Moliyaviy barqarorlikning uzoq muddatli va joriy aktivlar bilan bog„liq ko„rsatkichlari Koeffitsiyentlar Aniqlanishi Belgilar izohi Joriy aktivlarning o‗z va qarz
mablag‗lari hisobiga manbalanish
koeffitsiyenti (sof oborot aktivlar)
(O‗MM+UMKQ-
UMA)/JA
UMKQ – Uzoq muddatli
kreditlar va qarzlar
UMA – Uzoq muddatli
aktivlar
Joriy
aktivlarni
joriy
majburiyatlarga
nisbati
koeffitsiyenti (umumiy to‗lovga
qobillik)
JA/JM
JM – Joriy majburiyatlar
JA – Joriy aktivlar
Joriy
majburiyatlarning
joriy
aktivlarga nisbati koeffitsiyenti
JM/JA
JM – Joriy majburiyatlar
JA – Joriy aktivlar
Joriy aktivlarning o‗z mablag‗lari
manbasi
bilan
qoplanish
koeffitsiyenti
O‗MM/JA
O‗z mablag‗lari va uzoq muddatli
jalb qilingan mablag‗larni zaxira,
xarajatlarni qoplash koeffitsiyenti
(O‗MM+UMKQ-
UMA)/ZX
ZX
–
Zaxira
va
xarajatlar
Uzoq muddatli aktivlarning o‗z
mablag‗lari va uzoq muddatli
qarzga olingan mablag‗lari bilan
manbalanish koeffitsiyenti
(O‗MM+UMKQ)/U
MA
UMKQ – uzoq muddatli
kreditlar va qarzlar
Korxonalar moliyaviy barqarorligiga baho berishda avtonomiya, moliyaviy
qaramlik, o‗z va qarz mablag‗lari nisbati, o‗z aylanma mablag‗lari bilan
ta‘minlanganlik, manyovrlik, xususiy kapitalning jamlanish koeffitsiyentlariga
muhim ahamiyat qaratiladi.
Xalqaro amaliyotda moliyaviy barqarorlikning muhim ko‗rsatkichlari
qatoriga: avtonomiya koeffitsiyenti; kapitallashuv koeffitsiyenti (sapitalization
ratio); aktivlarni qoplash koeffitsiyenti (asset coverage ratio); investitsiyalarni
qoplanish koeffitsiyenti; foizlarni qoplash koeffitsiyenti (Interest coverage ratio);
moliyaviy qaramlik koeffitsiyenti (Debt ratio); majburiyatlarning EBITDA ga
nisbati koeffitsiyentlari kiradi. Mazmun jihatdan ularning qiyosiy farqlanishi
amaldagi tartiblardan farqlanmaydi. Shu bilan birga, bugungi kunda moliyaviy
hisobotlarni xalqaro standartlariga o‗tilishi yoki ularga transformatsiyalash
342
amaliyotining
joriy
etilishi
bilan
aniqlanadigan
moliyaviy
barqarorlik
ko‗rsatkichlarining bir xil shakliga ham o‗tilmoqda.
10.31-jadval
