Turli sohalar uchun mo’ljallangan kompyuterlar va kompyuter tizimlari Abduqodirov Sarvar

1970-yillarda kichik EHMlarning paydo bo‘lishiga bir tomondan, elektron element bazasi sohasidagi tarakkiyot, boshqa tamondan katta EHM reurslarining taqchilligi tufayli shart-sharoit yaratildi.1969-yilda kashf etilgan mikroprotsessor(MP) 70-yillarda EHMning yana bir sinfi mikroEHM paydo bo‘lishiga olib keldi. Hozirda mikroprotsessorlardan EHM barcha sinflarida foydalanilmoqda.

Superkompyuterlar 

• 
  Superkompyuterlar(EHM) sekundiga 100 milliondan 10 millardgacha operatsiyani tezkor bajaruvchi qudratli ko‘p protsessorli hisoblash mashinasidir.Superkompyuterning 2000-yildagi namunaviy modeli, ma’lumotlariga ko‘ra, quyidagi xusuyatlarga ega bo‘lishi lozim:
  
• 
  § Taxminan 100000 MSLOPS (erkin vergul ustida sekundiga million operatsiya) tezlikda ishlovchi yuqori paralell ko’p protsessorli hisoblash tizimi;
  
• 
  § Sig’imi: operativ xotira 10 Gbayt, diskli xotira 1-10 Tbayt (1Tbayt-1000 Gbayt);
  
• 
  § Razryadlik 64; 128 bit.
  
• 
  Hozir dunyoda bir necha ming superEHM mavjud. Ular orasida oddiy ofisli Cray EL dan to qudratli Cray 3,4,5, Fujistsu(yaponiya) firmasining VP- 2000, Simenis(Germaniya) firmasisining VPP-500 va boshqa ko’plab superEHMlari bor.
  

Kichik kompyuterlar sinfi

• 
  Shaxsiy kompyuterlar (ShK)- hammaboplik va qo’llashda universallik talablarini qoniqtiruvchi bir kishi foydalanadigan mikroEHMlardir.
  
• 
  Shaxsiy kompyuterlar hammaboplik va universal qo’llash talablarini qondirish uchun quyidagi xususyatlarga ega bo’lishi lozim:
  
• 
  ¨ indivudal xaridor uchun mos keladigan narxlarda;
  
• 
  ¨ atrof muxit sharoitlariga maxsus talablarsiz foydalanish avtonomligi;
  
• 
  ¨ tuzilishi boshqarish,fan, ta’lim, turmush sohalarida qo’llanishlarga moslashuvchanligi;
  
• 
  ¨ foydalinuvchilarning maxsus, kasbiy tayyorgarliksiz ishlashi imkoniyatini beruvchi operatsion tizmlar va boshqa dasturiy ta’minotlar do’stligi;
  
• 
  ¨ Ishlashning yuqori darajada ishonchligi ( 5000 soatdan ortiq buzilmasdan ishlashi);