Turuz söZLÜGÜ 15-01-2017 1395- III 18 400 Başlıq Bey Hadi


yelcənmək yellənmək. sapırılmaq. savırılmaq. sovurulmaq. əsinmək. yelçəq



Yüklə 13,47 Mb.
səhifə166/171
tarix25.04.2017
ölçüsü13,47 Mb.
#15753
1   ...   163   164   165   166   167   168   169   170   171

yelcənmək yellənmək. sapırılmaq. savırılmaq. sovurulmaq. əsinmək.

yelçəq yelçək. yeçəkər. gürvə. güvrə. gözlük. gözlük. gözüklük. gözgülük. tünlük. baxca. pəncərə.

yelə - gedər yelə çox sürməz, qarınpalar qarından, çox danışan sözündən.
-yelə verilmək: savruşmaq.
-yelə verilmiş
: savuq. sağuq. savrılmış.
-yelə vermək: yellətmək. savırmaq. uçurmaq. tozatmaq. (toza çevirmək. yelləyib tozun almaq). - var yoxun savurdu getdi.

yeləq yelək. 1. kürtük. kürlük. kütcə. kərtik. qısa üslük. çulqa. çuxa. çoxa. xırqa. xirqə. 1. cübbə. cılıqqa.

yeləmək salmaq. (uzaqdan əl) eləmək. silkəmək. təprətmək. bulğatmaq. burğatmaq. işarə edmək. - əl salmaq: əl sallamaq: əl eləmək.

yeli - sırtın yeli: şeytan yeli. buran. boran. qara yel. (sırtın: sıtan. şeytan).
-qurumyeli: 1. quzey doğudan əsən yel. 1. qarayel.
-güney yeli: sal. bozyel. iti, qara yel.

yelintili -ayaz, sərin, əsməkli, yelintili olan yer, hava: sarqan. sarqın.
-yelintili hava: sarqın. əsməkli. öçək. ötək.

yelqə yelkə. yelpə. yelmə. salça. uzun saç. - salçasından tutb sürüdü.

yelqən yelkən. ilkən. sapıq. savıq. iti. yeyin. tünd. səri'. - savıq çapar: aşğınçı. it çapar: yelkən. foriyyətli, səriüsseyr peyk, qasid.

yelqovan düçərxə.

yellənmək 1. çağlanmaq. çağlınmaq. sallaşmaq. çallanmaq. 1. . səkinmək. səğrinmək. səkmək. kuflanmaq. 1. . yelcənmək. sapırılmaq. savırılmaq. sovurulmaq. əsinmək. 1. savrulmaq. sovrulmaq. (bir yerdə duramamaq. yerdə göydə durmamaq). uçarımaq. şişinmək. uçar kimi davranmaq. - geyinib keçinib savrulan qızlar oğlar. - savrulanında bir gün qol qanadı qırılır. 1. sölənmək. solanmaq. - yaşamda özü özünə sölənən çoxdu.

yellərtən -gecə əsən yellərdən biri: kürək. kürük.

yellətmək yelə vermək. savırmaq. uçurmaq. tozatmaq. (toza çevirmək. yelləyib tozun almaq). - var yoxun savurdu getdi.

yelləyib -yelləyib tozun almaq: toza çevirmək. (savırmaq. yelə vermək. yellətmək. uçurmaq. tozatmaq. - var yoxun savurdu getdi).

yelli 1. çallı. çağlı. çağıl. sallı. 1. sarqınlı. əsili. - sarqınlı gün.
-şişik, yelli, köpüklü nərsə: solumba < qopulqa. bərcəstə.

yelmə yelpə. yelkə. salça. uzun saç. - salçasından tutb sürüdü.

yelpə yelmə. yelkə. salça. uzun saç. - salçasından tutb sürüdü.

yelpiq - yelpik qulağ. səprə qulağ: (səprə:səpər. saçağ. süfrə).

yemə - əli çox işə yaxşı, dişi çox yemə yaxşı.
-çox yemə qəmdə könül ötüb küçüb keçənlərin, ki sənə qalmayacaqdur nəyisə çox yediyin qəmdən ötür.

yeməcə 1. sav. rüşvə. 1. sıy. sığ. yalam. yalama. gəvik. gəvinc. gəvic. gəviş. qırvıt. qırtıq. kirtik. rüşvə. rüşvət. kisə.

yeməq yemək. -ösünmüş, cücərmiş buğda, arpadan yasanan yemək: səməni. sümələk. ösmələk. - yemək satulu: yemək mizi. - satul başı danşıq: miz başı muzakirə. - iş satul: iş mizi.
-yemək mizi: yemək satulu. - satul başı danşıq: miz başı muzakirə. - iş satul: iş mizi.
-özəlliklə yemək boşqabının, sinisinin üstünə çevrilən govuq qapağ:sarğuc. > sərpuş. hər örtük.
-yoxsullar üçün yemək, para, geyim, nərsələr saçılan, verilən yer: səpilik. yolçuxana.
-çox yemək: güvləmək. tıxmaq.
-az tapılır, tutarlı nərsələr yemək: quş sütüylə bəslənmək
-çox az yemək: quş yemi.
-göy gövərəntidən düzələn soyuğ yemək: salat. salğat. salaş.
-göygövərənti ilə yumurta qarışığından qızardılıb yapılan yemək: kükü. göygü. göykü.
-xaşlanmış, pişib açılmış yemək: sallama.
-çağı ötmüş, dadı çönmüş, qaçmış yemək, nərsə: savın. savıq. savuq. savğın. savnığ. bayat. geçgin. - savın yemək yməkdən bıqdıq.
-göy gövərətinin sıxıb artığ suyun alıb, yumurta çalınıb, qızartılarağ düzəldilən yemək: sıxma. göy kükü.

yeməqlər - sağlamlığa sağdıran yeməklər. ( sağdırmaq. mənfəət yetirmək. istifadə vermək).
-iki saç arasında pişirilən yeməklər: saçarası.
-qurutulmuş yeməklər: quruluq. qurumut. xoşgbar.

yeməqli -yeməkli böyük toplantıları yönədən kimsə: sırbaş. sırıbaş. sırabaş.

yeməqtə yeməkdə. utamaqda. -almaqda (yeməkdə) var, verməkdə: utamaqda var, ödəməkdə.

yeməqtən -yeməkdən, nərsədən arda salınan, qalan bölüm: salıt. artığ.

yemər yemiş. səmər. səbər. səpər. bəsər. bəcər. becər. səmrə. səbrə. səprə. bəsrə. bəcrə. becrə. bəhər. bərə. bar. barqa. berim. berəm. verim. verəm. sonuc. bitəl. çarpım. ürün. hasıl. nəticə. məhsul. fayda. kar. mənfəət.

yeməyə - ehsan yeməyə gedmək: yoğa, qutura gedmək
-üç qanatlı yoncagillərdən, yeməyi yapılan bir göy: quşəkməyi.

yeməyi -bayram, qonağlıq yeməyi, yığvası: şöləngə.
-kəllə paça yeməyi: xaş. sallama.
-obaşdan yeməyi: sökün > sükün. obaşdanlıq.

yeməz -dünya malı yoxunsa çalış əldə edəsən, pulsuz dilək boşuna, ağız yeməz qarın qalar boşuna, diləklərin gələr olsa düşünə, para yoxsa qoyulmamış yoluna.

yemi -quş yemi: çox az yemək.

yemiş 1. . yemər. səmər. səbər. səpər. bəsər. bəcər. becər. səmrə. səbrə. səprə. bəsrə. bəcrə. becrə. bəhər. bərə. bar. barqa. berim. berəm. verim. verəm. sonuc. bitəl. çarpım. ürün. hasıl. nəticə. məhsul. fayda. kar. mənfəət. 1. meyvə. -yemiş (meyvə) suyu: salqı. özsu. covhər. üsarə.
-güzdə yetişən yemiş: . güzdək. güzlək. güzəm. güzdük. güzlük. payızlıq. payzalıq. payzatıq. - güzəm armıdı.
-yetişməmiş yemiş: qurun. (sulanmamış). kal.
-təbərzə yemiş: saçva. saçav. sağav. sağva.
-çağından dış yetiştirilən yemiş: sava. sova. sezondışı. - sava armıd.

yemişin -yemişin çəkirdəkli, yeyilməyən bölümü: kütün.

yemişlər -narın dənəli yemişlər, nərsələr: sındın.

yemişli -yemişli, barlı dal: sabalağ. sapalağ. sapağ.

yencət yencət!. yengət!. yüngət!. (# yünüt: yüklət) seyrət!. sızğat!. süzgət!. incət!. seyrəşdir. yüngüllət. naziklət. - işlərivi seyrət.

yencib - güclə, çəkərək yencib çıxarmaq: sıtıb çıxarmaq.

yenciqmək yencikmək. yenikmək. sıncığmaq. sınıb tarmadağın olmaq. - iğid gəlsə, göy kişnəsə, yer təprəsə, yağun dağlar olsa sıncığar.

yencmək sıtmaq. sitmək. çıtmaq. çitmək. didmək. qırmaq. kəsmək. sökmək.

yeni sındıdan çıxma. yeni biçilmiş. acar. taza.
-ağacların artığ, yeni çıxmış sürgün, dalların budama, qırma işi, çağı: sırat. sırıt.
-körpə, yeni cücərmiş, baş vermiş bitgi, nərsə: sivrik.
- sap yeni: lap yeni. (sap: lap)
-yep yeni: saçva. saçav. sağav. sağva.
- yeni biçilmiş: sındıdan çıxma. acar. yeni. taza.

yeniq yenik. yeyik. soğuq. sovuğ. çürük. pozuq. - sovuğ çiğid: çürük dənə.

yeniqmək yenikmək. yencikmək. sıncığmaq. sınıb tarmadağın olmaq. - iğid gəlsə, göy kişnəsə, yer təprəsə, yağun dağlar olsa sıncığar.

yenil 1. saya. sığ. sadə. silik. ucuz. törək. yörək. bəsit. - ucuz sana: yüngül, sadə düşüncə. - saya düşünlü. - saya sav: sadə söz. - saya bəzək. - saya san: bəsit sayılar. - saya tümlə: sadə sözləm, cümlə. 1. sın!. !. təslim ol!.

yeniləmək sayalamaq> sərələmək. iyilətmək. seçmək. tanlamaq. tazalamaq.

yenilənməz yenilməz. təzələnməz . -ata ana yenilməz, qızıl gümüş köhnəlməz.

yeniliyin -həmməşə göy, canlı, olduğun, yeniliyin itirmədən qalan, duran: həmməşə bahar. göyçağay. göycəğay. solmaz. solsamaz. sönməz. sönsəməz. cavidan.

yenilmə pozqunluq. sınlıq. iflas. -sınlığa, məflucdə, yenilməyə, məğlubiyyətə, pozqunluğa uğraşan, iflas olunan yer: sındırğı.

yenilmək 1. sınırsamaq. 1. sınmaq. sınımaq. sınğımaq. məğlub olmaq.
-nərsiyə, bir yana əğinmək, yenilmək, düşnülmək, üz tutmaq, qəsd edmək, meyillənmək, təmayül göstərmək: sısınmaq. sesinmək. səsinmək. sıysınmaq. səvsinmək. sevsinmək. səvsinirmək. sevsinirmək. sansırmaq. sanısırmaq. sınısırmaq. sartınmaq. - bizim yeyib içib yatmağa çox sesinir. - göz könül öğrəşsə qana, əl yuşaqlığa savsıramaz. (yuşaqlığa: yumşaqlığa). - o uşağı vurğalı sesindi. - yavaş yavaş gedməyə sesinir. - havalar soyuğa səvsənimiş artıq. - hirsindən vurmağa, əl açmağa sevsindi. - könlün nəyə sansırır. - oyuna (qumara) haçandan səvsindiz: meyilləndiz. - bu sansırışın (bu təmayülün, meyillənişin) əlindən cana doydum: .

yenilməyə sınlığa. pozqunluğa. -sınlığa, məflucdə, yenilməyə, məğlubiyyətə, pozqunluğa uğraşan, iflas olunan yer: sındırğı.

yenilməz yenilənməz. təzələnməz . -ata ana yenilməz, qızıl gümüş köhnəlməz.

yenimək 1. yenğimək. yenismək. yensimək. sağınmaq. sindirmək. istəmək. rəğbət edmək. qanğıramaq. yanğıramaq. iştiyaq, meyl edmək. 1. yenğimək. yenismək. yensimək. savulmaq. sevilmək. sevrilmək. sıvılmaq. səğrilmək. sərğilmək. əğrilmək. sevməyə başlamaq. süzmək. üz tutmaq. axmaq. sağınmaq. meyl edmək. - gün batmağa savuldu. - könlüm ona savuldu.

yenis yenğ. yenğiş. satış.

yenisi -hər nəyin yep yenisi, təptəzəsi, tap tazası: saçısıcağı. tavtavırma. tavqavırma.

yenismək 1. . yensimək. yenğimək. yenimək. savulmaq. sevilmək. sevrilmək. sıvılmaq. səğrilmək. sərğilmək. əğrilmək. sevməyə başlamaq. süzmək. üz tutmaq. axmaq. sağınmaq. meyl edmək. - gün batmağa savuldu. - könlüm ona savuldu. 1. yensimək. yenğimək. yenimək. sağınmaq. sindirmək. istəmək. rəğbət edmək. qanğıramaq. yanğıramaq. iştiyaq, meyl edmək.

yeniş - yeniş olmadı, tökülmədən qan: cəfər çalınmadı, qan tökülmədən.

yenişli -yoxuş yenişli: salğaq. dağlıq. əngəbəli. daşlı çanqıllı.

yenitən -bitginin gec çiçəklənməsi, quruyub yenidən yəşərməsi: güzlükləmək. güzləkləmək.
-bitginin quruyub yenidən yaşarması: güzləkləmək.

yenitmək sınamaq. sınatmaq. sındarmaq. sındırmaq. məfluct vermək. məğlub edmək.

yenq yenğ. yenğiş. 1. sevda. sevət. sevcət. sevcə. sevəc. sevic. 1. sevgi. çəkiş. əğilim. sığış. sıyış. meyl. meyil. 1. . yenis. yenğiş. satış.

yenqə yengə. muşata . - əməyi yengə çəkər, daduğu güveyə düşər. (yengə: muşata). (daduğu: ləzzəti). (güveyə: kürəkənə) .

yenqət yengət!. yencət!. yüngət!. (# yünüt: yüklət) seyrət!. sızğat!. süzgət!. incət!. seyrəşdir. yüngüllət. naziklət. - işlərivi seyrət.

yenqəymək yengəymək. engəymək. savılmaq. batmaq. yoxumaq. sönğmək. - keçdi günü, savıldı günü.

yenqimək yengimək. yenğimək. 1. yingimək. singimək. səngimək. sınğımaq. səknimək. səynimək. seyğəşmək. seyrəşmək. sinmək. dinmək. yinmək. yenmək. dingimək. yavaşımaq. sakinmək. sakitləşmək. sovlaşmaq. solvaşmaq. salvaşmaq. savlaşmaq. səlvişmək. sərvişmək. (# minmək: mingimək. qalxmaq. coşmaq). - bir gün minən, bir gün sinər. - yağış sinmək bilmir. 1. yenimək. yenismək. yensimək. sağınmaq. sindirmək. istəmək. rəğbət edmək. qanğıramaq. yanğıramaq. iştiyaq, meyl edmək. 1. yenimək. yenismək. yensimək. savulmaq. sevilmək. sevrilmək. sıvılmaq. səğrilmək. sərğilmək. əğrilmək. sevməyə başlamaq. süzmək. üz tutmaq. axmaq. sağınmaq. meyl edmək. - gün batmağa savuldu. - könlüm ona savuldu.

yenqinişmək yenginişmək. sinmək. girinmək. sartınmaq. yaltaqlanmaq. daltaxlanmaq. yalağlıq, talağlıq edmək. (yalağçılıq. yorğa ağızlıq. yorğazlıq. çaplusluq. təməllük. təzəlzül) .

yenqiş yenğiş. 1. yanğız. > əngizə. engizə (fars) 1. yenğiz. yenğizik. > əngizə. güdü. dürtü. nədən. yarar. səbəb. motiv. ğərəz. izin. mühərrik. bais. 1. yenğ. sevda. sevət. sevcət. sevcə. sevəc. sevic. 1. yenğ. sevgi. çəkiş. əğilim. sığış. sıyış. meyl. meyil. 1. yenğ. yenis. satış.

yenqişiq yenğişik. sıysıy. sevə sevə. sağnışla. sağışla. sağıcla. səğişlə. sərişlə. qana qana. yana yana. qanğışıq. yanğışıq. iştiyaqla. əlaqə ilə.

yenqitmək yenğitmək. dağıtmaq. dalğıtmaq. darmadatmaq. tarımar edmək. saçlatmaq. səlçətmək. - su saçlatıldı.

yenqiz yenğiz. yenğiş. yenğizik. > əngizə. güdü. dürtü. nədən. yarar. səbəb. motiv. ğərəz. izin. mühərrik. bais.

yenqiziq yenğizik. > əngizə. <. yenğiş. yenğiz. güdü. dürtü. nədən. yarar. səbəb. motiv. ğərəz. izin. mühərrik. bais.

yenmək yinmək. sinmək. dinmək. dingimək. yingimək. yengimək. singimək. səngimək. sınğımaq. səknimək. səynimək. seyğəşmək. seyrəşmək. yavaşımaq. sakinmək. sakitləşmək. sovlaşmaq. solvaşmaq. salvaşmaq. savlaşmaq. səlvişmək. sərvişmək. (# minmək: mingimək. qalxmaq. coşmaq). - bir gün minən, bir gün sinər. - yağış sinmək bilmir.

yenmiş yenik. söggə. sökə. yenik. sınığ. məğlub. məfluc.

yensə ənsə. quysar. qoysar. peysər.

yensimək 1. yenismək. yenğimək. yenimək. sağınmaq. sindirmək. istəmək. rəğbət edmək. qanğıramaq. yanğıramaq. iştiyaq, meyl edmək. 1. yenismək. yenğimək. yenimək. savulmaq. sevilmək. sevrilmək. sıvılmaq. səğrilmək. sərğilmək. əğrilmək. sevməyə başlamaq. süzmək. üz tutmaq. axmaq. sağınmaq. meyl edmək. - gün batmağa savuldu. - könlüm ona savuldu.

yentirmək yendirmək. yindirmək. sindirmək. (sındırmaq) dindirmək. sınğırtmaq. (?düşürmək. düşlətmək). 1. yavaşıtmaq. sakindirmək. sakitlətmək. sovlaşdırmaq. solvatdırmaq. salvatdırmaq. savlatdırmaq. səlvişdirmək. sərvişdirmək. 1. qavramaq. özümsəmək. öğrənmək. 1. ürkütmək. qorxudaraq bir işi yapmaqdan çəkindirmək.

yep -hər nəyin yep yenisi, təptəzəsi, tap tazası: saçısıcağı. tavtavırma. tavqavırma.
-yep yeni: saçva. saçav. sağav. sağva.

yer -qorunma üçün sinilən, sınılan, gizlənilən yer: sənğir < sınğır > səngər. sovqa. sufqa.
-duyuların, sızıları, anıların olunduğu, duyulduğu yer: sinə. siynə. dil. (del)
- yer sağrısı: yer sağırsı: yer qabığı. (sağur: qabıq. üz. gön. dəri).
-yer altı dərin saxlağ, ambar: saldolab> sərdaba.
-yer sürmə, şuxum aracı: saban. sapan. sapar. səpər.
- yer sağrısı: yer üzü.
- yer, yatağ salmaq: orun salmaq.
-çevrəsi, üstü qapalı yer, dam: salma.
-qayqan, şum yer: sallaq.
- deyəcək ara, yer bulmamaq: sözü ağzında qalmaq
-nərsəni oturtmağ üçün, oyumuna uyğun, biçili qab, yer: singir. sınğır. sinğıc. nərsə üçün özəl qab. - beşik sınğırı. - qələm sınğırı.
-çevrəli, saraylı sarılı böyük yer: saray. sarac. qaray.
-suvarıldığdan son su artığının axıtıldığı yer: savağ. sovağ.
-uzaq, ucqar, yan, qırağ düşmüş nərsə, yer: savı. - savı qalmaq: ayrı düşmək. dalqınmaq.
-düz, açıq yer: savınlıq. savıni. sərinlik. sayvan. seyhan. açıqlıq. kövşadlıq. alan. meydan.
-düz yer:yapır. yapın. yasır. hamar. sələsov. sərəsov. sırnax. sıvax. sırvax. sıvanağ. - bir sırvax yer tap oturalım.
-sıymal, şumal, yapır, yapın, hamar, saf olan üz, yer: silət.
-yer ölçüsü: sığ.
-yağış yağar yer gögər, alqış alar ər gögər. (gögər: gövərər. cücərər)
- yer yer: ara sıra. ara tirə. bə’zən.
-at almamış arx çəkmə, bellənməmiş yer əkmə.
- salqın yer: genişlik. açıq yer. yasdanaq. düzəngah. (salqın: geniş. enli. engin. açıq).
- sələnğ yer. (sələnğ: sərənğ. sərənğ. sərinğ. sərin. saltay. bol. açıq. geniş. yazın. fərax).
-ayaz, sərin, əsməkli, yelintili olan yer, hava: sarqan. sarqın.
- düz cızqı doğrultusuna, gözün alabiləcəyi sınır içindəki sərik, mənzərə, yer, toprağ: göz önündə, düz cızqıda bulunan, gözün alabiləcəyi. sıyrım. sıyırım. sıyırdım. (nərsənin uzunlaması).
-
sığınan yer: sıyırdağ. sığırdağ. sığırlağ. sıydağ. sığdağ. sığlağ.
-üstü çatılı, qapalı yer: sayavan. böyük çardağ. qoruluq. sıyırma. siyirmə. sıyırqı. sıyma. sırqı. (< sıyırmaq: ayırmaq). - qışın arabaları sırqıya soxur. - sırqı parking.

yeralma -sininə, içinə dək pişib, xasa, quru, qızarmış (kəbabi, birişdə) çörək, yeralma: sınğaq. sındağ. singək. səngək. çağıldaq. - səngək çörək.

yeraltı -yeraltı yol: siçanyolu.
-yeraltı otaq, kovaq: salkova. saltava < sərdaba > sərdabə.

yerbəyer -yer bə yer olmaq: sırcamaq. sırcaşmaq. sürcəmək. sürcəşmək. züyüldəmək. züyüldəşmək.

yerə - tuxum alda yerə var, hər nə səpsən ol gögər.
-əzib yerə sərmək: sıvatmaq. çırpıp əzmək. tapdatmaq. çeğnəmək.
-yılığı (heyvanı), çadırı bağlamaq üçün yerə çaxılan qazığ, uzun, yoğun çivi: siy. siğ.
- boş yerə düşünmək: salğıma çarpmaq. salğıma qovalaşmaq. boşuna xiyal qurmaq.
- yerə vursan göyə səkrəy: çox qımıldağan, şuluğ uşaq.
-bir yerə toplayan: sərmən
-arabaların ged gəlin dəngələyib, yolüsdə göydən aslağ, yerə tikilən çırağlar, ışıqlar: sırqa. çırqa. sırqavul. (sıvortqa) çiraği rahnəmayi.
-bir yerdən bir yerə, bir üzdən başqa üzə dəğişmək, köçünmək: sırpınmaq. sırpanmaq. sıyranmaq. sıyrınmaq. sıypınmaq. sirpənmək. sürpünmək. yerindən oynamaq.
-ucu sivri nərsəni ataraq, bir yerə saplamaq: sipləmək. sıplamaq.
-yerə yatırmaq, basmaq: . singirləmək - boynundan tutub singirlədi.

yerənər alçaqlar . -yaşam qorxmazları yeğənər, qorxaqları yerənər. (yeğənər: bəğənər).

yeri -söğüt sulu yeri sevər, qaba sərt tikən quraqlığı, sərtliyi: ( söğüt sulunğa, qatınğ qasınğa). (söğüt sulunğa, qazanğ qatınğa) (söğüt suluğa, qatığ qatıya çəkilir).
-nərsənin ən son yeri, çəki: sirgil. sırqıl.
-hər nəyin yuğulan yeri: suvatlığ. yuvatlığ. - xalça sıvatlığı. - araba sıvatlığı. - paltar sıvatlığı.
-hər nəyin ən incə, əl tutan yeri: sapaldağ. boyun. - yazığın sapaldağına birdənə endirdi.
-çayın ən dərin yeri: quvu. quyu.
-soxulma yeri: sokak. soxaq. sovaq. savağ. (1. < soxmaq. suxmaq. 1. < sökmək. 1. < sovmaq. savmaq).

yeriq yerik. 1. yerikli. yarıq. sərik. salığ. işlənən. dəbdə olan. yürkə. yürək. geçərli. mö'təbər. adi. mərsum. rayic. mütədavil. cari. (axıc. axarlı) 1. yörük. yürkə. yürək. rayic. -yörük, yürkə, yürək, (yerik. rayic) pul: sıxqa. > sikkə. sikgə. çıpqı. məskuk. - sikgə sıxmaq, çırpmaq.

yeriqləmək yerikləmək. qurumsamaq. nərsə üçün aşırı istək, çəki, əğim duymaq, susmaq.

yeriqləyən yerikləyən. köysəkçi. - boylu qadın yeməyə köysəkçi olur: ürəyindən keçənə iştahlı olur.

yeriqli yerikli. yerik. yarıq. sərik. salığ. işlənən. dəbdə olan. yürkə. yürək. geçərli. mö'təbər. adi. mərsum. rayic. mütədavil. cari. (axıc. axarlı).

yeriqsinmək yeriksinmək. yerikləməyə enimli, əğimli, meyilli olmaq. istəksinmək. { -sınmaq. sıyınmaq. sıyanmaq. sınınmaq. sıyınmaq. sıyanmaq. oxşanmaq. nərsənin sayağın, sıyağın tutunan kimi görünmək, meyillənmək}.

yerim -dəli könlüm talvasma, dincək yerim yurdumda, oxu öğrən çin içdən, adım sanım yurdumda, qış qutarıb gögərbən, coşub yazın, yazlanıban yurdumda.

yerimək sərimək. səritmək. sərtimək. dolaşmaq. gəzmək. seyr edmək.
- basa basa, atıla atıla yerimək: kös kös yerimək. küs küs yerimək. küt küt yerimək.
- sınğıl sınğıl yerimək: belin büküb yerimək.

yerin -bir yığında nərsənin, kimsənin say sanasın (neçə olduğun), yerin bəllədən sayı: sanağ san. say sana. sanarıq. şumarə. nümrə. ədəd.
- yerin bərkitmək: orun salmaq. yerləşmək
- yerin tutmaq: orun basamaq. canişin olmaq.

yerinə -yerinə tam düşən nərsə: sinsi. sintə. sinti. sıntı. siğsi. sığsı. gövdəyə oturan geyim. daramdurul. tam uyqun, yapışqan.
-adam yerinə qoyulmayan: sanısız. saylaqsız.
-bir işin başlanqıc gərəklərin yerinə gətirmək, hazırlamaq: saçaltı yapmaq.
-nərsəni gərəkdiyi yerinə, durumuna qoymaq, yerinə gətirmək: salmaq. - yadından çıxmasın, qapının dalın sal. - qabına salmaq: gərəkdiyi qarşıtı vermək. - bunu ona salanmadım.
-öz yerinə çəkilmək: quyruq qısmaq. quyruğun yığmaq. əl ayağın yığışdırmaq.
-fırlanır tərsəsinə bax devranımız, su götürmək yerinə suv tökülür güv quyuya. (güv: yağış suyu yığışan çuxur)
-nərsəni gərəkdiyi yerinə, durumuna qoymaq, yerinə gətirmək: salmaq. - yadından çıxmasın, qapının dalın sal. - qabına salmaq: gərəkdiyi qarşıtı vermək. - bunu ona salanmadım.

yerinmək yersinmək. barımsımaq. istəmək. göyüllənmək. könüllənmək.

yerintə yerində. sırısında. sırığında. (> sırasında). sürəsində. çağında. zamanında.
- gütrəmədiyin daşı öpdə yerində dursun.
-saplığı yerində bərkitmək üçün üzərindən keçrilən dəmir həlqə: salğunc.
-( ey başı yerində olan, işə erkən başla). -sağat baş, ertən bas. (sağat:sağlam. sağan. sağlıqlı).
- kefi yerində olmaq: ulduza qaş salmaq.
-bir qolun (çayın. nərsənin) neçə qola ayrıldığı yerində, ayrılan qolların arasında qalan bölüm: salavan. salıvan. çalavan. çalasal > çalasər. delta.

yerintəqən -dal qırılmadan camı sınmadan, can yerindəkən, bilək dəğərin.

yerintən -əlin, çəngəli nərsiyə salıb ilişəni yerindən qoparmaq: sıvarmaq. sıyırmaq. - ağacın yapraqların, dalların sıyırıb qoydu ora.
-yerindən oynamaq: sırpınmaq. sırpanmaq. sıyranmaq. sıyrınmaq. sıypınmaq. sirpənmək. sürpünmək. bir yerdən bir yerə, bir üzdən başqa üzə dəğişmək, köçünmək.
-yerindən oynamayan: köskötük. küskütük. qasqatı.
-yerindən qopunmaq:saçınmaq. sıçranmaq. inziac.
-yerindən, ornundan, gücündən olmuş, yıxılmış: . küsgün. çökgün. çöşgün. -gənclik küsgünü.

Yüklə 13,47 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   163   164   165   166   167   168   169   170   171




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin