Türkcə Etimoloji Sözlük

-

 

çoxda gözəlliyivə öğsəklənmə

.  

öqsələmə

 

 

öğsələmə. ösğələmək

. 

əsrələmək

. 

əsirmək

.

əsdirmək

.

  

öqsəmək

 

 

öğsəmək

. 1.

istəmək

. 

sevinmək

. 

özləmək

. 

1

. 

savaşmaq

.

 

1. 

öğmək. şişirmək. tə‟rifləmək. 

1. 

yığmaq. 

1. 

öğmək. 

oxşamaq. 

-

 

o məni öğsədi

.

  

öqsəotu

 

 

öksəotu

. 

burc.  

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

öqsimək

 

 

öksimək

. 1. 

kövrəlmək. köksünmək. tasalanmaq. 

kədərlənmək. kəndini öksüz görüb qəribsinmək. 

1. 

arzulamaq. istəmək. 

 

öqsunmək

 

 

öksünmək

. 

oxsınmaq

. peşman olmaq. 

-

 

o qılmış işinə 

öksündi. 

-

 kid

in təlim ökündü: geyin 

(sonra) 

telim ökündü: 

sonra çoxlu peşman oldu.

  

öqsük

 

 

öksük (

 

ə

 < > 

ö

) 

əksik

. 

üksük. əksik. az. 

 

öqsüləmək

 

 

yarı yanmış odun. körüklənmiş odun. odu tutuşdurmaq 

üçün nəfəslənmiş, yarı yanmış, qaralmış odun qoymaq. 

qızışdırmaq. təhrik

 

edmək. 

 

öqsüm

 

 

öksüm

.

 arzu

.

 murat

.

  

öqsümək

 

 

öksükmək

. 

1

. 

( 

ə

 < > 

ö

) 

əksikmək

. azalmaq. -

 

yer üzün, 

yamğır suyi birlə yudu 

\ 

kirlə çirki, ol yumaqdan öksüdi: azaldı. 

əksildi

. 1

. 

acı çəkmək. iztirab çəkmək. düçar olmaq.

 

1. 

hünkür hünkür

. 

hıçqırıqla

. 

hökütmə vurub ağlamaq

. 1. 

acımaq

.

  

öqsünmək

 

 

öksünmək

.

 

kədərlənmək

.

  

öqsürmə

 

 

öksürmə

. öksürüm. öksürük. öksürüş. 

 

öqsürmək

 

 

öksürmək

. 

( < 

öq

. 

ökkə

. 

ökə: köks. sinə

). 

ösgürmək. 

yutalmaq. utalmaq. ökdən səs çıxarmaq.

 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

572 

öqsürmək

 

 

öksürmək. ösgürmək

. 

üksürmək. 

göğsün, sinəsin 

sökməyə çalışmaq. kavsırmaq. qağsırmaq. 

 

öqsürmək

 

 

öksürmək. tıqsırmaq. 

 

öqsürmək

 

öksürmək

. 

yötgərmək. yötgürmək.

  

öqsürük

 

 

öksürük

. 

1

. 

öksürüm. öksürmə. öksürüş. 

-

 

öksürüklü 

tıksırığlı: ağar düşər. qalxar enər. mərizül hal.

 

1

. 

ösgürük. 

utal. yutal.  

öqsürüq

 

 - 

incə öksürük

: sill, 

vərəm ösgürüyü. 

 

- 

boğucu öksürük

, 

bulaşıcı kəsəl: boğmaca.

 

öqsürüq

 

öksürük

. 

çötəl. 

 

öqsürüm

 

 

öksürüm

. öksürmə. öksürük. öksürüş. 

 

öqsürüş

 

 

öksürüş

.öksürük. öksürüm. öksürmə. 

 

öqsütmək

 

 

öksütmək

. 1

. 

acıtmaq

.

 

acı çəktirmək. üzmək. iztirab 

vermək.

 

1

. 

əsgitmək. 

 

öqsüz

 

 

öğsüz

. 

öksüz

. 

(ökü

 olmayan

. qucaqsız, döşsüz, məməsiz 

qalan cocuq). 

sevgisiz. kişisiz. adamsız. 

varissiz. -

 

öğsüz

 

barmaq

: adsız barmaq. baş barmaqdan dolayı dördüncü 

barmaq. 

-

 

öksüz yorğanı

: yoxsul 

yorqanı

: 

ağ

 

sarmaşıq 

çeşiti

.

  

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

öqsüz

 

 

öksüz. 

-

 

quyu dibi daşıl olur, öksüz gözü

 

yaşıl olur, ata 

ana qoxulu, yar qoxusu başıl olur. 

(

daşıl

: 

daşlı. yaşıl

: 

yaşlı

. 

başıl

: 

başlı. üstün

). 

 

öqsüz

 

 

öksüz

.

 

1. 

öq

. 

ök

 + 

süz

 (

sız

): yetim (

öqə. öq

)

 (yenisey)

. 

ağasız

.

 

məəllimsiz

.

 

öğrəncisiz

.

 

dəstəksiz

.

 

arxasız

.

 

1. 

oluşumsuz

.

 

gəlişməyə əngəl durumu olan

.

 

1. 

cocuğun yetişmə, 

gəlişməsindəki önəminə görə, anası olmayan 

(

ölən yaxud 

ayrı olan

)

 

cocuqlara bu adlıq 

(

sifət

)

 verilir

.

 

1.

 

orta barmaqla 

sərçə bağın orasındaki barmaq

.

 

1. 

şaşqın. çaşqın. ağılsız. 

avara. 

1. 

yetim. 

1

. 

ekiz. əkiz. yetim. 

 

öqsüzlə

 

 

öksüzlə

. 

yeddi ulduzdan araya gələn bir ulduz topluluğu. 

 

-

 

öksüzlə yanı: doğu. 

 

öqşə

 

 

ökşə

. 

paşnə

.

  

öqtə

 

 

öğdə

. 

1

. yarcaq. müfid. 

1

. başaran. başarca. çaqğan. 

usda.  

öqtə

 

 

öğdə. ökdə.

usda. usla. 

unğğan

. 

üstün

. 

çəpər

. 

başarcanğ

.  

öqtəçəpər

 

 

öğdəçəpər

. iş görən. işə pişən. usda. 

 

öqtəçi

 

 

öğdəçi

. 

öğəçi

. 

nuxdəçi. nuxdədan. incəçi. inciçi. 

 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

574 

öqtən

 

öqdən

. 

1.

 

ağıllı

.

 bilincli

.

 

1.

 batur

.

 

bağadur

.

 qorxusuz

.

 

başına buyruq

.

 

qəhrəman

.

 

quvvətli

.

 

qəhrəman

.

 

quvvətli

.

  

öqtəşliq

 

 

öğdəşlik

. 

oydaşlıq

. oybirlik. oybirlik

. 

gördaşlıq. 

düşdəşlik. fikirdaşlıq. ağıldaşlıq. qarındaşlıq. içdaşlıq. 

sırdaşlıq. başdaşlıq. qafadaşlıq. könüldaşlıq. ağız bilrliyi. 

tevafüq.

 ittifaq. 

öqtəşliqlə

 

 

öğdəşliklə

. 

oydaşlıqla

. oybirliyi

ylə. gördaşlıqla. 

düşdəşliklə. fikirdaşlıqla. ittifaqla. tevafüqlə.

 

öqtü

 

 

öğdü

.

 

övgü

.

 

övmə

.

 

mədihə

.

 

mədh

.

  

öqtü

 

 

öğtü

.

 

öğdü

. 

övdü

. 

1

. 

öğtür. 

mədh

.

 

övmə

.

 ululama

.

 

1

. 

övmə. alqış. tə‟rif. 

-

 bir 

öğdü

 

de: bir tə‟rif de.

 

öqtül

 

 

öğdül

. 

önğdül

. 

mükafat

. 

cayizə

. 

-

 

qaşmaqda

 

yeldən öndül 

alır

.

 -

 

öğdül

 at: 

yarışa yarar at

.  

öqtüm

 

 

öğdüm

.

 

1.

 

övülən

.

 

mədh

.

 

1.

 

önğdün

. 

öncə

.

 birinci

.

  

öqtürmək

 

 

öğtürmək

. 

öktürmək

. 1. 

öğdürmək. tə‟rifin edmək. 

1. 

yığdırmaq. toplatmaq. yığdırmaq. 

-

 para 

öktürmək

: pul 

toplatmaq.  

öquz

 

 

öğüz

. 

iyi. duraç. doğru. gözəl. 

 

öqüc

 

 

öğüc

.

 

1.

 

çox

.

 

çoxluq

.

 bolluq

.

 

1.

 

ağıl

.

 us

.

 bilinc

.

  

öqücü

 

 

öğücü

.

 

məddah

.

  

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

öqücü

 

 

öğücü

. 

öğütçü

. 

öğrətci

. 

öğrətici

. yaxtıcı. yağıtçı. yarıtçı. 

yartıçı. uyutçu. uyuçu. uyaçı. uyacıtçı. oyaçı. oyatçı. 

qıtçı. payçı. yaracçı. yaratçı. yarıtçı. yantarçı. yantarıçı. 

əkicçı. bəllicçı. bəlləkçı. bəsici. bəsləkçi. pəndçi. moizəçi. 

ibrət verən. nəsihətçi. 

 

öqül

 

 

öğül

. öğül. sitayiş 

<

 

istəyiş. 

 

öqül

 

 

öğül

. 

ökül

. 

1. 

çox. artıq. böyük. yekə. 

1. 

sitayiş. 

-

 

ökül

 o 

tanrıya ki böyükdü

.

 

1

. s

itayiş 

<

 

istəyiş. 

 

öqülən

 

 

öğülən

.

 

ödgülmüş

.

 

öğülmüş

.

 

başarılı

.

 

ödül almış

.

  

öqülqən

 

öqülgən

. 

1. 

artan. yığılan. çoxalan. 

1. 

öngül. şişən. 

özsevər. 

 

öqülləmək

 

 

öğülləmək

. 

1. 

çoxaltmaq. artırmaq. şişirmək. yığmaq. 

-

 

mal davarın ökülləqıl: çoxalt. 

-

 bilim 

öqül

, dad qazan. 1. 

öğülləmək. sevilləmək. səvələmək. sayqılamaq. 

ağırlamaq. 

 

öqülli

 

 

öğülli

. 

ökülli

. 

1. 

çoxlu. artıq olan. böyük. yekə. 

1. 

sevimli. 

sevilmiş. situdə

.  

öqülmək

 

 

ökülmək

. 1. 

yığılmaq. toplanmaq. 

-

 

hər yandan yardım 

öküldü

. 1. 

öğülmək

. öğülmək.

 

sevilmək. bəğnilmək. 

sayqılanmaq. 

-

 

oğlan ərlər öğüldü: tə‟riflədi.

 

 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

576 

öqülmüş

 

 

öğülmüş

.

 

1

. 

başarılı

.

 

dəstəkli

.

 

öğülməyə layiq

.

 

müəyyəd

.

 

təsdiq olmuş

.

 

1

. 

başarılı

.

 

dəstəkli

.

 

öğülməyə layiq

.

 

müəyyəd

.

 

təsdiq olmuş

.

 

1

. 

bəğənilmiş. sevilmiş. sevimli. 

istəkli. 

-

 

öğülmüş

 kim, 

döğülmüş

 kim.

 

1

. 

ödgülmüş

.

 

öğülən

.

 

başarılı

.

 

ödül almış

.

  

öqülmüş

 

 

öğülmüş

. 

övülmüş

. bəğənilmiş. məqbul. 

 

öqülti

 

 

öğüldi

. 

öğünlü

. bəğənilmiş. tə'rifli. 

-

 

öğündü

 

kişi.

  

öqüm ölü bolmaq

 

 

çox üzülmək. acı çəkmək. 

kədərlənmək. 

 

öqüm

 

 

öküm. öğüm

. 

ögüm

. 

1. 

yığın. yığım. 

-

 bir 

ögüm

 topraq. bir 

yana toplanmış topraq. 

1. 

oğuş. yumuq. 

-

 bir 

öküm

 yarmaq.  

öqümək

 

 

ögümək 

ökümək

. qusmaq.  

öqün

 

 

ögün

. 

ökün

. 

1. 

ökür. başqa. qeyr. 

1. 

artıq. daha. 

-

 

səndən ökün istəməz könlüm.

 

1

. 

övün. kərə. dəfə.

 

1.

 

qıyan

. pe

şman ol

. 

ökünç

: 

qussə

. 

qəm

. 

peşmanlıq

. 

öküç bilən

: 

peşmanlıqla

. 

ökündi

: 

peşman oldi

. 1.

 

öğə

.

 

kərə

.

 

dəfə

.

 

yön

. 1.

 

kəndinə dönüş

.

 

özə dönüş

. 1.

 

öyün

. 

övün

.

 

1

. 

yığın. 

-

 

ögün

 

topraq. 

-

 

ökün

 kitab.

  

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

öqün

 

 

öğün

. 

öğrün

. 

öğə

.

 

çağa. qama. qaqa. qaqam. qəmə. 

sürə. dövrə. 

- 

bir qama 

iyiyə iydə dedilər, kişiyə iyid demiş, 

varın yedilər. 

 

öqünc

 

 

öğünc

. 

öğünmə

. 

övünc

. 

övünmə

. 

güvənc. güvənmə. 

güvəniş. qıvanc

.

 

qıvanma. onur. mubahat. qurur. fəxr. 

 

öqünc

 

 

öğünc

. 

ökünc

. 

öğüş

. 

1. 

acım. peşmanlıq. həsrət. əfsus. 

-

 

ökünnc

 

qılmaq: peşmanlatmaq. özlətmək. 

-

 

ökünc

 

qılın 

etdiyin işdən arın. 

1. 

öğünmə. sevinc. iftixar. 

-

 

bu işə öğünc

 

nə gərək. 

-

 

belə öğüş kimsəyə buyrulmamış: qismət olmamış. 

-

 

öküngücü

 

ümində artatur: özsevər, özün şişirən, himin, 

dibin, şalvarına qoyur, artırır, sıçır.

 

1

. acı. kədər. üzüntü. 

1

. 

peşmanlığ. 

1

. övünç. iftixar. övünmə gərəkçəsi. iftixar 

vəsiləsi. 

1

. 

öc

. 

hınc

. intiqam. 

1

. 

qınanc

. 

qussə

. 

qəm

. 

peşmanlıq

. 

1

. 

öğünc. döğünc. acım. peşmanlıq. 

nədamət.