Учебное пособие по курсу "Электрические измерения и инструменты" написано по типовой программе разработанной на основе Государственных
Nasos stansiyasidagi idishda suvning sathni nazorat qilish tizimi
Yüklə 407,09 Kb.
|
|
Nasos stansiyasidagi idishda suvning sathni nazorat qilish tizimi
Ikki(qo‘shsha) kanalli Ф0303.2 o‘lchagich-rostlagichi, qalqonli programmalanadigan(dasturlanadigan), o‘lchash va rostlash kirish kattaliklar ko‘rinishda signallar o‘zgarmas tokni, kuchlanishni yoki temperaturani tashqi termoo‘zgartirgich qarshilik(TS) va termoelektrik o‘zgartirgich (TP)yordamida, shuningdek, «kirish-chiqish» o‘lchanadigan kirish kattaliklar belgilangan bir kanal bo‘yicha o‘lchash (kirishga) uzliksiz chiquvchi unifitsirlangan analogli signalga o‘zgartirishga mo‘ljallangan raqamli asbobdir. Turli hil datchiklar va o‘lchagich o‘zgartirgichlarini birgalikda qo‘llash bilan, Ф0303.2 rusumdagi o‘lchagich rostlagich boshqa kattaliklarni o‘lchash va 114
va boshqalar. Ф0303.2 o‘lchagich-rostlagichdan adapter - qaydlagich AD4 bilan foydalanishda barcha o‘lchashlarni qaydlash mumkin. O‘lchagich-rostlagichning kommutatsiyalovchi jihozi ikkita qayta uzib-ulagich elektromagnitli reledan tashkil topadi, ularning har biri programmali har qanday kanallardan o‘lchashga mo‘ljallangan. Ф0303.2 o‘lchagich-rostlagichni programmalash asbobning old panelida joylashgan boshqarish tugmachalari orqali, hamda, shuningdek, RS485 interfeysi bo‘yicha programmali amalga oshiriladi. Ф0303.2 o‘lchagich-rostlagichdan foydalanishni quyidagi misol orqali namoyish qilish mumkin: Suv ta’minotini avtomatlashtirishning asosiy vazifasi bo‘lib iste’molchilarga etkazilayotgan suvning bosimini ta’minlash hisoblanadi. Buni amalga oshirish uchun turlicha usullar qo‘llanadi: Suvning naporini nasos vujudga keltirishi mumkin, kuzatuvchi avtomatik tizim orqali suvning bosimi nasosning chiqishida o‘rnatilgan bosim datchigi yordamida boshqarish amalga oshiriladi; chegaralangan balandlikda joylashgan, naporli idishga suvni haydab napor hosil qilish mumkin, va idishga suvni davriy ravishda haydab undagi suvning sathini ushlab turish mumkin. Avtomatika sxemasi uchun o‘lchash va avariyali signalizatsiya sathning oxirgi tavsiya etilgan variantlarning biri bo‘yicha sathning o‘lchanishi va avariyali signal berish uchun avtomatik boshqarish sxemasi 8.24-rasmda tasvirlangan. Mazkur sxema PTOKX «Ilinskoe» (Podmoskove)da o‘rnatilgan VNS-9 rusumli suv nasos stansiyasining bir qismidir. Ushbu tizimning asosi bo‘lib tor profilli Ф0303.2. o‘lchagich - rostlagich qo‘llanadi. Asbob chiziqli nurdiodli shkala bilan ta’minlangan, bu shkala idishdagi suvning staxini indikatsiyali tarzda nazorat qilish uchun juda qulaydir. Sath idishda o‘rnatilgan gidrostatik bosim datchiki yordamida o‘lchanadi. Datchik o‘lchagich — rostlagichning kirishiga kelib tushadigan 4-20 mA li tokli signallarni ishlab chiqaradi. Sath datchigi o‘lchagich-rostlagich ichkarisida o‘rnatilgan 24 V li ta’minot manbasidan ta’minlanadi. 115
8.24-rasm. Nasos stansiyasining suv xavzasidagi sathni nazorat qilish
Ф0303.2 rusumli o‘lchagich-rostlagichda 2 ta ishga tushish ustavkasiga mo‘ljallangan 2 ta releyli kanal chiqishi mavjud — suvning quyi sathidagi avariyali va yuqori sathidagi avariyali. Sathning ruxsat etilgan chegaradan chiqishi hodisasida, o‘lchagich-rostlagichning 1- yoki 2- releyli chiqishi nurli va tovushli signallar(xabarlar)ni berishi uchun ishga tushadi. Signalni(xabarni) uzish tashqi tashlab yuborish to‘gmachasi orqali bajariladi. Asbobdan yanada to‘liqroq foydalanish uchun 8.25-rasmda tavsiya qilingan sxema orqali ulanish mumkin. Mazkur sxemaning ilgarigi sxemadan farqi asbob ustavkasini gisterezisning U-simon tavsifli holatidan foydalanib boshqarish hisoblanadi. Bu holat 2- releyli chiqishni erkinlashtirish imkonini beradi, masalan 116
qizdirgichni ulashda foydalanish mumkin. 8.25-rasm. Nasos stansiyasining suv xavzasidagi sathni nazorat qilish takomillashtirilgan tizimining tasviri. Ob’ektni telemexanika yoki SCADA-tizimi bilan Ф0303.2 o‘lchagich- rostlagichga bog‘lash uchun asbob RS-485 rusumli interfeys bilan jihozlanishi mumkin. Idishga suv uzatuvchi nasosni boshqarish uchun o‘zida qo‘shib o‘rnatilgan PID- rostlagichli 3-fazali aylanish tezligi o‘zgartirgichidan foydalanish mumkin. PID-rostlagichning kirish uchun signal Ф0303.2. o‘lchagich — rostlagichning 4-20 mA li analogli chiqishidan uzatiladi. SCADA (supervisory control and data acquisition, dispetcherlik boshqaruvi va ma’lumotlarni yig‘ish). |