Üç dağ qoynunda yatan Tarovlum Kitab, dünyasını dəyişmiş tarovluların
Yüklə 7,55 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
16 yaşıl meşələr in dən , durna gözlü bulaqlar ın dan, çoş qun çayların dan, mavi göllər in dən başlanır. Vətən m üqəddəsdir, ülvidir. Onun dağı - daşı, torpağı, suyu, səması bizim üçün son dərəcə əziz və doğmadır. Əgər yaşadığın yerin, böyüyüb təhsil aldığın, boya- başa çatdığın torpağın keçmişini, bu gününü yaxşı bilməsən, onun sərvətini qorumaq, çoxaltmaq və gələcək nəsillərə ötü r mək qayğısına qalmasan əsl vətəndaş ola bilməzsən. Biz uşaq yaşlarından həmişə ana dedikdə vətəni mizi, və - tən dedikdə xəyalımızda anamızı canlandırmışıq . Çünki vətən də bizə anamız qədər doğm a, anamız qədər əziz - dir. Azərbaycanımızın -Odlar diyarımızın gözəllikləri haqqın - da şairlərimiz, yazıçılarımız saysız - hesabsız bədii əsərlər yazmış, bəstəkarlarımız musiqi bəstələmişlər. Bunun özündə də bir ilahi təbiilik var. Çünki Vətən sevgisi əzəli və əbədi bir qəlb odudur. O heç vaxt təravətini , gücünü itirmir. E lə buna görədir ki, insan bu sevgiyl ə köklənəndə sanki dünyanın bütün gücü onun qolunda toplanır, göyün bütün işığı , günəşin ecazkar nuru onun qəlbinə, fikrinə hopur. Mən də bütün qəlbimdə ana ocağa, ana yurdum, ata yurdum Azərbaycana– Odlar diyarına, bu müqəddəs torpağa bağlıyam. Onun sevinci mənim sevincim, kədəri də mənim kədərimdir. İstərəm Qubadlı rayon mərkəzindən , ilan boğazlı, uzun, mənalı yollarla qalxım kəndimə. Kəndin girəcəyinə daxil ola rkən məzarlıqda atam Əli müəllim, anam Suraya xanı - mın məzarları önündə içimdən gələn bir hönkürtü ilə de- yim: «Mən gəldim!» . Qoy gəlişimlə onlarla bərabər bütün həmkəndlilərimin ruhu şad olsun. Kəndimizin ən hündür dağları olan Kərt dağı və Şüş dağın əlçatmaz qayala rının üstündə durub doğma kəndimin əzəli və indiki sərhədlə rini seyr edim. Uşaqkən qoyun-quzu otardığım, ot biçdi yim, odun yığdığım, kol-tikan qırdığım sahələri seyr et mək, sa- rıköynəyin , bülbülün , sığırçının oxuduğu mahnıları din- ___________________ ________Üç dağ qoynunda yatan T arovlum 17 ləmək istəyirdim . Atamın əkdiyi alma bağımızda nəhəng ala gilas ağacından meyvə dərmək həvəsi ke çirdi ürə yim- dən . Yaşı bilinm əyən « cin daşları» təvərə daşında, quyu bulağındakı nəhəng qayaların mağaralarına uşaqlığımla bərabər bir də təmasda olmaq arzusundayam. Əziz oxucu, inan mənə, ömrümün əlli səkkizinci ilində mə nim ən ağır, ən gərgin , ən rahatsız günlərim bu kitabı yaz dığım vaxtlar başlamışdı. Hər dəfə o torpaqlar, o tor- paqlarda uyuyan ata-ana, eləcə də digər əzizlərimizi xatır - lay arkən mən göz yaşı axıdıram və hətta bu zaman dü - şü n mə qabiliy yətim qeyb olur, yaddaşım sanki pozulur. Məhz ona görə bəlkə də bir çox faktlar ı , həyati əhə miy yə - tə malik olan xatirələri unutmuşam ... V ə t ə nd ə n V ə t ə n ə köçkün düşə nd ə n, Tarovlu, K ərt dağı deyib ağla ram. Köçkün bilib öz - özümü anandan , Köçkünə m m ə n q ə rib eld ə , neyl ə r ə m. *** Canımı bil, ə zrail ə verm ə r ə m, V ə t ə nd ə m ə n V ə t ə n h ə sr əti çə kir ə m. Kaş ki, ölüb Tarovlumda qalaydım, Yad ell ə rd ə heç köçkün olmayaydım. *** Q ə rib yerd ə x ə st ə olsam, can vers ə m, Anam yoxdu sızıldaya yaş tökə , Xalam yoxdu diz ə vura saç tökə , Tarovlum yox m əzar qaza daş tökə . *** Satındı - m əzar torpağı köçkünün, Gözü yaşlı, qəlbi sızlar köçkünün. Elşadam mə n, o ell ə r ə dönə c ə m, Torpağıma baş qoyaraq ölə c ə m. El şad Eyvazov_____________________ ______________________ 18 Mən əminəm ki, xatırlaya bilmədiyim , və ya özləri öz nə sil şəcərələri haqqında məlumat verməyənlərin nəsil şəcərəsi və kənd haqqında yeni-yeni kitablar dərc oluna- caq. Son vaxtlar kəndin bir çox gəncləri nin o elin, o oba nı n, hətt a öz yaxın qohuml arımın belə unutduq larını müşahidə edirəm. Əminəm ki, tarovlular gec-tez öz dədə -baba tor- paq larına qay ı dacaqlar... Mən onlara ata- babalarımız dan bizə miras qalan əzəli torpaqlarımızı, ən azından d ağ , də - rə , təpə və digər yerlərin əzəli adlarını unutma mağı töv - siy ə edirəm. Əgər o doğma yerlər unudularsa, əsil fəlakət baş verər və kən dimizin tarixi saxtalaşdırılar . Min doqquz yüz doxsan üçüncü ildən doğulduğum Ta- rovlu kəndində özünə yer alan məzarla r, yaşı bilinməyən nəhəng daşlar, minillik palıd ağacaları , üç əsrdən artıq əki lib- becərilən münbit və bərəkətli torpaqlar, əsrarəngiz dağ cığırları , el yollarının xatirələri məni heç vaxt rahat bu- raxmır.. . Bəlkə öz daxili aləmimdə, az da olsa, müvəqqət i olaraq bu kitabla təskinlik tapam. Doğma kəndim rus qo- şunlarının köməyi ilə erməni dəstələri tərəfindən işğal edil- məsəydi bəlkə də bu kitabı yazmaq fikrinə düşməz dim. Torpaq itkisi, vətəndə ikən yurd, vətən məni bu işə vadar edən əsas səbəblərdən biridir. Azərbaycan hər bir tarovlulunun vətənidir. Mənimlə bə - ra bər bütün tarovlulular bu gözəl məmləkətin bir par çası , ay rıl maz bir zərrəci yidir. Digər həmkəndlilərim kimi, mə - nim lə bahəm bütün nəsil şəcərəmə də bu vətən öz qoy- nunda yer verib. H eç birimizi bir- birimizdən seçmədə n, fərqlən dir mədən ! Amma bizim onun yolunda göstərdiyimiz fə da karlıq fərqlidir. Mənim aləmimdə xoşbəxt o kəsdir ki, do ğulduğu torpağa, elə -obaya bacardığından da çox iş görməyə çalışır və buna ö z gərgin əməyi sayəsində nail olur. Əməlləri ilə onun bu dəyərli fəaliyyəti doğma vətən tarixinin səlnamə s əhifələr ini əbədi olaraq yaddaşlara həkk edib. ___________________ ________Üç dağ qoynunda yatan T arovlum 19 Tez-tez özümdən asılı olmayaraq bir atalar sözünü xa- tırlayı ram: « Kim öz V ətəninə aid deyilsə, o insanlığa da aid deyil » . İnsanın ömür yolu, təbii olaraq onun doğ ulma- sıy la başlayır. Hər bir insanın ömür yolu doğulduğu gün - dən torpağın tarixi ilə bərabər yaşanır , onun yaşadığı hər gün elin tarixinə yazılır. Bu tarix hər kəsə bir formada, müəyyən müddətdə verilir. Çalışmaq lazımdır dövlətinə , mil lə ti nə , elinə, obana gərəkli bir tarix yaşad asan. Mən də Tan rının qismət etdiyi alın yazısının ayırdığı yolla gedi- rəm. Bu yol sevincli, kədərli, uğurlu və uğursuz ola bilər. Ha mımız üçün kəndin tarixini yaradan və yaşadan zəh - mətkeş, ziyalı insanlar əzizdir , doğmadır . Çünki onlar ın ha mısı Tarovlunun tarixini yaradıb, bizi formalaşdırıb hə - yata sərbəst şəkildə buraxıblar . Şadam ki, bu tarixi ya- radan və yaşadan ziyalı insanlar arasında mənim vali- deynləri m lə bərabər ulu baba larım da var. Bir həqiqət i də vaxtlı - vaxtında yada salıram: Dünya bü - tövlükdə gözoxş ayan, son dərəcə əlvan və ə tirli gül–çiçə k- li bir bağç aya bənzəyir. Onun da, təbii olaraq, tikanı, kolu- kosu var dır . Buna baxmayaraq o başdan - başa parlaq, əs - ra rəngiz rənglərdən ibarətdir. Onun da ağı, qarası, bozu var. Ona görə insan, istəsə də dünyanı dəyişə bilməz. Biz öz əməllərimizlə tariximizi gözəl xalça üzərində parlaq na- xış lar vuraraq əbədiləşdirə, beləcə onu tarixin bir səhifə si- nə həkk etməliyik. Doğma torpaqlarımız ermənilər tərə fin- dən işğal edildikdən sonra bir müddət dər in yuxuya dal- mışdım . Lakin, özümdən asılı olmayaraq sanki o dərin yu- xudan qəfil ayıldım. Xeyli yan- yörəmə boylanaraq fikir ləş - dim ki, vaxtında ayılmışam, amma ətrafa boylananda eli- mi- obamı görə bilmədim... Birdən yadıma düşdü ki, təs - kinliyi, necə tapmalı yam. Dərhal q ərara gəldim ki, mən im- lə bərabər həmvətənlilərim də təskinliyi bəlkə də tezliklə işıq üzü görəcək bu kitabdan alacaq... K itabı oxuyan hər bir oxucu işğal o lunmuş torpaqlarımızı xatırlayaraq onun El şad Eyvazov_____________________ ______________________ 20 azad lığı yolunda başlanılacaq döyüşlərə hazırlaş sa özü - m ü xoşbəxt hiss edərəm və onunla təskinli k taparaq ümid edərəm ki, bir vətəndaş, bir ziyalı kimi mən də vətən qar- şısında nəyəsə nail o lmuşam. Bu m ənə böyük m ü kafat olar. İnsan q əlbinin ən böyük nəğməsi Vətən t əranə sidir. Sonsuz əngəlliklərə, doğma t orpağa dikilmiş bütün mə - həbbət dolu gözlər, hələ beşikdə çırpınan balaca körpələ - rimizin ürək döyüntüləri bu təranəni zümzümə edir. Bunu hərə bir cür oxuyur. Onu döyüş haray ı , Koroğlu nərəsi, qı - lınc zərbəsi ilə oxuyanlar da olub, bulaq şırıltısı, əsil qa dın is mətinə xas olan Nigar vəfası, Həcər sədaqəti ilə də . Xü - susən , indiki vaxtda, Vətən torpaqlarının iyirmi faizinin ya- ğı tapdağı a ltında olduğu bir zamanda! Vətən bizdən daha böyük hünər gözləyir . Ona görə də biz onu qanımız , canı - m ız baha sı na olsa belə, qorumağa, işğal edilmiş əra zi lə ri- mizi geri qaytarmağa , onu nakəs tapd ağından qurtar mağa hər an hazır olmalıyıq. Vətəni qorumaq, onu çiçəklən dir- mək bizim h ər birimizin şərəf li işi, vətəndaşlıq borcudur. Vətən sevgisi! İlk baxışdan bir qədər sadə, sadə olduğu qədər də mücərrəd görünən, cavabında çox dahilərin qə - ləm sındırdığı bu anlayış əslində , hər bir vətəndaşın konk- ret əməllər in də , arzu və istəklərində təzahürünü tapı r. Və - təni sevmək, onun üçün yaşamaq, ona bacardıqca yüksək s əviyyədə xidmət göstərməkdən ötrü hansısa seçilmiş bir sənət sahibi olmağa o qədər də lüzum yoxdur. Fəhlə də, hə kim də, alim də V ətən naminə yaşay a, öz əməli ilə onun şöhrətini artıra bilər. Kifayətdir ki, ürəkdə təpər, istək olsun. Əsgər döyüş meydanlarında vuruşur, Vətən qarşı - sın da borcunu səngərdə yerinə yetirir. Fəhlənin, mühən di- sin əməyi ilə məmləkətin iqtisadi qüdrəti artır. Alim əməyi isə V ətən üçün yalnız g ünəş işığı ilə müqayisə edilə bilər. Vətəndaşlıq borcu ilk növbədə insanın yaşadığı torpaqla, v ətənlə bağlıdır. Vətən borcu vətəndaşlıq borcudur. ___________________ ________Üç dağ qoynunda yatan T arovlum 21 Vətən torpağı bizim üçün səcdəgahdır, ona görə də o toxunulmaz və müqəddəsdir. Əsl vətəndaş odur ki, vətə ni- ni qəlbən, ruhən, lazım gələrsə yolunda canını belə əsir - gəmədən sevir. Onun azadl ığı, istiqlal liyyəti uğrunda hər an canını verməyə hazırdır. Axı, bütün canlılar kimi, insan da həyata bir dəfə gəlir və bir dəfə də nə vaxtsa dünya dan köçüb gedir. Lakin Vətən uğrunda canı ndan keçən qə h rə - manlar əbədi bir həyata qovuşur, şərəflə yad edilir. Ana Vətə nimiz Azə rbaycan Cavanşir, Babək, Koroğlu, Qaçaq Nəbi kimi igidlər yurdudur. Bu xalq qəhrəmanları zaman- zaman Vətə nimizin azadlığı , onun gələcəyi namin ə müba - ri zə aparmışdılar . Vətən uğrunda şəhid olmuş övladla r ımı - z ın adı əsil sədaqət rəmzi, əsil məhəbbət simvoludur. On- lar vətən uğrunda vuruşmuş, vətən uğrunda canlarını qur- ban vermişlər . Vətən hamımızı n qəlbindədir . Onun dünəni , bu günü, sa bahı üçün hamımız cavabdehlik hissi daşıyırıq . Əməyi - miz lə , lazım gəlsə , canımızla , qanımızla hər an ona həyan ol malıyıq. O dəyişilməz, köhnəlməz , qocalmaz bir sub- yektdir, hər birimizə bəxş edilən bir tale qismətidir ki, ulu yaradan tərəfindən bizlərə bəxş olunub. Bu müqəddəs mə kanda keçmişlə gələcəyimiz qovuşur. O əbədi və əzə li- dir. Onun qoynunda ulu əcdadla r ımızın ruhları dolaşır. Onu bizlərə babalarımız ərmağan etmişlər. Əcdadlarımız onun uğrunda vuru şmuş, qan tökmüş , yağılarda n qoru- muş lar. Bu vətəndə övladlarımız dünyaya gəlib, gəlir, bun- dan sonra da gələcək! Yüklə 7,55 Mb. Dostları ilə paylaş:
|