Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti m. M. Tashxodjayev, M. G. Umarxodjayeva
Yüklə 3,39 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
amaradorlik
(lotincha tarjimasi – ta’sirchan, unumdor, natija beruvchi) biron-bir tizim, jarayon, hodisaning rivojlanishini xarakterlaydi. Samaradorlik – taraqqiyot ko‘rsatkichidir, bu uning eng muhim tashabbusidir. Muayyan tadbirkorlik faoliyatining samaradorligini oshirish va ularni birlashtirish uchun rivojlanish jarayoniga hissa qo‘shadigan va regressiyaga olib keladigan chora-tadbirlar kesib tashlanadi. Korporativ madaniyatning kompaniya iqtisodiy faoliyati samaradorligiga ta’siri darajasini baholash uchun ikki muhim iqtisodiy kategoriya, ya’ni s amara va samaradorlik o‘rtasidagi munosabatni ko‘rib chiqish lozim. Samara faoliyat natijasining aksi hisoblanadi, ya’ni iqtisodiy obyekt intilayotgan holatning natijasidir. Samaradorlik natijani (samaradorlikni) va ushbu natijaga olib keladigan xarajatlar nisbati bilan belgilanadi. Ko‘plab korporativ madaniyat modellari, ularning turli xil tasodifiy va farqlilik darajalari kompaniyalarning yo‘naltirilganligi bilan har qanday samaradorliklarni namoyish etadi. Modellar turli davrlarda va turli sohalarda mualliflar tomonidan o‘rganilib, xarakterlantirilgandan buyon korporativ madaniyatlarda mumkin bo‘lgan samaradorlik turlarini aniqlash mumkin. Korporativ madaniyat modeli har qanday muammoga asoslangan modelga o‘xshab, doimo muayyan istalgan natijaga duch keladi va unga erishish istagi asosida qurilgan. Uning yakuniy maqsadi ma’lum bir natijaga erishishdir. Biroq, agar siz iqtisodiy ko‘rsatkichlarning nis- bati bilan ishlayotgan bo‘lsangiz, unda erishish uchun sarflanadigan xarajatlar kamaytirilishiga qaramasdan, natijaning o‘sishi bo‘l- maydigan vaziyatga duch kelasiz. Ushbu holat korporativ madaniyat ta’siri ostida kompaniya tarkibida yuzaga keladigan sifat o‘zga- rishlarining natijasi sifatida ko‘rib chiqilishi mumkin va ularni baho- lash jarayonida kompaniya faoliyatining samaradorligi oshadi. Biroq, rejalashtirilgan natijaga erishilmaydi, ya’ni rivojlanish elementlari iqtisodiy o‘sish elementlari bilan to‘ldirilmaydi. |