Bunda, М —
apparatning mahsuldorligi; G — ishlab chiqarilgan tayyor mahsulot (kg.t.); r — vaqt (soat, soniya).
Bir qator korxonalarda ishlab chiqarilgan mahsulot hajmi (V ) bilan o'lchanadi. U paytda mahsuldorlik (M) m
3/s birligida o'lchanadi.
(1.5)
J
Metr kublarda gaz va suyuq mahsulotlar o'lchanadi. Masalan, ko‘mimi
kokslashda, neftni qayta ishlaganda ajralib chiqadigan
gazlar hamda oqova suvlar, ba’zan ishlab chiqarish chiqindilari va boshqlar.
v Apparatning optimal sharoitda ishlaganda erisha oladigan eng yuqori mahsuldorligiga uning qudrati deyiladi.
Apparatning mahsuldorligi va qudratini uning o‘lchamini oshirish orqali ko‘paytirish mumkin.n Apparatning
hajmini kattalashtirish, odatda reaksion hajm birligida va ishlab chiqaradigan mahsulot birligida metall yoki boshqa konstruksion materiallami iqtisod qilishga hamda ekspluatatsiya xarajatlarini kamaytirishga olib keladi. Eng awalo issiqlik yo‘qotilishi, ya’ni atrof-muhitga
chiqib ketishi va xomashyo bo‘yicha xarajatlar
kamayadi, apparatning intensivligi ortadi. Bunda ishchi va xizmatchilarning mehnat
mahsuldorligi ham ortadi, chunki xizmat qiluvchilar shtati apparat mahsuldorligiga nisbatan kam darajada ortadi.
Har qanday ishlab chiqarishda ham iqtisodiy samaradorlik nuqtai nazaridan yangidan o'matiladigan mashina va apparatlaming qudrati uzluksiz oshirib boriladi. Masalan, sulfat kislota va ammiak ishlab chiqarishda asosiy reaktorlarining qudrati so‘nggi 20—25 yil ichida 30 martdan ham ko'proq ortdi, organik moddalar ishlab
chiqarish texnologiyasida esa, qayta ishlanadigan gazni absorbsiyalovchi qurilmalaming mahsuldorligi bir necha o‘n
mingdan million m3/s. gacha ortdi.
Dostları ilə paylaş: