gidrologik topoterminlar:
(arashon (arasan), arna, ariq, buloq,
guzar, daryo, duob, yop, idil, kom, ko'l, pul (ko'prik), qayir, qorasuv,
quduq, hovuz va boshqalar).
3. Floristik va faunistik topoterminlar:
(arpa, bodom, patta (tol
navi), tol, terak, tut, jiyda, qayrag'och, olma, o'rik, gazol, tuya va
boshqalar).
4. Oykonomik topoterminlar:
(qishloq, kent, kat, ovul, mahalla,
guzar, qo’rg'oncha, ko'cha va boshqalar).
5. Etnonimik topoterminlar:
(o'zbek, qipchoq, qangli, ming,
nayman, qirg'iz, qatag'og, do'rmon, yuz, arab, tojik, uyg'ur va boshqalar).
6. Turli topoterminlar:
(obyektning belgi - xususiyati, tomon, o'rin
- joy, hajm va boshqa xususiyatlarni ifodalovchi terminlar: obod, orqa,
katta, kichik, o'rta, yuqori, quyi, yangi, ko'hna, eski, oq, qizil, achchiq,
chuchuk, sho'r, shirin va boshqalar).
Toponimik terminlar (TT)ning turlari va ayrim namunalar:
70
Geomorfologik
ТT
Gidrologik
ТT
Floristik va
faunistik ТT
Oykonimik
ТT
Etnonimik
ТT
Turli
ТT
bel
arashon
arpa
guzar
arab
katta
soy
arna
bodom
daha
do’rmon
kichik
do’ng
ariq
olma
ko’cha
ming
ko’hna
jar
buloq
terak
kent
nayman
chuchuk
ko’tal
guzar
tol
mahalla
saroy
shirin
ort (art)
daryo
o’rik
ovul
uyg’ur
eski
tog’
yop
g’izol
sahar
yuz
yuqori
chuqur
kom
tuya
qishloq
o’zbek
o’rta
qoratov
ko’l
qo’rg’on
qangli
qizil
Xullas, terminlarni turli mezonlarga ko'ra guruhlashtirish mumkin.
Har bir fanga oid terminlarni guruhlashtirilgan holatda o'rganish shu
fanning terminlarini, binobarin terminologiyasini chuqurroq o'zlashtirib
olish imkoniyatini beradi. Ayniqsa, tabiiy geografiyaga oid terminlar
aksariyat hollarda tabiiy geografik obyekt turini ifoda etadi. Shuning
uchun tabiiy geografik terminlarni yaxshi bilish tabiiy geografiya fanini
chuqurroq o'zlashtirish Imkonini beradi.
|
