Asos+so`z yasovchi
Ayrim so`zlarga so`z
yasovchi qo`shimchalar
qo`shilishi natijasida tovush
tushishi
Yig`i+la=yig`la, o`yin+a=o`yna, qiyin+a=qiyna,
ulug`+ay=ulg`ay, sariq+ay=sarg`ay,
qizil+ar=qizar, past+ay=pasay, sust+ay=susay,
burur+uq=buyruq, og`iz+aki=og`zaki,
ayir+im=ayrim, ingir+a=ingra,
ho`ngir+a=ho`ngra, qayir+oq=qayroq,
o`rin+a=o`rna,
Fe’l+nisbat
qo`shimnchasi
Ayir, qayir
kabi fe’llarga
majhul, o`zlik va birgalik
nisbat
qo`shimchalari
qo`shilishi natijasida tovush
tushishi.
Ayir+il=ayril, qayir+qayril, ayir+ish=ayrish.
Kishilik
olmoshi+kelishik
qo`shimchasi
Men, sen kabi olmoshlarga
tushum va qaratqich
kelishigi qo`shimchalari
qo`shilishi natijasida tovush
tushishi.
Men+ni=meni, sen+ning=sening..
Son+lug`aviy shakl
yasovchi qo`shimcha
Ikki, yetti, olti
kabi sonlarga
sonning ma’no turini hosil
qiluvchi qo`shimchalar
qo`shish natijasida tovush
tushishi.
Olti+ov=oltov, ikki+ala=ikkala,
yetti+ovlon=yettovlon, olti+mish=oltmish,
yetti+mish=yetmish…
Eliziya
Unli tovush bilan tugagan
so`zga unli bilan
boshlanuvshi so`z
qo`shilishi natijasida bir unli
tovushning tushishi.
Ayta+oldi=aytoldi, Dili+orom=Dilorom,
bora+olmadi=borolmadi, yoza+oladi=yozoladi..
Sandxi hodisasi
Fe’llar bilan
bog`lamalarning
ixchamlashuvi (birikuvi)
natijasida tovush tushishi.
Ishlar+edi=ishlardi, brogan+emish=borganmish,
Borar+ekan=borarkan,
|