Transport logistikasi

10.3. Shahar yoʻlovchi transportini ijtimoiy va mantiqiy 
tizimlari munosabati 
Shahar mikrotumanlari yoki yoʻlovchilar oqimi koʻp boʻlgan yirik 
uzellardagi korrespondentlar (ya‗ni yoʻlovchilar) tashuvchi yoʻllarni 
yoki marshrutlarni tashkil etish asoslari boʻlib, ularning yigʻindisi 
shahar transport shahobchalarini tashkil etadi. Aytilgan 
shahobchalarni shahar xududlariga oqilona joylashtirish va turli xildagi 
shahar 
transportlari 
orasida 
yoʻlovchilar 
tashish 
ishini 
muvofiqlashtirishda marshrutlarni iloji boricha yoʻlovchilar qatnovi 
uchun zarur boʻlgan vaqtni tejash, ya‗ni uni minimal boʻlishi, harakat 
muntazamligi va tekisligini hisobga olib, marshrutlarni toʻgʻri chiziqli
boʻlishi maqsadga muvofiqdir. Bunday talablarni bajarishlik uchun 
harakatni eng qisqa yoʻnalish boʻyicha (amalda bor yoʻl va koʻchalarni 
hisobga olib), aholi zich yashaydigan va markazni chetki tumanlar bilan 
birlashtiruvchi hamda turli xil, eng avvalo bor metropoliten transportlari 
bilan (agar bunday transport boʻlsa) tutashuvchi marshrutlar tashkil 
etilishi tavsiya etiladi.
Marshrutlar yoʻnalishi va transport shahobchalarining joylashuvi 
(konfiguratsiyasi) yoʻlovchilar hosil etuvchi va yoʻlovchilarni koʻplab 

---

120 
qabul qiluvchi tugunlar shahar hududidagi joylashuvigi bogʻliq boʻlmay, 
shaharning transport harakatlari kommunikatsiyalarini joylashuvi, 
koʻchalarning alohida xususiyatlari, ulardagi harakat zichligi va jadalligi 
kabilarga ham bogʻliqdir.
Amalda bor yirik shaharlardagi yoʻlovchilarga xizmat etish shahar 
transporti turlari (metro, tramvay, trolleybus va avtobus) ichida eng
koʻp tarqalgani avtobus transportidir. Avtobus transporti koʻpchilik
kichik va oʻrta shaharlarda yagona yoʻlovchilar tashuvchi transport 
turidir.