Tashkiliy tuzilma bajariladigan ish hajmi bo‗yicha vertikal pog‗onada ierarxiya darajalariga, gorizontal pog‗onada esa funksiyalarga bo‗linadi.
O‗ta epchil, yassi, sodda tashkiliy tuzilmalarga e‘tibor ortib bormoqda.
Tashkiliy tuzilmaning murakkablashuvi resurslarni ko‗p sarflashiga va nizolarga olib keladi.
Harakatlarni boshqarishda foydali bo‗lgan quyidagi prinsipga rioya qilish: yagona siyosatini markazlashuvi, amaliy bajarishni nomarkazlashtirish.
Tashkilot madaniyati — uning qadriyatlari va stili — mazkur muassasaning prioritetlari va maqsadlariga mos kelishi zarur. Tashkilot madaniyati ustida ishlash kerak.
Menejerlarning bosh funksiyalari - xodimlarda tashkilotning maqsadi va ko‗ra bilish (anglab etish) mohiyatini singdirish, tarbiyalash.
8.5. Tashkilot madaniyatiga ta‟sir etuvchi omillar
Tashkilot madaniyati ta‘sir etuvchi omillarni tahlil qilganda guruh bo‗lib faoliyat ko‗rsatayotgan shaxslarning individual xulq-atvori juda murakkab va xilma-xil ekanligiga e‘tibor berish kerak. Bu omillar o‗zar, uzviy bog‗liqlikda amal qildi.
Qadriyatlar - bu nisbatan umumiy iqrorlik bo‗lib, nima to‗g‗ri, nima noto‗g‗ri ekanligi bilan belgilanadi. Bunda insonlarning umumiy moyilligi yuzaga chiqadi.
Munosabatlar - bu qadriyatlarni yuzaga chiqaruvchi turli usullar namoyon bo‗lishi jarayonidir. Bunda shaxslar va guruhlarning o‗zaro aloqalari, ta‘siri yuzaga chiqadi.
Xulq-atvor - bu inson harakatining turli shakllaridir. Insonlar u yoki bu vaziyat taqozasiga binoan o‗z madaniyatini namoyon qildi.
Madaniy omillar
Ijtimoiy omillar
Yalpi madaniyat
darajasi
Quyi madaniyat darajasi
Shaxsiy omillar
Ta‘sir etuvchi guruhlar Oila
Rollar va statuslar
Insonning yoshi va hayot sikli
Iqtisodiy xatti— harakat
Hayot stili
Shaxsiyat va o‗z- o‗zini hurmat qilishi
Psihologik omillar
Motivatsiya
(ilhomlanish)
E‘tirof etish
Qabul qilnshi
Qat‘iyati
38-rasm. Tashkilot madaniyatini shakllantirishdagi omillar tizimi47
