Tormoz boshqaruvi

Qarama-qarshi porshenli turi

Hozirgi kunda asosan ushbu qarama-qarshi porshen turidan foydalanib kelinmoqda. Ikkita silindrdan tarkib topgan bo’lib, ushbu silindrlar friksion nakladkani diskning har ikkala tomonidan itarishga mo’ljallangan. (2.73-rasmga qarang).

2.73-rasm. Qaramaqarshi tormoz porsheni
Qarama–qarshi porshen turi o’z navbatida ikki turga bo’linadi: bir silindrli qo’zg’almas harakatlanuvchi va ikki silindrli qo’zg’aluvchan harakatlanuvchi turlari. Bir silindrli qo’zg’almas harakatlanuvchi turi bitta silindrdan foydalanilsa, ikki silindrli qo’zg’aluvchan harakatlanuvchi turi esa ikkita silindrni yondan yonga ajratishga mo’ljallangan.
Bir silindrli qo’zg’aluvchan turi.
Silindr porshen tayanchig’ining bir tomonida joylashganligi 2.74-rasmda ko’rsatilgan. Moy rezervuaridagi bosim asosiy silindrdan keladi, porshen diskning nakladkasini itarishi natijasida paydo bo’lgan reaksiya kuchi diskni boshqa tomondan bosishiga xizmat qiladi va bu esa tormozlanishga olib keladi. Shuning uchun, porshen tayanchig’i yon bo’ylab qo’zg’aluvchan qilib o’rnatiladi va uning xususiyatlari quyidagicha:

2.74-rasm. Bir silindrli harakatlanuvchi support turi

1. 
   Bir tormozli silindrga ega va yaxshi ventilatsiya bo’ladigan (aylanadigan) yo’nalish bo’ylab o’rnatiladi va yog’ to’kilishini oldini oladi. Va kam joyida suyuqlik oqish bor.
   
2. 
   Uning tarkibiy qismlari soddoroqligi, massasining yengilligi tufayli prujina ostidiga biriktirish oson kechadi.
   
3. 
   Qarama-qarshi harakatlanuvchi porshen turiga nisbatan porshenning juda ko’p miqdorda qo’zg’aluvchan harakatiga xizmat qiladi.
   
4. 
   Uskunada kir paydo bo’lsa yoki porshen tayanchig’i erkin harakatlanishiga to’sqinlik qilgan hollarda, tormoz nakladkasi bularni bartaraf etadi.
   

Qo’zg’aluvchan tayanchli porshen turi tarkibiy tuzilishi oson va yengilligi sababli, ulardan asosan kichik hajmli g’ildiraklar uchun qo’llaniladi. Rezinali halqa ham barabanli tormoz boshqaruvidagi mustaqil boshqaruvli qurilmaning o’sha vazifasini bajara oladi. (2.74-rasmga qarang)