Türküstan” kitabxanası Şirvani Ədilli azərbaycan şEİRİNDƏ forma məSƏLƏLƏRİ

Ədəbiyyat siyahısı
Tədqiqatlar və dərsliklər:

1. 
   Axundov Ağamusa, Şeir sənəti və dil. Bakı-1980.
   
2. 
   Araslı Həmid, Rəfili Mikayıl, Qədim ədəbiyyat. Bakı-1950.
   
3. 
   Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi. Altı cilddə. AMEA N.Gəncəvi ad. Ədəniyyat İns. I c.-2004; II c.-2007; IIIc-2009; IV c.-2011.
   
4. 
   Babazadə Baba, Ədəbiyyat nəzəriyyəsi elminin tarixi və metodologiyası. Bakı-2008.
   
5. 
   Babazadə Baba, Ədəbiyyatda lirik növ. Bakı-2008.
   
6. 
   Cavadov Nuru, Şeir necə yaranır. Bakı-2004.
   
7. 
   Cəfər Əkrəm, Əruzun nəzəri əsasları və Azərbaycan əruzu. Bakı-1977.
   
8. 
   Cəfər Əkrəm, Mirzə Ələkbər Sabir şeirinin qafiyə lüğəti. Bakı-2006.
   
9. 
   Cəfərov Nizami, Qədim türk ədəbiyyatı. Bakı-2004.
   
10. 
    Dəlidağ Şamil, Azərbaycan dilinin qafiyə lüğəti. Bakı-1997.
    
11. 
    Elçin, Quliyev V., Özümüz, sözümüz. Bakı-1993.
    
12. 
    Eldarova Əminə, Azərbaycan aşıq sənəti. Bakı-1996.
    
13. 
    Ədilli Şirvani, Əruz vəzninin sadələşdirilmiş qəlibləri. Bakı-2011.
    
14. 
    Əhməd Vüqar, Ədəbiyyatşünaslıq. Bakı-2008.
    
15. 
    Əlibəyzadə Elməddin, Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi. Ən qədim dövrlər. Bakı-2009.
    
16. 
    Əlimirzəyev Xalid, Ədəbiyyatşünaslığın elmi-nəzəri əsasları. Bakı-2011.
    
17. 
    Əliyev Akif, Ədəbiyyat nəzəriyyəsindən mühazirələr. Bakı-2010.
    
18. 
    Əliyev Məmməd, Azərbaycan şeir sənəti. Bakı-2000.
    
19. 
    Əliyev Məmməd, Ədəbiyyat nəzəriyyəsi. Bakı-2012.
    
20. 
    Əliyev Rəhim, Ədəbiyyat nəzəriyyəsi. Bakı-2008.
    
21. 
    Fərhadov F. Q., Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi. Bakı-1970.
    
22. 
    Hacıbəyov Üzeyir, Azərbaycan xalq musiqisinin əsasları. Bakı-1985.
    
23. 
    Hacıyev Abbas, Ədəbiyyatşünaslığın əsasları. Bakı-2009.
    
24. 
    Heyət Cavad, Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi. Tehran-1979.
    
25. 
    Heyət Cavad, Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi. II cild. Bakı-1998
    
26. 
    Heyət Cavad, Ədəbiyyatşünaslıq. Bakı-1996.
    
27. 
    Hüseynov Məhərrəm, Şeirşünaslıqda dil sənətkarlığı. 1960-80-ci il-lərdə Azərbaycan poeziya dilinin öyrənilməsi problemləri. Bakı-2007.
    
28. 
    İracoğlu Məhəmməd, Azərbaycan şeirinin vəzn və evfoniya prob-lemləri (ümumtürk şeiri ilə müqayisəli araşdırma əsasında). Bakı-2008.
    
29. 
    İsazadə Ə, Məmmədov N, Azərbaycan xalq mahnıları və oyun hava-ları. Bakı-1984.
    
30. 
    İsmayılov M, Azərbaycan xalq musiqisinin janrları. Bakı-1984.
    
31. 
    İsmayılzadə Nigar, Müasir Azərbaycan və türk poeziyasında sərbəst şeir (Rəsul Rza və Nszim Hikmət yaradıcılığı əsasında). Fil.e.n.a.dər. almaq üçün təqdim olunmuş dissertasiya. Bakı-2007.
    
32. 
    Qəhrəmanlı Nazif, Ədəbiyyat nəzəriyyəsi. Bakı-2008.
    
33. 
    Qəhrəmanov K., Ədəbiyyatşünaslığa giriş. Bakı-1979.
    
34. 
    Quliyev Tərlan, Anadilli əruz vəznli şeirimizin poetik inkişaf yolu. Bakı- 2011.
    
35. 
    Quliyev Tərlan, Azərbaycan şeirinin qədim dövrü. Bakı- 2001.
    
36. 
    Quliyev Tərlan, Əruz və qafiyəşünaslıq tarixi. VIII-XVI əsrlər. Bakı- 1998.
    
37. 
    Məmmədli Elxan, Təcnis sənətkarlığı. Bakı-1998.
    
38. 
    Məmmədov Tariyel, Azərbaycan xalq-professional musiqisi – Aşıq sənəti. Bakı-2002.
    
39. 
    Məmmədov Tariyel, Azərbaycan klassik aşıq havaları. Bakı-2009.
    
40. 
    Mikayılov Şəmistan, Ədəbiyyat nəzəriyyəsi. Bakı-2003.
    
41. 
    Mir Cəlal, Xəlilov P., Ədəbiyyatşünaslığın əsasları. Bakı-1988.
    
42. 
    Mirəhmədov Əziz, Ədəbiyyatşünaslıq. Ensiklopedik lüğət. Bakı-1998.
    
43. 
    Namazəliyev Qafar, Azərbaycan xalq mahnı və təsnifləri. Bakı-1985.
    
44. 
    Pirsultanlı Sədnik Paşa, Azərbaycan şifahi xalq şeiri və heca vəzninin inkişaf tarixi. Bakı-2013.
    
45. 
    Rəfili Mikayıl, Ədəbiyyat nəzəriyyəsinə giriş. Bakı-1958.
    
46. 
    Rəhimova Aytac, Azərbaycan musiqisində meyxana janrı. Bakı-2002.
    
47. 
    Səfərli Ə., Yusifli X., Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi. Qədim və orta əsrlər tarixi. Bakı-2008.
    
48. 
    Şəfizadə Baloğlan, Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi. Ən qədim dövrlər. Bakı-2003.
    
49. 
    Təbrizi Xətib, Kitab əl-kafi fi-l-əruz və-l-qəvafi (Əruz və qafi-yə elmlərinin yekunu). Tərc. ed. Q.Allahverdiyev, red. İ.Həmi-dov. Bakı-2005.
    
50. 
    Verdiyev Nazim, Əruz nəzəriyyəsinin riyazi-kibernetik model-ləşdirilməsi məsələləri. Fil.e.n.a.dər. almaq üçün təqdim olun-muş dissertasiyanın avtoreferatı. AMEA Nizami ad. Ədəbiyyat İnstitutu. Bakı-2008.
    
51. 
    Yusifoğlu Rafiq, Ədəbiyyatşünaslığın əsasları. Bakı-2009.
    
52. 
    Стеблева, И. В., Поэзия древних тюрков VI-XII веков. Москва- 1993.
    
53. 
    Терехова, А., Всеобщая история литературы. Москва -2009.
    
54. 
    Фролов, Д. В., Классический арабский стих. История и те-ория аруда. Москва-1991.
    

Şeir nümunələrinin götürüldüyü ədəbiyyat:

55. 
    XX əsr Azərbaycan poeziyası. M.Ə.Sabir, Ə.Nəzmi, M.S.Or-dubadi, Ə.Qəmküsar, M.Ə.Möcüz, C.Cabbarlı, A.Səhhət, M.Ha-di, H.Cavid, A.Şaiq. Tərt. ed. M. Məmmədov. Bakı-1988.
    
56. 
    Axundov M.F., Bədii və fəlsəfi əsərləri. Bakı-1987.
    
57. 
    Araz Məmməd, Seçilmiş əsərləri. Bakı-2010.
    
58. 
    Aşıq Ələsgər, Əsərləri. Bakı-2004.
    
59. 
    Aşıq Valeh, Alçaqlı ucalı dağlar. Bakı-1970
    
60. 
    Aşıqlar. Tərt. ed. S. Axundov. Bakı-1957.
    
61. 
    Azərbaycan aşıqları və el şairləri. Tərt. Ed. Ə.Axundov. 2 cilddə. Bakı, I c-1983, II c-1984.
    
62. 
    Azərbaycan xalq mahnıları, 2 cilddə. Bakı-2005.
    
63. 
    Azərbaycan klassik ədəbiyyatı kitabxanası. 20 cilddə. I c: Xalq ədəbiyyatı, Bakı-1982; II c: VII-XII əsrlər Azərbaycan şeiri, Bakı-1989; III c: XIII-XVI əsrlər Azərbaycan şeiri, Bakı-1983; IV c: N.Gəncəvi, Bakı-1985; V c: İ.Nəsimi, Bakı-1985; VI c: XVII-XVIII əsrlər Azərbaycan ədəbiyyatı, Bakı-1988; VII c: M.Füzuli, Bakı-1986; VIII c: XIX əsrin birinci yarısı Azərbaycan ədəbiyyatı, Bakı-1988.
    
64. 
    Azərbaycanın aşıq və şair qadınları. Tərt. ed. Ə.Cəfərzadə. Bakı-1991.
    
65. 
    Babayev R.S., Min bir mahnı. Bakı-2010.
    
66. 
    Bayatılar. Tərt. ed. V.Vəliyev. Bakı-1985.
    
67. 
    Bayram Tofiq, Seçilmiş əsərləri. Bakı-2005.
    
68. 
    Əzizinəm Qarabağ... Bayatılar. Tərt. ed. İ.Quliyev. Bakı-1993.
    
69. 
    Fikrət Tofiq, Seçilmiş əsərləri. Bakı-2006.
    
70. 
    Xəlil Zeynal, Seçilmiş əsərləri. Bakı-2004.
    
71. 
    Xəzri Nəbi. Seçilmiş əsərləri. 2 cilddə. Bakı-2004
    
72. 
    Kaşğari Mahmud, Divanü luğat-it-türk. Dörd cilddə. Tərc. ed. R.Əsgər. Bakı-2006.
    
73. 
    Kərim Əli, Seçilmiş əsərləri. 2 cilddə. I c: Şeirlər və poemalar. Bakı-1991.
    
74. 
    Kəsəmənli Nüsrət, Seçilmiş əsərləri. Bakı-2004.
    
75. 
    Kitabi-Dədə Qorqud. Əsil və sadələşdirilmiş mətnlər. Tərt. ed. S.Əlizadə; Nəşrə haz. və red. T.Hacıyev. Bakı-2004.
    
76. 
    Qabil, Seçilmiş əsərləri. Bakı-2004.
    
77. 
    Quliyev Ə. A, Əski türk yazılı abidələri müntəxabatı. Bakı-1994.
    
78. 
    Müşfiq Mikayıl, Seçilmiş əsərləri. Bakı-2004.
    
79. 
    Natəvan Xurşidbanu, Əsərləri. Bakı-2004.
    
80. 
    Novruz Cabir, Seçilmiş əsərləri. Bakı-2004.
    
81. 
    Rahim Məmməd, Seçilmiş əsərləri. 2 cilddə. Bakı-2006.
    
82. 
    Rüstəm Süleyman, Seçilmiş əsərləri. 3 cilddə. Bakı-2005.
    
83. 
    Rza Rəsul, Seçilmiş əsərləri. 5 cilddə. Bakı-2005.
    
84. 
    Sabir M.Ə., Hophopnamə. Bakı-1992.
    
85. 
    Şaiq Abdulla, Seçilmiş əsərləri. 3 cilddə. Bakı-2005.
    
86. 
    Seyidzadə Mir Mehdi, Seçilmiş əsərləri, Bakı-2006.
    
87. 
    Səməd Akif, Seçilmış əsərləri. I cild. Bakı-2012.
    
88. 
    Şəhriyar M., Seçilmış əsərləri. Bakı-2005.
    
89. 
    Şirvani S.Ə., Seçilmiş əsərləri. Bakı-2002.
    
90. 
    Türkün 101 şairi. Tərt. ed. İslam Türkay. Bakı-1993.
    
91. 
    Vahabzadə Bəxtiyar, Seçilmiş əsərləri. 2 cilddə. Bakı-2004..
    
92. 
    Vahid Əliağa, Qəzəllər. Bakı-1999.
    
93. 
    Vurğun Səməd, Seçilmiş əsərləri. 5 cilddə. Bakı-2005.
    
94. 
    Ulutürk Xəlil Rza, Davam edir 37... Bakı-1992.
    
95. 
    Ulutürk Xəlil Rza,. Seçilmiş əsərləri. 2 cilddə. Bakı-2005.
    

Kitabın içindəkilər
Ön söz (Tacir Səmimi)...................................................................................3

Giriş...............................................................................................................5

Şeirin əsas forma elementləri: misra, bölgü və qafiyə..............................6

Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən

şeir formaları: vəznlər və şəkillər..............................................................16

-Heca vəzni.............................................................................................19

-Əruz vəzni və onun haqqında formalaşmış

yanlış təsəvvürlərə aydınlıq..................................................................40

-Azərbaycan əruzunun sadələşdirilmiş qəliblərinin siyahısı..................46

-Sərbəst şeir və onun növləri..................................................................61

-Qarışıq vəznli şeir.................................................................................81

-Şeir şəkilləri...........................................................................................85

Şeir formalarının yaranma tarixi haqqında............................................93

Şeir formalarının məhdudiyyətləri və funksiyaları...............................119

Mahnılarda mətn problemi.....................................................................125

-Mətn üçün şeir forması seçimi və bölgü məsələsi...............................125

-Mətnlə musiqinin ritmik və tonik uyğunluq məsələsi..........................127

Xalq musiqimizdə geniş yayılmış ritmik

vahidlər və qəliblər haqqında..................................................................131

Nəticələr.....................................................................................................134

Ədəbiyyat..................................................................................................138

Ədilli Şirvani Kamil oğlu

AZƏRBAYCAN ŞEİRİNDƏ

FORMA MƏSƏLƏLƏRİ

«Елм вя тящсил» няшриййатынын директору:

профессор Nadir MƏMMƏDLİ
Компцтер дизайнери: Zahid Məmmədov
Чапа имзаланмыш 23.08.2014.

Шярти чап вяряги 9. Сифариш № 141.

Каьыз форматы 60х84 1/16. Тираj 500

Китаб «Елм вя тящсил» няшриййат-полиграфийа

мцяссисясиндя сящифяляниб чап олунмушдур.

E-mail: [e-mail]

Тел: [phone]; 050-311-41-89

Цнван: Бакы, Ичяришящяр, 3-cц Магомайев дюнэяси 8/4.