Türkcə Etimoloji Sözlük

(

öküşmək

: 

yığışmaq

). 1

. 

həmd.

 sipas. 

ulatı. böyütü. təkbir. 

təqdis. 

1

. 

oğuş

. torun. törün 

{1. < 

törəmək

. 1. < turum ( < 

durmaq: 

edmək.

)}

. nəvə. nəbirə

. 

1

. 

çox. artıq. kəsir. aşuri. 

aşırı. çəksiz. hədsiz. 

1. 

öğünmə. sevinc. iftixar. 

-

 

bu işə 

öğünc

 

nə gərək. 

-

 

belə öğünc. 

-

 

bulğay öküş boldu

: 

qarışıqlıq 

çox

 ldu.

 

1

. 

çoxlu

. 

çox

. bol

.

  

-

 bulqaq 

öküş

 

oldu: ağır qırışıq düşdü. 

-

 

öküş

 sevinc bolsa, 

qatıq öksünür

: 

çox öğünməyin sonu, döğünməkdi. 

-

 

öküş

 

qılınma: çəkivi, sınırıvı, həddivi aşma. 

-

 

öqüş yılxı: qalxmış, 

qızıq, haşarı heyvan. harın at.

 

öqüşləmək

 

 

öküşləmək

. 

artırmaq. çoxaltmaq. 

-

 

ər davarın öküşlədi

.  

öqüşlənmək

 

 

ögüşlənmək

. 

ögüşlənmək

. 

öküşlənmək

. 

çox saymaq. çox 

sanmaq. sayqanmaq

:

 

sanqaşmaq. 

 

öqüşləşmək

 

 

öğüşləşmək. çoxalmaqda yarışmaq

. 

qızışmaq

.  

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

586 

öqüşlü

 

 

öğüşlü

.

 

övülən

.

 

məthedilən

.

 

övülməyə uyqun, yerli

.

 

tə‟rifləməli

.

  

öqüşmək

 

 

öğüşmək. oxşaşmaq. birbirin öğmək, şişirmək. 

-

 

ər arvad 

öküşür: birbirin öğür, tə‟riflir.

 

öqüştürmək

 

 

öğüşdürmək. görüşdürmək

. 

savuşdu

rmaq.  

öqüt kağazı

 

 

öğüt

 

kağazı. bəyan namə

.  

öqüt

 

 

1

. 

öğüd

. önərmə. önəri. öncüt. oncut. onğut. tovsiyə. 

məsləhət. 

- 

qanmaza öğüd vermək

: 

boşuna işləmək. başın 

daşa vurmaq. baltanı daşa vurmaq. 

1

. 

öğüt

. 

(

pis işlərdən uzaq 

gəzdirici söz

.

)

. qıt. pay. göz. yağıt. yaxtı. yarac. yarat. 

yarıt. yartıc. yantar. yantarı. əkic. bəllic. bəllək. uyut. 

uyuc. uyac. uyacıt. oyac. oyacıt. nəsihət. pənd. moizə. 

ibrət. 

1

. 

öğüt

. pay. nəsihət. 

- 

gəldik sizdən bir 

pay alaq. 

-

 

buda məndən sənə 

pay olsun. 1

. 

öküt

. 

öküş

. əki. əkit. əkim. 

əğit. əğim. əğiş. əğriş. əğiti. əğitim. əğitmə. ərit. ərim. 

görgü. düzüş. dəriş. yetişik. yetşik. yarıq. tərbiyət. 

tərbiyə. ədəb. 

 

- 

heç

 

kimin sözün

, 

öğüdün

 

ipləmədi: saymadı, aldırmadı. 

-

 

yaşlılardan ipləməz

 

öğüd. 

 

-

 

öğüdün qısası

, ipin uzunu

: sözün qısası, ipin uzunu. 

 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

-

 

söz

, 

öğüt dinləməz

: 

öz bildiyin yapan. danzaq. danğzaq. 

qanzaq. qanğzaq. 

 

- 

qurtuluş öğütləri: miftahül cinan. uçmaq yolları.

 

cənnət 

yolları. özgürlük dərsləri. 

 

- 

öğüt

 savurmaq

: öğüt vermək. 

 

-

 

öğüt dinləyən

, tutan. 

 

öqüt

 

 

öğüd

. 

nəsihət. 

-

 

aşıq olan öğüdə

 

girməz olu

\\ 

iki gözü örtülü 

görməz olu

. 

 

-

 

bilgə ərən savların, alğıl öğüd: bilən kişilərin sözlərindən 

öğüt al.

 

öqüt

 

 

öğüt

.

 

1.

 

övüt

.

 

üqüt

.

 

üğüt

.

 tetiq

.

 

nəsihət

.

 propaqanda

.

 

ajitasyon

.

 

1.

 

tavsiyə

.

 

salıq

. 1.

 

təmbih

.

 

dərs

. 1.

 tutunqu

.

 

vasiyət

.

 

1.

 

yumuş

.

 

yumuç

.

 

söz

. 

dənəyim axdarımı

.

 

təvsiyə

.

 

1.

 

anlayış

.

 

qavrayış

.

 

1. 

tutruq. 

tutsuq. tövsiyə. 

1. 

övüt. ötlük. və'z. nəsihət. nəsihət. 

-

 

öqüt

 

vermək

: 

öğütləmək. 

-

 

öqüt

 tutmamaq

: qızmaq

. 

1

. 

öküz

. nəsihət. 

1

. 

oxut. sayuc. sayquc. nəsihət. və'z. 

-

 

öğüt

 tutmaq

: nəsihət 

almaq.

  

-

 

öğüt

 

nəsihət

 

vermək

: arbamaq.  

-

 

öğüt

 

vermək: öküzmək. öğütmək. nəsihət edmək.

  

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

588 

öqüt

 

öğüt

. 

onov. fikir. tovsiyə. qarar. 

 

öqütçü

 

 

öğütçü

. 1

. 

oğutcu

. oxucu

. otucu. otcu. carçı. havalı. 

mübəlliğ. 

- 

bu oturuşda, hammı, başqa başqa bölümün, 

düşüncənin, işin havalısı olmaq qoşuyla 

(

şərtiylə

)

, savcısı kimi

 

danışırdı. 

1

. 

öğücü

. 

öğrətci

. 

öğrətici

. yaxtıcı. yağıtçı. 

yarıtçı. yartıçı. uyutçu. uyuçu. uyaçı. uyacıtçı. oyaçı. 

oyatçı. qıtçı. payçı. yaracçı. yaratçı. yarıtçı. yantarçı

. 

yantarıçı. əkicçı. bəllicçı. bəlləkçı. bəsici. bəsləkçi. payçı. 

pəndçi. moizəçi. ibrət verən. nəsihətçi. 

 

öqütçü

 

 

öğütçü

.

 

salıqçu

.

  

öqütən

 

 

öğüdən

. ögürdən. öyüdən. qusduran. bulandıran. 

qaytadan. ögürdən. öyüdən. qəyy gətirən. 

 

öqütləmək

 

 

öğütləmək

. 

öqüt vermək. 

 

öqütmə

 

 

öğütmə

. öyütmə. qaytarğı. qusuq. qəyy. 

 

öqütmə

 

 

öğütülmüş buğda. 

 

öqütmək

 

 

öğütmək

 

< > 

ügütmək

. 

1

. 

üğitmək. dartmaq. 

-

 

buğdanı 

üqitmək

.

 

1. 

öğütləmək

. 

öğüt vermək

.

 -

 

ilk öz içini öğütlə

. 

-

 

içinə qoyarsa başqasın öğütlə

. 1. 

oğmaq

. ufalamaq. 

oğalamaq

. 

xırdalamaq

. 

əzmək

. 

çeynəmək

. 

dövmək

. 

qırmaq

. 

qıymaq

. 

yuşatmaq

. 

unkimi edmək

. 

1

. 

çiğnəmək

. 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

sindirmək

. 

həzm edmək

. 

1

. 

öküzmək. öğüt vermək. 

nəsihət edmək. 

 

öqütmək

 

 

öğütmək

. 

oğutmaq

. 

1

. 

oğmaq. 

döğmək. çəkmək. 

dəğirtmək. dərləmək. dərmana 

(

dəğirma

na)

 

vermək. 

dartmaq. - 

qəhvə

 

çəkmək

: 

qəhvə darmaq. 

1

.

 

onğutmaq. 

oncutmaq. öncütmək. önərmək. önərimək. ilərgəmək. 

ilərgətmək. ilgərimək.tapşırmaq. tapışqamaq. ismartmaq. 

ismartamaq. ismarlamaq. məsləhət, tovsiyə edmək, 

vermək. 

1

. dartmaq. - 

oğmağa

, 

öğütmə ayqıtı: dəğirman. 

dəyirman. 

1

. 

ovalamaq. nəşələndirmək. keflətmək. əsir 

edmək. əsdirmək. əsritmək. əsrütmək. 

1

. 

sındırmaq. 

sindirmək. 

 

öqütsəmək

 

 

üqitmək

.  

öqütülmək

 

 

öğütülmək

. çəkilmək. dartılmaq. 

 

öqütüv almaq

 

 

öğütüv

 

almaq

. özünə bağlamaq

.

  

öqüvül

 

 

dağlıq yerdə daşlı topraq parçası. 

 

öqüz

 

 -

 

öküz

 

saqaqı

: 

öküzün boynundan sarqan dəri

.  

öqüz

 

 

oğuz

.

 

öküz

.

 

1. 

ırmaq

. 

çay

. 

böyük axarsu

. 1. 

uzman

. 

bilgə

. 

dahi

. 1. 

bilim adamı

.

 

bilindiği kimi

. 

oğuz‟un ən böyük, ən 

bəlirgin özəlliği

, 

bütün türk boylarını bir araya gətirip tək 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

590 

devlət çatısı altında toplamasıdır

. 1. < 

öküş

: 

çox

. bol. 

yekə

. 

(

qızmış

). 

yokuş

. 

oğşidivan

. 

öküşmək

: 

yığışmaq

.

 

1. 

içi duru, 

bön kişi. köylü. kəndli. 

1. 

tosun. 

1. 

enənmiş ərkək sığır. 

1. 

içi duru saf. ussuz. ağılsız. qaba qafa. 

1. 

sığırın ərkəyinə 

deyilir. 

1. 

ırmaq. dərə

1. 

öğüt. nəsihət. 

1. 

öküz. öd. 

-

 

dağ

 

öküzi: soğun. soğan. böyük, yaban geyik.

  

-

 

öküz soğanı

: 

bitgi çeşiti. terik ejipt

 (latin)

.

 

-

 

öküz ağac: sırıq.

 

 

-

 

öqüz alması öküz alması

:. bik alma. heyva.

 

-

 

öküz arba: qağnı.

 

qanlı

.  

-

 

öküz

 

gəbən: ot yığını.

  

-

 

öküznü bıçağa dartqantay: sonra yapılacaq işi öncə 

yapmaq.  

-

 

öküznü soya gəlib

, 

quyruqunda bıçaq sındırqanlay: bir işi 

yaparkən ən sonunda pozmaq. boşa, bərbat edmək. 

 

-

 

öküznü ullusu bavdan çıqdı degənləy: ilqinc xəbərin, ən 

sonda s

öylənməsi.

 

-

 

öküz

 

boyundurğa

 baxar kimi

: kinli, quduz, quşqulu asıv 

baxış.

  

-

 

öküzü boyunduğa quyruğundan vuran: iş bilməz. 

bacarıqsız. 

 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

-

 

öküz

 

soyuğu: çatlatan sərt soyuq. 

 

-

 

öküz

 

gözü

. 

-

 

öküz

 

qulağı

. 

-

 

öküz

 dili.  

öqüz

 

 

öküz

. mal. qaramal. qapsalaq. kavs

alaq. çavsalaq. 

qapsa. qanmaz. qıtqafa. qıt başlı. qıt ağıllı. qıtanlaq. 

qıtan. qanqıra. qandıra. qaqlaq. kal. anlamaz. 

-

 

dəğirman 

öküzü

: 

dolab bəygiri. xərmən

 

öküzü: heç bir dəğişiklik, yenilik 

görməyən yaşam, kimsə, nərsə. təkdüzəy. bir düzəy. bisayaq 

( 

< bir + sayaq: 

tür. cicür

)

. bitür 

( < bir + 

tür

. 

cicür)

. monoton.  

- 

boz 

oğlan: öküz. 

 

-

 

tarla sürməkdə

, 

öküzlərin qoşum sırasından biri

: 

qaraqayış. 

 

- 

yaşlı camış

, 

öküz

: kafdar. 

 

öqüz

 

öküz

. -

 

öküz başçı: tarla sürərkən öküzləri tutan kişi. 

 

öqüzə

 

 

dam. 

çatı

. 

çatılmış neçə nərsədən oluşan örtü

. sarlaq. 

çatrat

. 

şatır

 (

çatır

). 

çardaq

. 

üçək

. 

çətir

. 

səqf

.

  

öqüzlük

 

 

öküzlük

. qanmamazlıq. içi duru saflıq. ussuzluq. 

ağılsızlıq. qaba qafalıq.

  

öqüzlük

 

öküzlük

. 

öküz olaraq yetişdirilmək üzərə seçilmiş buzağı. 

 

öqüzmək

 

 

öküzmək

. öğütmək. öğüt vermək. nəsihət edmək. 

 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

592 

öl

 

 

hovl

 

(

 

<

 

hovlamaq)

. 

1.

 

çil

. 

çih

. 

şeh

. 

nəm

. 

höl. şeh. yaş

. 

tav. islaq 

(

ölütmək

.

 

islatmaq).

 

1. 

öl

 !: 

öt

 ! (

ölü

: 

ölük

. 

sök

). 1

. 

islaq. islaq. şeh. buxar. nəm. 

1

. 

ıslaq yer. çamur. 

batağlıq. 

1

. 

ıslaq. yaş.

 

nəm. 

1

. 

yiviş

. 

yuiş

. 

çıl

. suvli. 

ılğıl

. 

ığal

. 

höl

. 

ıslaq

. 

şeh

. 

yaş

. 

nəm

. 

çiğ

. 

ızğar

. 

yaşlık

. 

ıslaq 

yer

. 

 

öl

 

 

höl. şeh. yaş. çim. nəm. 

 

- 

öl!

:

 

(

ilənc, qarqış sözü

)

. 

qarayola ged. gəbər. əllərin böğrünə 

döşənsin. 

-

 qarayola ged

, tamınında isti bucağına. 

 

öl

an 

 saman

.

  

ölantaq

 

ölandaq

. 

başandaq. 

(

öz ölümünə, başına and içən kişi

). 

yoluq. alsığ. fədayi

.  

ölbözöq

 

 

ölməzcik

.

  

ölcüm

 

 

<

 

ölü

. 

bacarıqsız

. 

naşı

. 

anayı

.  

ölç

 

 

-

 

tərsə ölçsən düz çıxar

, 

asdar gedsə üz çıxar

. 

 

ölçbiçmək

 

 

saxlanmaq. ehtiyat edmək. çəkinmək. diqqət edmək. 

 

ölçə

 

 

ölçü. 

 

ölçəq

 

 

ölçək

. 1

.

 

ölçük

. 

ölçüt

. 

qıstas. qısqab. əyar. tərazı. 

1

.

 

ölçüm

. 

ölçü

.