bo'lgan zanglovchi element terilib NaCl ning 0,5 n eritmasiga tushirilib, o'lchash sxemasi teriladi
(2-rasm). Temir va alyuminiy elektrodlari simlar yordamida 2 qutbli o'chirish
qurilmasining
chekka klemmallariga ulanadi. O'rta klemmasi va potensiometrning “PE”
klemmasi bilan
ulanadi. Kalomel elektrodini potensiometrning “PE” klemmasiga ulash kerak. Kalomel elektrodi
solingan, to'yintirilgan eritmali idishni tekshirayotgan namuna
solingan elektrodli idishga
ulaymiz.
Xuddi shunday boshqa elekrtolit eritmalar sifon bilan ulanadi. Ikki qutbli o'chirish
qurilmasi yordamida o'rganilayotgan namunalarni
birma-bir potensiometrga ulab,
ularning
potensialar kataligi o'lchanib chiqadi. Keyin temir va alyuminiy elektrodlarini
qisqa tutashtirib,
tezda ularning potensiyallari o'lchanadi. Potensiallar katttaligini tutashuvdan keyin 1
minut
o'tgandan keyin o'lchaymiz, yana 5 va 10 minut o'tgandan so'ng ular yana o'lchanadi.
2 – rasm. Qutblanish hodisasini kuzatish qurilmasining sxemasi. 1-temir
elektrodi; 2-
alyuminiy elektrodi; 3-solishtirish elektrodi; 4-potentsiometr; 5-ulash simlari.
Olingan barcha natijalar 1-jadvalga yoziladi va Metall
elektrodining vaqt ichidagi
qutiblanish grafigi E =f(τ) quriladi.
1-jadval
Metal
Elektrolit Xlorkumush elektrodi bo`yicha,
mV
Vodorod elektrodi bo`yicha, mV
Boshlanishi
τ
1
τ
2
τ
3
Boshlanishi
τ
1
τ
2
τ
3
Mis
Temir
Alyuminiy
Bajarilgan ish bo`yicha xulosa qilinadi. Har xil elektrolitlarda metallarning elektrod potensiallari
o`zgarishiga baho beriladi.
Nazorat uchun savollar:
1. Metall ion-atomlarining gidratasiya jarayoni nima?
2. Metallarning elektron potensiali nima?
3. Korroziya nima?
4. Korroziyaning qanday turlarini bilasiz?
Fe
Al
0,1 N NaCl
0,1N NaCl
1
2
3
4
5
5