306-mashq.
Uyga vazifa. Ko‘ñhiring. Shaxs otlarini toðib, tagiga
ñhizing. So‘ng ularning ma’nolarini izohlang.
1. Uning yaxshi o‘quvñhi bo‘lib, to‘rtinñhi sinfni «to‘rt»
baholarga yakunlayotganidan dadasi bilan onasi, buvisi ham
xursand. (O. Olimov) 2. Men o‘qimay turib ham, boshimda shu
qadrdon qalðoqñham bor ekan, albatta, agronom ham, injener
ham, artist ham bo‘la olaman, deb qattiq ishonar edim.
(Õ. Òo‘xtaboyev) 3. Hoji buvi qo‘lidan kelganñha dori-darmon
qildi, keyin oyim tuzaldi. (O‘. Hoshimov)
T o ð s h i r i q . Berilgan so‘zlarni tub va yasama otlarga ajrating.
Yasama otlarning qanday yasovñhi qo‘shimñhalar yordamida yasalganini
ayting.
Dada, saroy, ishñhi, ijodkor, ðaxtakor, aravasoz, yo‘lsoz,
tilshunos, g‘azalxon, yurtdosh, quroldosh, kaðtarvoz, majlis-
boz, o‘quvñhi, boshlovñhi, shaharlik, samarqandlik.
SHAÕS OÒI YASOVCHI QO‘SHIMCHALAR
VA ULARNING IMLOSI
122
BILIB OLING.
Shaxs otlarining bir guruhi asosga
-ñhi, -soz, -kor, -xon, -dosh, -boz (-voz), -vñhi, -lik
qo‘shimñhalarini qo‘shish yordamida yasaladi. -vñhi qo‘-
shimñhasi i unlisi bilan tugagan fe’llarga qo‘shilganda, i
unlisi u shaklida, a bilan tugagan fe’llarga qo‘shilganda,
a unlisi o shaklida talaffuz qilinadi va shunday yoziladi.
Undosh bilan tugagan fe’llarga -uvñhi shaklida qo‘shiladi:
quruvñhi, suzuvñhi.
ESDA TUTING.
-lik qo‘shimñhasi o‘rin-joy bildiruv-
ñhi turdosh va atoqli otlarga qo‘shilib, shaxsning shu
hududga mansubligini bildiradi. Atoqli otlarga qo‘shilgan
-lik qo‘shimchasi atoqli otni turdosh otga aylantiradi va
Dostları ilə paylaş: |
