Umumiy psixologiya 1

t . i
16-mavzu. Diqqatning rivojlanishi va buzilishi. Diqqat va faoliyat Diqqatni o*rganishning amaliy jihatlari
DiqqaUii rivojlanish bosqichlari. Faollik, ustanovka va diqqal.. Ixliyoriy diqqatning oliy psixik funksiya ckanligi. «Bola diqqati tarixi xulq-alvor tashkil topishining tarixi mavjud». Diqqatning buzilishi va uni diagnoslika qilish. Parishonxotirlik va uni bartaraf ctish. Diqqatning buzilishini klinik jihatdan tadqiq clish va uning diagnostikadagi ahamiyati. Diqqal tanqislik sindromi. Diqqal va faoliyaL
A.N.Lconl'cv konscpsiyasida ong rcjasi, faoliyatlar, fiziologik mcxanizmlar. N_A. Bcmshtcyn va harakat tuzilishi darajasi lo‘g^krisidagi fiziologik nazariyasi.Diqqat nazoral harakali sifalida (P.Ya.Gal'pcrin). Jarayonni ongli va avtomatik nazorat qilish. Ongli va avtomalik nazorailash jarayonlari. Diqqatni o‘rganishning amaliy jihatlari. Diqqal har qanday faoliyalning muhim sharti sifatida. Diqqat va ta'lim. Diqqatoi o‘quv jarayonida rivojlanishi. Diqqat buzilishi va uni diagnoslika qilish. Parishonxotirlik va uni bartaraf etish. DiqqaUii buzilishini klinik jihatdan tadqiq clish va uning diagnostikadagi ahamiyati.
17-mavzu. Xotira haqida umumiy tasavvurlar. Xotiraning neyrofiziologik asoslari va bioximik nazariyalari
Xotira haqida umumiy lushuncha. Xotira - o*unish tajribalami esga olib qolish, esga saqlash va unulishdan iborajarayon sifalida. Xotira bilan bog*liq hodisalar. Fcnomenal xolira. Xotira va o"rganish. Diqqat va xotira. Xotira va shaxs. Asab tizimida izlaming saqlanishi. Xolirada izlar konsolidasiyasi. Qisqa va uzoq muddatli xotiraning fiziologik mcxanizmlari. Xodrani ta'minlovchi miya tizimlari. Xolira murakkab psixikjarayon sifatida. Xotirajarayonlari. Esda olib qolish. Esda saqlash. Esga tushirish. Tanish. Unutish.Esda olib qolish xaraklcri: ixtiyoriy csda olib qolish, ixliyorsiz esda olib qolish. Esda olib qolish: bilvositaIik va bcvositalik xaraktcri. Esda olib qolishning laoliyal maqsadiga bogTiqligi. Esda olib qolish va esda tushirishda individual tafovullar. Obrazli. eshifish va scmanlik kodlashtirish. Kodlashtirish uchun axborotlami uyushlirish I-
lS-mavzu. Xotira turlari klassiFikasiyasL Xotira psixologiyasining asosiy qonuniyadari
Gcnclik, hayotiy, ixtiyorsiz. ixliyoriy xotira. Lahzali, scnsor (ikonik, cxoik) qisqa muddalli, uzoq muddalili. opcrativ va oraliq xotira. Obrazli xolira. Eydctik xotira. Emosional xolira. So*z-mantiq xotirasi. Kognitiv va shaxslilik xotirasi. Xoliraning individual psLxologik xususiyallari.
Matcrialning xaraktcri (hajmi, bir xilligi, ma'noga cgaligi). Mashqlantirishning o*mi.. Zcygamik samarasi. Unulish cgri chizig'i (Ebbingauz). RRcminisscnsiya. lnson xolirasining tashkiliy tuzilishi tamoyillari. Xotira assosiasiyalari. Xotira va faoliyaL lnson xolirasining lashkil ctuvchi asosiy Uunoyillar. Esda olib qolishning prcdmcti. Faoliyat molivlari, yo*nalishi, sUbkturasi va prcdmcl mazmuniga ko‘ra csda olib qolish. Xolira shaxsning hayoliy masalalarini hal etishi, uning shartlanganligi va motivasiya sohasi dinamikasiga biriktirilganligi. Malaka va xolira. O‘rganish qonunlari. Bixcviorisllar bo*yicha malaka harakatlamingoddiy aloqalari natijasi sifalida mcxaniq tushushnish. Malakalar va xotira. lnson hayoliy lajribasida malakalar shakllanishining ahamiyati. Xolira axborollami qabul qilish, uzatish va saqlashjarayonlari yig*indisi sifatida Xotira va nutq. L.S.Vigos&iyning madaniy4arixiy nazariyasida xotira muammosi. Mncmik vosiUilaming inlcriorizasiyasi.
lnson xolirasida assosiasiyalaming o‘mi. Assosiasiya turlari va qonunlari. Mncmik jarayonlami o*rganish metodlari: yod olish, antisipasiya va tcjash. Assosianistik yondashuvning tanqidi. lkonik va cxoik xotira tushunchalari. Qisqa muddalli xolira. Takrorlashning ahamiyati. Qisqa muddalli xotira tuzilishi va ko*lami. Ong va qisqa muddatli xotira. Vosilalardan foydalanish inson xotirasini tashkil ctishning vositasi sifalida. F. BartlcUning konscpsiyasida ichki tuzilmaning o*mi. Yuqori darajali csga olib qolishning funksiyalari va tuzilishini ckspcrimcntal ladqiq etish.
19-mavzu. Xotiraning rivojlanishi. Xotiraning buzilishi va xotiraning amaliy o*rganish jabhalari
Xolira namoyon bo*lishining har xil gcnctik shakJlari. Ongsiz, ixliyorsiz xotira; o4imli, tashqi shartlangan xotira; ixliyoriy xolira, mclaxolira.lIar xil gcncUk xotira shakllari o*zaro munosabadaridagi yosh xususiyallari. Gcnctik jihatdan lurlicha bo4gan xotira lurlarining rivojlanish yo4lari.
Xotiraning umumiy buzilishi (retrograd amncziya, antcrograd amneziya, Korsakov sindromi). Miyaning lokal patologiyasi bilan bog*liq buzilishlar (agnoziyalar, afaziyalar, apraksiya!ar, abaziyalar). Gipomncziyalar va gipcrmncziyalar. Paramneziya va kriptomncziya. Funksional, psixogcn yoki

<1	aflektiv amncziyalar. Xotirani o‘quv faoliyatida rivojlantirish shart-sharoitlari va vazifalari. Xotirani kuchaytirish yo4lari. Opcrativ xotiraning faoliyatdagi o‘mi. Mncmotexnika. Xotira buzilishlari va ulaming klinik ahamiyati.
L