Toshkent moliya instituti hisob va audit fakulteti «moliyaviy tahlil» kafedrasi

Ish haqi to'lashni schyotlarda aks ettirish 

 

№  Xo’jalik operatsiyalarini mazmuni  Summa, 

Ming sum 

Debet  

Kredit  

1. 

Korxona kassasida ish haqi 

to’lashga  mo’ljallangan summa 

olinadi 

100000 

5010 

5110 

2.  Kassadan korxona hodimlariga ish 

haqi to’landi  

80000 

6710 

5010 

3.  Deponentlangan ish haqi hisob-kitob 

schyotiga topshirildi  

20000 

5110 

6710 

5010 

6720 

                                           Manba: Muallif ishlanmasi 

        Ushbu  jadvalda  keltirilgan  hisob-kitob  schyotlariga  asosan  korxonalarda 

hodimlarga  ish haqi to’lash bo’yicha operatsiyalarni  ko’rishimiz  mumkin. 

       Olib  borilgan  tadqiqotlar  shuni  ko'rsatadiki  bugungi  kunda  mehnat 

resurslarining  katta  qismi  4/3  qismi  kichik  biznesd  faoliyat  yuritmoqda.  Lekin 

ular  tomonidan  yaratilgan  mahsulot  hajmi  yalpi  ichki  mahsulotda  endigina  50 

foizdan  ortganini  hisobga  oladigan  bo'lsak  istemolga  yo'naltirilgan  qiymat 

ularning  jonboshiga nisbatan o'z-o'zidan kam bo'lishini ko'rish mumkin.  

---

 

Demak,  iqtisodiy  jihatdan  kichik  biznesda  daromadlarni  mehnat  haqiga 

bog’lagan  holda  ko'paytirishning  imkoniyati  cheklangan.  Sababki  ularda 

yaratilgan  qiymat  yalpi  ichki  mahsulotning  yarmini  tashkil  etgan  holda 

bandlikka  kelganda  75  foizga  yetadi.  Bundan,  kichik  biznes  va    tadbirkorlikda 

band  bo'lgan  mehnat  resurslarining  daromadlarini  oshirishni  faqat  korxona  va 

tashkilotlarga cheksiz imkoniyatlar berish orqaligina hal etish mumkinligi kelib 

chiqadi.  Shu  jihatdan,  kichik  biznes  sub'ektlarida  mehnat  haqini  oshirishni 

qo'shimcha  harajatlarga  imkon  bermaydigan  ajratmalar,  ushlanmlar,  yig’imlar 

ob'ekti  bo'lmagan  shaklini  amaliyotga  joriy  etish  orqaligina  urinlatish 

mumkinligi  kelib  chiaqadi.  Korxonalarda  hodimlar  bilan  hisob-kitoblarni 

amalga  oshirish quyidagi tartibda  amalga  oshiriladi. 

                                                                                                                5-jadval