Turabbayev X. A., Xusanov A. D. Ballistik ekspertiza: Darslik
Yüklə 39,61 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
2–jadval. Silliq stvolli qurollarning stvol kanali diametri, (mm) Ka– libr Xal- qaro Rossiya Germa- niya AQSH Chexiya Buyuk Britaniya Fransiya 4 — — 23,4–23,8 23,62 — 23,75 23,35– 23,75 8 — — 20,8–21,2 21,21 — 21,21 20,8– 21,2 10 19,3– 19,7 20,0– 20,25 19,3–19,7 19,69– 20,13 — 19,68 19,3– 19,7 12 18,2– 18,6 18,2– 18,75 18,2–18,6 18,42– 18,93 18,2– 18,35 18,52 18,1– 18,5 14 17,2– 17,6 — 17,2–17,6 17,6 — 17,60 — 16 16,8– 17,2 17,0– 17,25 16,8–17,2 16,89– 17,4 16,8– 16,95 16,82 16,8– 17,2 20 15,7– 15,5– 15,7–16,1 15,62– 15,7– 15,62 15,6– 55 16,1 15,75 16,13 15,85 16,0 24 14,7– 15,1 — 14,7–15,1 14,73 14,7– 14,85 14,71 14,7– 15,1 28 13,8– 14,2 14,0– 14,25 13,8–14,2 13,84– 14,35 13,8– 13,95 13,97 13,4– 14,0 32 12,7– 13,1 12,5– 12,75 12,7–13,1 12,73 12,7– 12,85 13,36 — 410 10,2– 10,6 10,2– 10,6 10,2–10,6 10,41– 10,92 10,2– 10,35 — — 9 mm 8,5–8,9 — — 9,14 — — — Patrondon — O‘qotar qurol stvolining stvol orqa kesimidan o‘q kirish joyigacha bo‘ lgan, o‘q otilish davrida patronni joylashtirish va qayd etish uchun mG‘ljallangan qismi. O‘qotar qurollarning tuzilishiga bog‘liq ravishda patrondon qurol stvolining o‘zida (to‘pponcha, avtomat va miltiqlar), stvol qutisida (vintovka, karabinlar) va barabanda (revolverlar) parmalangan bo‘lishi mumkin. Patrondon ichki sirtining shakli patron gilzasining o‘lchami hamda shakliga mos keladi, o‘qotar qurolning turi va mG‘ljallangan maqsadi hamda bu qurolga mos patronning turi bilan ifodalanadi. Konussimon zinali patrondonlarning devorlari odatda silliq bo‘ladi. Ba’zi bir avtomatik qurollarning muayyan rusumlari (masalan, SVT–40) da patrondon devorlari va gilza orasidagi ishqalanishni kamaytirish uchun ko‘ndalang o‘yiqchalar — Revelli ariqchalari o‘yilgan bo‘ladi. Magazinli qurolning patrondoni, patronni magazindan chiqarib patrondonga uzatilishida, shu patronning o‘qi sirg‘alib kiradigan qiyalikdan iboratdir. Orqa kesimda ekstraktor, chiqarib tashlagichning ilmog‘i va hokazolar uchun ariqchalar o‘yilishi mumkin. Narezli stvolning o ‘qning kirish joyi — stvol kanalining patrondonning oldingi chetidan narezlarning to‘liq balandligigacha bo‘ lgan qismidir (konussimon toraygan qismi). U o‘qlarning mazkur narezlarga to‘g‘ri va tekis ishqalanib kirishi uchun m о ‘ljallangan. Qurol o‘qlanganda, o‘qning kirish joyida patron o‘qining chiqib turuvchi qirrasi yoki revolver gilzasining og‘zi joylashadi. Revolverlarda o‘q kirish joyi stvolning silliq devorli boshlanish qismi hisoblanadi. Boshqa turdagi o‘qotar qurollarda o‘q kirish joyi stvolning patrondonidan narezli qismiga o‘tish qismi b о ‘lishi mumkin. Narezli qurolning stvol kanali o‘qni nishonga yo‘naltirish uchun mo‘ljallash hamda o‘qning kiruvchi harakatini aylanma–kiruvchi 56 harakatga aylantirish uchun xizmat qiladi. Kanal — stvolning devorlarida vintsimon chuqurchalarga ega bo‘ lgan silindirsimon shakldagi qismidir. Stvol kanalining narezli qismining ichki diametri butun stvol bo‘ylab bir xil bo‘ladi. Ayrim rusumdagi qurollar bundan mustasno. Masalan, «Gerlix» rusumdagi qurolning stvol kanali konussimon shaklda qilib tayyorlangan. Stvol kanalining narezli qismi o‘qqa aylanma va kiruvchi harakat berish uchun xizmat qiladi (7–rasm). Bu qism stvol kanalidagi vintsimon chuqurlikdan iborat narezlar bilan tavsiflanadi. Narezli qism o‘z yo‘nalishi, miqdori va ariqchalarning yon tomonlari bilan farq qiladi. Narezlar yo‘nalishiga ko‘ra o‘ng va chap yo‘nalishli bo‘ladi. Miqdoriga ko‘ra esa to‘rt, besh, olti va yetti ariqchalilarga ajraladi. Narezning yon tomoni uning tubi, qirralari va maydonidan iborat. 7–rasm. Yüklə 39,61 Mb. Dostları ilə paylaş:
|