Toshkent davlat sharqshunoslik intituti “Xorijiy mamlakatlar iqtisodi va mamlakatshunoslik” fakulteti
Yüklə 6,83 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- «Bandlik, foiz va pulning asosiy nazariyasi»
|
Guruh: I-101 Bajardi: Pardayeva R Tekshirdi:_______________ MUSTAQIL ISH ANGREN UNIVERSITETI Fan: ______________________________ 1936 yilda ingliz iqtisodchi Jon Meynard Keynsning «Bandlik, foiz va pulning asosiy nazariyasi» deb nomlangan asarining paydo bulishi bevosita buyuk depressiyaning natijasi bo‘lib makroiqtisodiyotni aloxida mustaqil fandek paydo bo’lishiga asos soladi. Keynsning asosiy g‘oyasiga kura narxlaming egilmasligi natijasida bozor iqtisodiyotlari xar doim ham o’zini tartibga solishga qodir emas. Bozor iqtisodiyotiga bunday qarash iqtisodiy nazariyada usha paytgacha xukum surgan klassiklar nazariyasidan farqliroq bo‘ladi. Yuqoridagi makroiqtisodiyotning keltirib chiqqan omildan tashqari fanning shakllanishiga ya’na bir muxim xodisa ta’sir etadi. Bu esa milliy hisobchilik buyicha doimiy statistik ma’lumotlaming paydo bulishi. Bunday ma’lumotlarni mavjudligi makroiqtisodiy xodislami kuzatish va ulaming dinamikasini izoxlash uchun sharoit yaratib beradi va bu o’z navbatida makroiqtisodiyot fanining rivojlanishi uchun dastlabki tashlangan qadam buladi. Rivojlanish jarayoni davomida makroiqtisodiyot fanida ikkita asosiy maktablar shakllanib boradi . Klassiklar maktabi erkin bozor mexanizmlari mexnat bozorida iqtisodiy muvozanatni umatilishiga va buning oqibatida resurslami samarali taqsimlanishiga o’zlari kifoya qilishini xamda bu jarayonga davlatning aralashuvi kerak emasligini taxmin qiladi. Keynschilar maktabi narxlaming ma’lum bir qisqa davr mobaynida egilmasligidan kelib chiqqib ayniqsa mexnat bozorida makroiqtisodiy muvozanatga erishish uchun bozor mexanizmlarini uzlarini yetarli emasigini takidlashadi. Buning natijasida davlat aralashuviga extiyoj paydo buladi va bunday aralashuv barqarorlashtirish siyosati nomini oladi. 0‘tgan asming 70 yillarigacha Keynsning modeli makroiqtisodiy jarayonlami o‘rganishda va izohlashda keng kulamda foydalanilib kelinadi. Lekin shu davrda yangi muammoning paydo bulishi ya’ni yuqori darajadagi inflyatsiya bilan bir vaqtning o’zida ishlab chiqarish hajmlarida pasayish hamda ishsizlik darajasini ko’tarilishi davlat aralashuv siyosatining samaradorligini shubha ostiga qo’yadi. Bunga javoban klassiklaming qarashlari qayta ko’rilib chiqiladi va natijada Milton Fridman asos solgan monetarizm nazariyasi paydo bo’ladi.. Bu to‘rtda maktablar o‘rtasida davom etayotgan baxslar asosan bozor mexanizmlarini faoliyatiga bog‘liq bo‘lib, aniqrogi, makroiqtisodiy maqsadlarga erishishda bozor mexanizmlarining samaralidorlik masalasi ko‘ndalang turadi. Yüklə 6,83 Mb. Dostları ilə paylaş:
|