Umumiy o’rta ta’lim maktabi Boshlang’ich sinf o’qituvchisi ning 4-sinflar uchun O’qish

Ta’limiy: To’g’ri ongli, ifodali o’qishga o’rgatish. To’g’ri ravon tushungan holda o’qishga o’rgatish. FK2 xalq og‘zaki ijodi namunalarini (ertak, topishmoq, maqol, masal, tez aytishni) farqlay oladi;
Tarbiyaviy: Ajdodlarimiz singari komil insonga xos ijobiy sifatlarni yomon holatlardan ajrata bilishga, yaxshilikni o’ziga shior qilib olishga o’rgatish. TK4 badiiy adabiyotda aks etgan vatanparvarlik, insonparvarlik g‘oyalarini, umuminsoniy va milliy qadriyatlar tasviridagi o‘ziga xosliklarni anglash;
Rivojlantiruvchi: O’qigan matnini hikoya qila olishga o’rgatish. FK2 o‘qilgan asar mazmuniga doir savol va topshiriqlarga javob bera oladi;
Darsning turi: Yangi bilim berish.
Darsning metodi: Ifodali o’qish
Darsning jihozi: Mavzuga oid rasmlar.
Darsning borishi.

T/R	Bo’limlar	Vaqti
1	Tashkiliy qism	3 daqiqa
2	O`tgan mavzuni mustahkamlash	5 daqiqa
3	Yangi mavzu bayoni	15 daqiqa
4	Yangi mavzuni mustahkamlash	10 daqiqa
5	O`quvchilarni rag`batlantirish. Darsni yakunlash.	10 daqiqa
6	Uyga vazifa	2 daqiqa
Jami		45 daqiqa

I. Tashkiliy qism: a) Salomlashish, davomotni aniqlash, tozalikni tekshirish.
b) Manaviyat daqiqasini o’tkazish Kun yangiligi.
d) ingliz tili daqiqasi ; we – biz, run – yugurmoq
II. O’tgan mavzuni mustahkamlash: O’quvchilar bilan savol-javob o’tkaziladi. Dars davomida o’quvchilar rag’batlantirilib baholanadi.
1. Bo‘limdagi qaysi hikoyalarni o‘qib, kamtarlikning fazilat ekanini bilib oldingiz? Inson o‘z baxtiga qanday qilib erishishi mumkin?
2. Qaysi hikoyadagi bolalarning fazilati sizga ko‘proq yoqdi? Nima uchun?
3. «Kamtarga kamol, manmanga zavol», deganda nimani tushunasiz? Daftaringizga kamtarlikka va manmanlikka te- gishli so‘zlarni yozing.
4. Jahon bolalari hayoti haqida qanday asarlar o‘qidingiz?
5. Hukumatimizning bolalarga ko‘rsatayotgan g‘amxo‘rligi ha- qida gapiring.
6. Xorijiy yozuvchilardan kimlarning kitoblarini o‘qigansiz va ularning qaysi asarlariga ishlangan multfilmlarni ko‘rgansiz?
III. Yangi mavzu bayoni: PIRLS mashq daftarchasidan olindi.
Kichik loy bo`lagi
Eski minoraning yuqori qismida ustaxona bor edi. Bu kulolchilik ustaxonasi bo‘lib, u yerda ko‘pgina rangli glazurlar, kulolchilik g‘ildiraklari, pishirish uchun pechka, quritish moslamasi va albatta loy bor edi. Deraza yonida og‘ir qopqoqli katta yog‘och sandiq turardi. Unda loy saqlanar edi. Quyi qavatning burchagida, eski loy bo‘lagi bor edi. U oxirgi marta qo‘lga olinib g‘ijimlanganligini zo‘rg‘a eslardi. Har kuni yog‘och qutining qopqog‘i ochilar edi. Qop yoki loy zuvalasini olish uchun qo‘llar cho‘zilar edi. Loy bo‘lagi ish bilan band bo‘lgan odamlarning quvnoq shovqinini eshitar edi. “Qachon mening navbatim keladi?” - degan savol uni qiziqtirardi. Har kuni qorong‘u qutida o‘tar va loy bo‘lagining umidi so‘ngan edi. Bir kuni ustaxonaga bir guruh bolalar jamoasi o‘z ustozi bilan kelib qolishdi. Ko‘plab qo‘llar qutiga uzatildi. Kichik loy bo‘lagimizga eng oxirida navbat yetdi, nihoyat u tashqariga chiqdi!
“Bu menga katta imkoniyat!” - deb o‘yladi u, ko‘zlari nurdan qamashib. Bir bolakay loyni kulolchilik g‘ildiragiga qo‘ydi va uni bor kuchi bilan aylantirdi. “Bu zavqli!” – deb o‘yladi kichik loy bo‘lagi. Bolakay g‘ildirakni aylantirar ekan, loyni tepaga cho‘zishga urunib ko‘rdi. Loy bo‘lagi birorbir buyumga aylanib qolishidan hayajonlanar edi. Lekin kosa yasashga
urinishdan so‘ng bolakay to‘xtatdi. U loyni g‘ijimladi va uni yumaloq
shaklga keltirdi. “Tozalash vaqti bo‘ldi” - dedi o‘qituvchi. Ustaxona bolalarning pollarni artgan, tozalagan, yuvgan va quritgan ovoziga to‘ldi. Hamma joydan suv tomchilab turardi.
Bolakay deraza oldida bir bo‘lak loyni qoldirib, do‘stlariga qo‘shilishga shoshildi. Bir necha daqiqadan so‘ng ustaxona bo‘shab qoldi. Xona tinch va qorong‘u edi. Loy bo‘lagi xavotirga tushdi. U nafaqat yog‘och quti ichidagi namlikni sog‘inardi, balki xavf ostida qolganligini ham tushundi. “Hammasi tamom, - deb o‘yladi u. – Endi men bu yerda toshga o‘xshab qotib ketgunumcha qurib, qolib ketaman”.
U ochiq deraza yonida turar, qimirlashga ham madori yo‘q edi va uni namlik tark etayotganini his qilar edi. Avval quyosh nuri qizdirardi, keyin tungi shamol esardi, natijada loy bo‘lagi toshday qattiq bo‘lib qoldi. U shunchalik qattiqlashdi-ki, hatto o‘ylashga ham qiynalar edi. U faqat umidi qolmaganligini bilar edi. Lekin loy bo‘lagi uning qaysidir ichki qismida saqlanib qolgan kichik suv tomchisini chiqarib yuborgisi kelmas edi. “Yomg‘ir”, - deb o‘yladi u. “Suv”, - deb xo‘rsindi. U nihoyatda umidsiz quruq tanasidan “Iltimos”, – degan so‘zni zo‘rg‘a ayta oldi. Yaqindan suzib o‘tayotgan bulut kichik bir loy bo‘lagiga achindi va ajoyib hodisa
ro‘y berdi. Ochiq derazadan yomg‘irning yirik tomchilari unga tusha boshladi.
Butun tun davomida yomg‘ir yog‘di va ertalab loy bo‘lagi oldin qanday bo‘lgan bo‘lsa xuddi shunday yumshoq edi. Ustaxonada ovozlar eshitila boshladi. “Ey, yo‘q!”- deb xitob qildi ayol. U kulol edi va ko‘pincha ushbu ustaxonadan foydalanar edi. “Kimdir dam olish kunlari derazani ochiq qoldiribdi! Endi bu yerdagi hamma narsani tozalashimiz kerak. Men
sochiqni topgunimcha sen loy bo‘lagi bilan ishlab tur”, - dedi u qiziga.
Qizaloq deraza yonida turgan loy bo‘lagini ko‘rdi. “Menga aynan shu loy kerak edi”, - dedi u. U loyni tezda yumshatib, turli shakllar bera boshladi. Loy bo‘lagiga uning barmoqlari ajoyib tuyuldi. Qizaloq ish paytida o‘yga cho‘mardi va uning qo‘llari maqsad bilan harakatlanardi. Kichik loy bo‘lagi uni dumaloq, ichi bo‘sh bir narsaga aylantirishayotganini his qilar edi. Bir necha chimchilashlardan so‘ng u tutqichlarga ega bo‘ldi. “Oyijon, oyijon”, deb chaqirdi qizaloq, “Men chashka yasadim!” “Ajoyib!” dedi onasi. “Uni tokchaga qo‘y, biz uni pechkada qizdiramiz. So‘ngra uni sirlashing, keyin esa o‘zingga yoqqan rangga bo‘yashing mumkin bo‘ladi”. Ko‘p o‘tmay, kichkina chashka yangi uyga ko‘chib o‘tishga tayyor edi. Endi oshxonadagi tokchada boshqa stakan, likopcha va krujkalar yonida
yashamoqda. Ularning barchasi xilma xil, ba’zilari judayam chiroyli. “Nonushtaga!” - deya chaqirdi onasi, stolga yangi chashkani qo‘yib, ichiga issiq shokolad quyarkan.
Qizaloq uni ehtiyotkorlik bilan ushladi. Loy bo‘lagi yangi shaklining silliq chiziqlarini his qilib, o‘zini naqadar baxtli his etdi. U o‘z ishini naqadar yaxshi bajardi! Kichkina chashka mag‘rur turardi. “Va nihoyat, nihoyat, men qandaydir ahamiyatga egaman”.