Toshkent moliya instituti “Audit” kafedrasi



Yüklə 6,59 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə148/624
tarix03.12.2023
ölçüsü6,59 Mb.
#171882
1   ...   144   145   146   147   148   149   150   151   ...   624
Toshkent moliya instituti “Audit” kafedrasi

faoliyat ko’rsatmoqda.
Auditorlik kasbi turli xil mamlakatlarda turlicha nomlanib kelingan. Masalan, 
Amerikada jamoatchi-buxgalter, Frantsiyada buxgalter ekspert yoki schyotlar bo’yicha 
komissar, Germaniyada xo’jalik nazoratchisi, yoki kitoblar (Das Buch) nazoratchisi, qator 
anglo-saksoniya mamlakatlarida kompaniyaning moliyaviy faoliyatini nazorat qiladigan 
taftishchi kabilar.
Auditorlik faoliyatining rivojlanishiga 1929-1933 yillarda jahon iqtisodiy tanazzuli katta 
turtki bo’ldi. Bu davrda aktsiyadorlik jamiyatlari va boshqa korxonalarning ko’pchiligi 
inqirozga yuz tutdilar. Natijada hisobotlarni, xususan, balans, foyda va zararlar to’g’risidagi 
hisobot ma’lumotlarini tasdiqlash tartibini qat’iy belgilash, ularning to’g’riligi va 
haqqoniyligini mustaqil auditorlar tomonidan tekshirish ehtiyoji yuzaga kelgan . 
Audit XIX asr o’rtalarida Shotlandiyada ham vujudga kela boshlagan.
Ingliz temiryo’lchilari, sug’urta va boshqa investorlar Shimoliy Amerikaga yo’l 
olishganida ular bilan birga yirik ingliz sarmoyador (kreditor)larining manfaatlarini himoya 
qiladigan mustaqil taftishchi-auditorlar ham birga borganlar.


1844 yilda Angliyada aktsiyadorlik kompaniyalarining buxgalteriya schyotlarini
aktsiyadorlarga beriladigan hisobotlarni yiliga kamida bir marta mustaqil buxgalterlar 
tekshiruvidan majburiy o’tkazilishini talab qiladigan qonunlar chiqarilgan.
Dastlab auditorlik vazifalari aniq belgilanmagan bo’lib, barcha investorlar
aktsiyadorlar, kreditorlar auditorlarni o’zlarining himoyachisi sifatida qabul qilganlar.
Auditorlar haqida ularni aktsiyadorlar oldidagi mas’ul shaxslar deb qarash 1929 yilda 
«Kompaniyalar to’g’risidagi qonun» chiqarilishi bilan o’zgardi. Ushbu qonunga muvofiq 

Yüklə 6,59 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   144   145   146   147   148   149   150   151   ...   624




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin