U o ‘K 16. 62 Квк 88. II 41 Tuzuvchilar

40-rasm Osmonga nayzasimon qilib yo‘ nail irilgan qo'llar.
58

---

41-rasm Paslga nayzasimon qilib yo'naltirilgan qo'llar
Birinchi h olat, o d a td a , s o ‘zlatyotgan o d a m o ' z fikri va 
g'o yalarini bildirayotganda qo'llaniladi. Ikkinchi holatda 
o d a m g a p i r a y o t g a n i d a c n i a s , b a lk i e s h i t a y o t g a n i d a
foydalanadi. N ib c ic n b c ig va Kalcrolar ayollar q o ‘llarini 
n ayzasim on qilib pastga q ara tg an id a n k o 'ra, nay zasim on 
qilib yuqoriga q a ra tg a n h o la tn i k o 'p r o q ishlatishlarini 
a n i q l a g a n l a r . Q o ' l i a r n i n g ( u c h i ) n a y z a s i m o n q i li b
yuqoriga k o 'larilg a n h o latd a g a p ira y o tg a n o d a m boshi 
o r q a g a t a s h l a n i b , u n d a o ' z - o ' z i d a n m a m n u n l i k va 
g'ururlan ish (kibrlanlsh) a lo m a ti pay do bo'ladi.
T o 'l i g 'i c h a t a s v irla n g a n d a n a y z a s i m o n i m o - i s h o r a
ijobiy signal silatida b a h o la n s a , u h a m ijobiy, h a m salbiy 
s h a ro itla rd a q o 'lla n ila d i. S h u n in g u c h u n n o t o 'g 'r i talqin 
q i l i n i s h i m u m k i n . M a s a l a n , s o t i s h b o ' y i c h a va k il 
i s h o n c h l i m u a y y a n x a rid o r g a o ' z m a h s u l o t i n i t a k l i f
q ilayotgan bir vaqtda m u z o k a r a paytida x a rid o rg a q a t o r
ijobiy im o - is h o ra la rg a e 't i b o r qilishi m u m k in . Bu o c h iq
kaftlar h a m , oldinga enkay ish h a m , tcpaga k o 'la rilg a n
b o s h h a m b o 'l i s h i m u m k i n . A y ta y lik , m u z o k a r a l a r
oxirida m ijo z n a y z a s im o n im o - is h o r a n i q o 'lla ydi. Agar
59

---

bu i m o - i s h o r a k c tid a n v a k iln in g o ' z q a r o r i n i ay tish 
taklifiga j a v o b a n q a t o r ijobiy i m o - is h o r a la r k uzatilsa. 
vakil m u z o k a r a n i tugatishi. b u y u rtm a h a q id a s o 'ra s h va 
unga keyingi h arakatlarg a i s h o n c h signalini oladi.
B o s h q a t o m o n d a n , a g a r n a y z a s i m o n i m o - i s h o -
ra la rd a n (ayniqsa, bu m a h s u lo t ta q d im o ti oxirida q i ­
lingan b o 'lsa ) keyin q a to r ncgativ i m o - is h o r a la r ( q o 'l-
larni k o 'k r a k d a c h a lis h tiris h , o y o q n i o y o q q a ta s h la b , 
o 'tir ls h , nigo h n i olib q o c h is h va q o 'lla r n i yuz oldiga 
y a q in la s h tir is h k o ' p m a n i p u ly a t s iy a q ilis h ) kclsa bu 
x a rid o r ushbu m a h s u lo tn i solib o lm aslik h a q id a q a t'iy
q a r o r qabul qilganligi h a m d a savdo vakilidan q u lulishni 
x o h lash id a n d a ra k bcradi. Ikkala h o latd a h a m «Nayza» 
i m o - i s h o r a s i o 'z i n i n g is h o n c h ini b ild ira d i, la q a t bi- 
rinchisi ijobiy m a 'n o g a ega, ikkinchisi esa vakil u c h u n
salbiy o q ibatlarga olib boradi. N a y z a s im o n im o - is h o r a n i 
t o ' g 'r i talq in q ilis h d a kalil sila tid a i n s o n n i n g u s h b u
h o la td a n oldingi x u lq-a tv orid agi im o -is h o ra si asosiy rol 
o 'y n a y d i.