Тошкент тиббиёт академияси ҳузуридаги педагог кадрларни қайта тайёрлаш ва уларнинг

QO‟L VENALARI
Qo‘lda Yuza va chuqur venalar tafovut qilinadi. Yuza venalar teri ostida 
(arteriyalarsiz) toq bo‘lib joylashadi. Ular o‘zaro qo‘shilib, vena to‘rini hosil qiladi. 
Ammo teri osti venalari orasida quyidagi ikkita asosiy venani ko‘rish mumkin. 
Ulardan biri bosh vena, ikkinchisi asosiy vena. 
B o sh v e n a (
v. cephalica,
197- rasm) qo‘l panjasining bosh barmoq 
tomonidan boshlanib, bilak tomondan Yuqoriga ko‘tarilib tirsak sohasiga kelganda 
uning old tomonida joylashgan qo‘shuvchi tirsak venasi (v.intermedia cubiti) 

---

467 
vositasida asosiy vena (v.basilica) bilan qo‘shiladi. Shundan so‘ng bosh vena (v. 
cephalica) yelkaning sulcus bicipitalis lateralis bo‘ylab Yuqoriga ko‘tariladi va yelka 
kamari sohasida chuqurlashib fassiyani teshib o‘tib, qo‘ltiq venasiga (v. axillaris) 
quyiladi. 
A s o s i y t e r i o s t i v e n a s i (
v. basilica
, 197- rasm) qo‘l panjasining 
jimjiloq tomonidagi orqa Yuzasidan boshlanib, bilak oldi Yuzasining medial 
tomonidan Yuqoriga ko‘tariladi va qo‘shuvchi vena (v.intermedia cubiti) vositasida 
bosh venaga qo‘shiladi. Asosiy vena esa yelkaning ichki Yuzasi bo‘ylab (sulcus 
bicipitalis medialis) ko‘tarilib, yelkaning o‘rtasiga borganda chuqurlashadi va yelka 
venasiga quyiladi. Tirsakning oraliq venasi (v.intermedia cubiti) bosh va asosiy 
venalarga qo‘shilib, tirsak chuqurchasida joylashadi. Amaliyotda bu venadan qon 
quyish, dorilar Yuborish uchun keng foydalaniladi. Ushbu venaga kaft va bilakning 
old tomonidan Yuza venalar quyiladi. 
Qo‘l panjasi hamda bilak va yelkaning chuqur venalari ko‘pincha juft bo‘lib, 
arteriyalari bilan birga joylashadi va ana shu arteriyalar nomi bilan ataladi. Qo‘l 
panjasi venalari ko‘pincha o‘zaro qo‘shilib, vena chigalini hosil qiladi. 
B i l a k v e n a l a r i bir juft bo‘lib, shu joydagi arteriyalarga Yondosh holda 
yo‘naladi va shu arteriyalar nomi bilan ataladi. Masalan, bilak venalari (vv.radiales), 
tirsak venalari (vv. ulnares) va hokazo. Yelka venalari (vv. brachiales) katta Ko‗krak 
muskuli pastida o‘zaro qo‘shilib qo‘ltiq (v. axillaris) venasini hosil qiladi. Qo‘ltiq 
venasi qo‘ltiq chuqurchasida shu nomli arteriya (a.axillaris) oldindan Yuqoriga 
ko‘tarilib, o‗mrov ostidan o‘tishi bilanoq o‗mrov osti venasi (v.subclavia) deb atala 
boshlaydi. Qo‘ltiq venasiga v. thoracoacromialis, v. thoracica lateralis va v. 
subscapularis lar ham qo‘shiladi.