Toshkent moliya instituti soliq va soliqqa tortish fakulteti

G’azna majburiyati — emissiyaviy qim m atli qog‘ozlar egalari 
0 ‘zbekiston Respublikasining Davlat byudjetiga pul m ablagiari 
kiritganliklarini tasdiqlovchi va bu qimmatli qog‘ozlarga egalik 
qilishning butun muddati mobaynida qat’iy belgilangan daromad 
olish huquqini beruvchi emissiyaviy qimmatli qog‘ozlar. Ular, 
asosan, jism oniy shaxslarga moMjallangan.
Depozit sertifikati — bankka qo‘yilgan om onat summasini va 
om onatchining (sertifikat saqlovchi)ning om onat summasini ham ­
da sertifikatda shartlashilgan foizlarni sertifikatni bergan bankdan 
yoki shu bankning istalgan filialidan belgilangan m uddat tuga- 
ganidan keyin olish huquqini tasdiqlovchi noemissiyaviy qimmatli 
qog‘oz.
Depozit sertifikati ingiizcha — sertifikate o f deposit — pul mab- 
lag‘larining om o natg a q o ‘yilganligi t o ‘g ‘risida o m o n atch ig a 
belgilangan m uddat tugagandan so‘ng depozit summasi va unga 
tegishli foizlarni olish huquqini beruvchi kredit muassasasi gu- 
vohnomasidir. U 1994-yildan boshlab yuridik shaxslar uchun 1 
yilgacha, jismoniy shaxslar uchun 3 yilgacha muddatga chiqarila 
boshlangan.
Qimmatli qog‘ozlarning hosilalari — o ‘z egalarining boshqa 
qimmatli qog‘ozlarga nisbatan huquqlarini yoki majburiyatlarini 
tasdiqlovchi va yuridik shaxslar tom onidan em itentning opsionlari, 
qim m atli qog‘ozlarga d o ir fyucherslar va boshqa moliyaviy 
vositalar tarzida chiqariladigan qimmatli qog‘ozlar.
U shbu qim m atli qog‘ozlar shartnom aviy b o ‘lib, ularning 
opsion, varrant va fyuchers turlari mavjud.
91

Opsion lo tin ch a — optio so ‘zidan olingan b o ‘lib, tanlov 
m a’nosini anglatadi va u tom onlam ing biriga qimmatli qog‘ozlar 
m iqdorini, vaqtini, belgilangan narxda sotib olishni tanlash 
huquqini beradi.
Varrant nemischa — warrant so‘zidan olingan b o ‘lib, xarid 
qilish huquqini beruvchi hujjat m a’nosini bildiradi.