◄
Tayanch so‘z!ar va iboralar
Bazis, ortonormal bazis, Eynshteyn belgisi, Kroneker belgisi, ortlar,
koordinatalar sistemasini almashtirish.
Takrorlash uchun savollar
1. Bazis nima?
2. Qanday bazisga ortonormal bazis deyiladi?
3. Eynshteyn belgisini nima uchun ishlatamiz?
4. Kroneker belgisi qanday bo'ladi?
5. Birinchi tur va ikkinchi tur almashtirishlaming farqi nimada?
Mustaqil ish topshiriqlari
1. Dekart koordinatalar sistemasida 5 = {1,1,V3} vektor berilgan.
Koordinatalar sistemasi
Ox
o‘qini 30° ga burishda hosil boMgan yangi
sistemada berilgan vektorning koordinatalarini toping.
2. Biror
K
Dekart koordinatalar sistemasida 5 = {l,-l,l}vektor
beriigan.
K'
sistemada
(K' K
sistemani Ox o‘qi atrofida 30° burchakka
burishdan hosil boMgan) c ={-1,2,2} vektor koordinatalari
maMum
boMsa bu vektorlarning skalyar ko'paytmasini toping.
8. Tenzorlar algebrasi
•
Tenzor tuchunchasiga olib keladigan fizik masala.
•
Tenzor tushunchasi.
•
Tenzorlar ustida amallar.
8.1. Tenzor tuchunchasiga olib keladigan fizik masala
Shunday fizik jarayonlar borki ulardagi tekshirilayotgan obyektning
xarakteristikalari
tenzor tushunchasiga
olib
keladi.
Ravshanki
obyektning xarakteristikasi invariantlik xususiyatga ega boMishi kerak,
ya’ni koordinatalar sistemasini tanlashga bogMiq boMmasligi lozim.
Fizikadagi skalyar miqdorlar turkumiga kiruvchi massa, zaryad va h.k.
lar invariantligi o‘z-o‘zidan ravshan. Tezlik, tezlanish kabi miqdorlar
vektor kattaliklar boMib, koordinata sistemasiga nisbatan uchlik son
orqali beriladi va bu sonlar koordinatalami burishda (7.24), (7.25)
Dostları ilə paylaş: