3. Qorin parda bo’shlig’ining pastki qavati. Qorin parda kichik chanoq bo’shlig’iga
tushib, uning devorlari va u yerda joylashgan a’zolarni o’raydi. Tanosil a’zolari ikkala jinsda
qorin pardaga nisbatan har xil joylashadi. Sigmasimon ichak va to’g’ri ichakning boshlang’ich
qismi qorin parda bilan har tomonlama (intraperitoneal) o’ralgan va o’z tutqichiga ega.
To’g’ri ichakning o’rta qismi old tomon va yon tomondan (mezoperitoneal) o’ralgan.
Uning pastki qismiga esa qorin parda varag’i yetib bormaydi (ekstraperitoneal). Erkaklarda
qorin parda to’g’ri ichakdan siydik pufagining orqa yuzasiga o’tishi natijasida, ikki a’zo
oralig’ida chuqurcha, exsavatio rectavesicalis hosil bo’ladi. Agar siydik pufak bo’sh holda
bo’lsa, uning yuqori orqa yuzasida qorin parda plica vesicalis transversa hosil qiladi.Ayollarda
siydik pufagi va to’g’ri ichak oralig’ida bachadon joylashgani tufayli, qorin pardaning yo’li
boshqacharoq. Siydik pufagi va to’g’ri ichakdan tashqari, bachadonni ham qorin parda o’rab,
uchchala a’zo oralig’ida ikkita chuqurcha, excavatio rectouterina (to’g’ri ichak va bachadon
oralig’ida) va excavatio vesicouterina (siydik pufagi va bachadon oralig’ida) hosil
bo’ladi.Ikkala jinsda ham, siydik pufagi oldida bo’shliq bo’lib, spatium prevesicale deb ataladi.
U oldindan ko’ndalang fastsiya bilan, orqadan siydik pufagi va qorin parda bilan chegaralangan.
Siydik pufagi to’lganda, qorin parda orqaga jilib, siydik pufagi qorinning old devoriga tegadi.
Dars buyicha joriy nazorat savollari. Nazariy savollar: 1. Qorin bo’shlig’ining topografiyasini gapirib bering. 2. Qorin parda to’g’risida anatomik tushincha bering. 3. Qorin parda xosilalari xaqida gapirib bering. 4. Qorin parda qorin bo’shlig’idagi a’zolarga nisbatan qanday uraydi?
5. Seroz suyuklik nima va uning axamiyati xaqida tushincha bering.