Toshkent moliya instituti r. H. Ayupov, G. R. Boltaboeva raqamli iqtisodiyot asoslari

elektron franchayzingdan
foydalaniladi. Bunda franchayzer franchayziga uning 
o’z brendi asosida biznes tashkil qilish uchun franshizani beradi. Bunda yangi 
biznes tashkil qilayotgan shaxs franchayzerga bir martalik 
paushal to’lov
qiladi va 
har oyda 
royalti to’lovilarini
tolab turadi. Franhcyzilar biznes-jarayonni tashkil 
qilish uchun kerakli bo’lgan barcha texnologiyalarini, maslahatlari va 
ko’rsatmalarni oladilar.
Internetdagi biznesni tashkil qilish uchun yana bir usul hamkorlik marketing 
(
affilyatsiya qilingan marketing
) ishlatilishi mumkin. Bunda tashkilot boshqa bir 
katta kompaniya bilan hamkorlik haqidagi shartnomani tuzadi va hamkorlik dasturi 
bo’yicha o’ziga ajratilgan foiz ko’rinishidagi foydani olaberadi. Hamkorlik 
dasturlari bir qancha modellar bo’yicha faoliyat ko’satishlari mumkin, shu 
jumladan, 
Cost Per Sale (CPS), Cost Per Action (CPA)
va 
Cost Per Lead (CPL). 
Ijtimoiy mediamarketing (
Social Mediya Marketing
– 
SMM
) ham kompaniyani 
bozorga chiqarishda, brend yaratishda, mahsulotni ommalashtirishda ijtimoiy 
tarmoqlardan foydalanishning zamonaviy elektron marketing uskunasidir. Saytni 
ijtimoiy saytlar uchun optimallashtirish (
Social Media Optimization – SMO
) 
saytga ijtimoiy tarmoqlardan trafik jalb qilishga mo’ljallangan elektron 
marketingning bir turidir. Saytni ommalashtirish uchun konkurent analiz usuli ham 
katta ahamiyatga ega. Bunda quyidagi savollarga javoblar topish kerak bo’ladi:

Raqobatchilar o’z saytlarini qanday qilib ommalashtiradilar; 

Reklamada qanday matnlardan foydalanadilar; 

Usability qanday darajada; 

Ilovalar (linklar) bo’yicha almashinuv qanday amalga oshiriladi; 

Saytni ommalashtirish uchun raqobatchilar qanday marketing byudjetidan 
foydalanadilar. 
Shuni ham alonida ta’kidlash lozimki, hozirgi davrda sayt nafaqat 
kompaniyaning visit kartochkasi, balki u savdo vitrinasi, marketing elementi, 
mahsulot yoki hizmatning taqdimoti hamda kompaniyaning kelajak muvaffaqiyati, 
daromadi va obrusining asosidir. Sayt pul ishlay olishi uchun uni yaxshilar reklama 
qila olish kerakdir. Bunda asosiy vazifalar - iloji boricha ko‘proq insonlarni saytga 
jalb qilish, ularni qiziqtirish hamda ushlab qolish va tranzaktsiyalar bo‘yicha 
yuqori darajadagi konversiyani ta’minlab berish. Saytning ommaviyligini oshirish 
uchun quyidagi tavsiyalardan foydalnish kerak bo’ladi: 

---

Toshkent Moliya instituti 
R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva 
1.
Saytning qancha ko’p sahifasi indekslashgan bo’lsa, saytdagi qidiruv trafigi ham 
shunchalik ko’p bo‘ladi. Chunki indeksatsiya foydalanuvchilarga sayt 
sahifalarini ko’rish imkonini beradi. Indeksatsiyani oshirish uchun saytni 
axtaruv tizimlari kataloglarida registratsiya qilish kerak. 
2.
Saytda ilovalar joylashtirish va yuqori indeksatsiyani ta’minlab beradigan 
internet resurslarga o’tishni ta’minlab berish juda yaxshi konversiyani 
ta’minlaydi va indeksatsiyani ancha oshiradi. Bu usulni amalda „
ilovalar 
almashinish
“ deb atashadi. Ammo bunda saytda boshqa internet resurslarga 
o’tishni amalga oshiradigan juda ko’p havolalarni joylashtirish maqsadga 
muvofiq emas, chunki bu holda saytga tashrif buyurganlar boshqa begona 
internet resurslarga o’tib ketadilar. 
3.
Bannerlarni va pulli ilovalarni ommabop elaktron resurslarda joylashtirish 
konversiyani ancha oshiradi; 
4.
Yaxshi o’ylab tanlangan snippetlarga ilovalar ham saytga kiruvchilar sonini 
oshiradi (
snippet – sayt sahifasi matnining qidiruv talabi amalga oshiriladigan 
qismi, u qidiruv natijalarida ko’rsatiladi
); 
5.
Saytning yuqori darajadagi unikal va qiziqarli kontentini saytning boshqa 
qismlariga bo’lgan faol giperilovalar (maqolalarga, taqrizlarga, komentariylar, 
hisobotlarga kabilar) bilan to’ldirish va uni boshqa resurslarda ham joylashtirish. 
6.
Sayt matnini unikalliligini tekshirish mahsus elektron resurslar yordamida 
amalga oshrilishi mumkin, shu jumladan,