Toshkent davlat sharqshunoslik instituti markaziy osiyo xalqlari tarixi va manbashunosligi kafedrasi markaziy osiyo tarixiy geografiyasi

Dashti Qipchoq	Great steppe	Великий степь
Sirdaryoning quyi oqimi hamda Tyanshanning g‘arbiy yonbag‘ridan Dnepr daryosining quyi oqimlarigacha bo‘lgan xududlarning XI-XVI asrlardagi nomi. Bu yerlarda ko‘chmanchi qipchoq qabilalari yashagani uchun shunday nom olgan.
Devon	The State Chancellery	Государст­вен­ная канцелярия	Davlat bosh idorasi. Sosoniylardan (224-651) Husrav I Anushervon davrida (531-579) shoh­ga hisobot beruvchi amaldorlar va ularning idorasi. 2) Ummaviylar (661-750) va abbosiylar sulolasi (750-1258) davrida hamda o‘rta asrlarga mansub boshqa islom mamlakatlarida Devon al-xiroj - soliq-moliyaviy idora. 3) Tarix­chi Narshaxiy (? -899) keltirgan ma’lu­motlarga ko‘ra Somoniylar davlati, asosan, o‘nta devon (vazir devoni, moliya ishlari devoni, davlat hujjatlari devoni, soqchilar boshlig‘i devoni, xat-xabarlar mutasaddisi devoni, saroy ish boshqa­ruv­chisi devoni, davlat xos mulklari devoni, muxtasib devoni, vaqflar devoni, adliya ishlari devoni) yordamida idora etilgan. Saljuqiylar (1038-XII asr oxiri), xorazmshohlar (1097-1231) va mo‘g‘ullar davrida ham somoniylar zamoni­dagi davlat tuzilishi saqlanib qolgan. Temuriylar davrida ba’zi devonlarning nomlanishi o‘zgargan bo‘lsada, bajaradigan ishlari bir xil bo‘lgan. Bu tartib shay­bo­niylar davrida ham asosan saq­langan. Ash­tar­xoniylar va mang‘itlar hukm­ronligi dav­ri­da davlat boshqaruv tartiboti birmuncha murak­kab­lashgan. Moliya ishlari - devonbegiyi kalonga, mushrifning vazifalari - ko‘kaldoshga, muxtasi­b­ni­ki - raisga topshiril­gan. Umuman xonliklar davri­da ham ko‘pgina devonlar davlat boshqaruv tizimida saqlanib qolgan. Rossiya Xiva xonligi ustidan o‘z protektoratini o‘rnatgach (1873 y.), Xiva xoni huzurida 7 kishidan iborat devon tashkil etilgan. Ulardan 3 kishi chor ma’muriyati, 3 kishi Xiva xoni vakillaridan iborat bo‘lgan.