Toshkent moliya instituti m. Y. Raximov, N. N. Mavlanov, N. N. Kalandarova


Pul mablag„lari va pul ekvivalentlarining faoliyat shakllari bo„yicha



Yüklə 5,29 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə255/287
tarix24.12.2023
ölçüsü5,29 Mb.
#191144
1   ...   251   252   253   254   255   256   257   258   ...   287
Iqtisodiy tahlil darslik

Pul mablag„lari va pul ekvivalentlarining faoliyat shakllari bo„yicha 
doiraviy aylanishlari 
 
Aylanish muddati 
 
0-1-kun 
1-2-kun 
2-3-kun ... 
 
 
 
Savdo 
(chakana), 
umumiy 
ovqatlanish, 
aloqa 
Naqd 
pul 
50 mln 
Tovar sotib 
olindi 
50 mln 
Tovar 
qayta 
sotildi 
Naqdlik 
75 mln 



 
Aylanish muddati 
 
0-1-oy 
1-2-oy 
2-3-oy 
3-4-oy 
4-5-oy .... 
 
Sanoat, 
transport
Naqd 
pul 
50 mln 
TMZ sotib 
olindi 
50 mln 
Boshqa 
xarajatlar 
30 mln 
Tovar 
zaxiraga 
olindi 
80 mln 
Tovar sotildi 
100 mln 

 
Aylanish muddati 
 
0-1-yil 
1-2 yil 
2-3-yil 
3-4-yil 
4-5-yil 
5-6-yil... 
Qurilish, 
qishloq 
xo„jaligini 
ayrim 
bo„g„inlari 
Naqd 
pul 
50 mln 
TMZ sotib 
olindi 
50 mln 
Xarajatlar 
55 mln 
Tugallanma
gan ishlab 
chiqarish 
25 mln 
Tovar 
zaxiraga 
olindi 
85 mln 
Tovar 
sotildi 
125 mln 
Zaxiralar (tovarlar, tayyor mahsulotlar)ning pul mablag‗lari va pul 
ekvivalentlariga aylanish davriyligining sotish shakllari bo‗yicha ham farqlash 
mumkin. 
13.2-jadval 
Pul mablag„lari va pul ekvivalentlarining sotish shakllari bo„yicha 
farqlanishi 
Ko„rsatkichlar 
Aylanish muddati 
Zaxiralarni naqdga va 
naqdsiz sotish 
1-kun 
2-kun 
3-kun 
4-kun 
5-kun 
6-kun.... 
Zaxiralarni kreditga 
sotish 
1-oy, 
(1-yil) 
2-oy, 
(2-yil) 
3-oy, 
(3-yil) 
4-oy, 
(4-yil) 
5-oy, 
(5-yil) 
6-oy..., 
(6-yil)... 
Zaxiralarni chegirma va 
ustama asosida sotish 
1 oygacha 
20 foiz 
chegirma 
2 oygacha 
15 foiz 
chegirma 
3 oygacha 
10 foiz 
chegirma 
4 oygacha 
5 foiz 
ustama 
5 oygacha 
10 foiz 
ustama 
6 oygacha 
15 foiz 
ustama 
67
K.R. Subramanyam Financial statement analysis, eleventh edition Published by McGraw-Hill 
Education, 2 Penn Plaza, New York, NY 10121. Copyright © 2014 by 


468 
Tarmoq va bo‗g‗inlarda xo‗jalik yurituvchi subyektlarning pul oqimida 
faoliyat turlarining salmoq darajalari ham turlicha bo‗ladi. Buni bevosita quyidagi 
jadval ma‘lumotlaridan ko‗rib o‗tish mumkin.
13.3-jadval 
Pul mablag„lari va pul ekvivalentlarining faoliyat bo„g„inlari bo„yicha 
salmoq darajalari 
Kirim / Chiqim 
Operatsion faoliyatdan chiqim 
Investitsion 
faoliyatdan chiqim 
Moliyaviy 
faoliyatdan chiqim 
Opreatsion 
faoliyatdan kirim 
Sanoat, savdo, transport, qishloq 
xo‗jaligi, qurilish, umumiy 
ovqatlanish 
Sanoat, transport, 
qurilish 
Sanoat 
Investitsion 
faoliyatdan kirim 
Sanoat, transport,qurilish 
Sanoat, qurilish 
Sanoat, qurilish 
Moliyaviy 
faoliyatdan kirim 
Sanoat 
Sanoat 
Sanoat 
Balans 
xxx 
xxx 
xxx 
13.3. Pul oqimi to„g„risidagi hisobotning tuzilishi va asosiy elementlari 
Korxona moliyaviy holatini tahlil qilish bilan shug‗ullanayotgan har bir 
xodim moliyaviy hisobot shakllarini, shu jumladan, pul oqimi to‗g‗risidagi hisobot 
shaklini erkin o‗qiy olishi, uning moddalarini tushunishi, shuningdek‚ xulosalar 
chiqarish va tavsiyalar berishni bilishlari kerak.
Pul oqimlari to‗g‗risidagi hisobotda pul mablag‗lari harakati bilan bog‗liq 
bo‗lgan moliyaviy resurslardagi barcha o‗zgarishlar aks ettiriladi. 
Pul oqimi to‗g‗risidagi hisobotda operatsion, investitsion va moliyaviy 
faoliyatdan pul mablag‗larining harakati aks ettiriladi. 
Moliyaviy hisobotda kundalik xo‗jalik faoliyati jarayonida sodir bo‗lgan pul 
mablag‗laridagi barcha o‗zgarishlar shunday tartibda aks ettirilishi lozimki, u pul 
mablag‗lari bilan ularga ekvivalent bo‗lganlar o‗rtasida, ya‘ni, qisqa muddatli va 
yuqori likvid investitsiyalar, erkin ayirboshlanadigan pul mablag‗lari o‗rtasida 
o‗zaro bog‗liqlikni aniqlash imkonini ta‘minlasin. 
Pul oqimi to‗g‗risidagi hisobotga ―Valyuta mablag‗larining harakati 
to‗g‗risida ma‘lumotnomaˮ ilova qilinib, unda davr boshi va oxiriga bo‗lgan 
qoldiqlar, valyuta mablag‗lari tushumi va harakati to‗g‗risidagi ma‘lumotlar aks 
etadi. 


469 
Korxonaning moliyaviy ahvoli ko‗p jihatdan real pul aylanmasiga bog‗liq. 
Korxonaning hisob-kitob va o‗zga hisob raqamlari orqali o‗tadigan pul 
mablag‗larining kelib tushishi va ularning sarflanishiga 
pul mablag„lari oqimi
deyiladi. 
Pul mablag‗lari oqimini tahlil qilish uchun 4-shakl ―Pul mablag‗lari 
to‗g‗risidagi hisobotˮ moliyaviy hisoboti, shuningdek, 1-sh shaklidagi ―Korxona 
(tashkilot) moliyaviy faoliyatining asosiy ko‗rsatkichlari to‗g‗risidaˮgi statistika 
hisoboti asosiy ma‘lumot manbai bo‗lib xizmat qiladi.

Yüklə 5,29 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   251   252   253   254   255   256   257   258   ...   287




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin