CENTRAL ASIAN RESEARCH JOURNAL FOR INTERDISCIPLINARY STUDIES (CARJIS) Google Scholar Universal Impact Factor: 7,1 ISSN:2181-2454 www.carjis.org DOI: 10.24412/2181-2454-2022-1-357-363 VOLUME 2 | ISSUE 1 | 2022 Tashkent, Uzbekistan 362 E-mail: carjisor@carjis.org 2.
Hikoya qahramonining hatti-harakatlariga muqobil hatti- harakatlarni
inobatga olish;
3.
Matnda berilgan ma‟lumotlarni qiyoslash va zidlash;
4.
Hikoya ruhiyati yoki mohiyati ustida mulohaza yuritish;
5.
Matnda berilgan ma‟lumotni hayotiy voqealar (ma‟lumotlar) orqali talqin
etish;
6.
Matnlarning o„zida va umumiy tarzda berilgan ma‟lumotlarni qiyoslash va
zidlash.
XULOSA Xulosa qilib aytganda, ta‟lim sifatini baholashga yo„naltirilgan PIRLS singari
xalqaro baholash dasturlari O„zbekistonda ilk marta o„tkazilayotganligi sababli ularni
shaffof va obyektiv o„tkazish soha xodimlari zimmasiga katta mas‟uliyat yuklaydi va
unga puxta tayyorgarlik ko‟rishni talab etadi. PIRLS xalqaro dasturi o„quvchilarning
matnni o„qib tushunishlari, yangidan-yangi g„oyalar, boshqa madaniyatlar va turli
mamlakatlar haqida tasavvurga ega bo„lishlariga imkon beradigan qobiliyat haqida
kengroq tushunchaga ega bo„lishni o„z oldiga maqsad qilib qo„ygan. O„quvchilarning
erishgan yutuqlarini baholash barcha o„quvchilardan emas, balki ushbu qatlam
vakillari sifatida tanlab olingan o„quvchilardan obyektiv testlarni o„tkazish orqali
amalga oshiriladi. Shuningdek, maktab direktorlari, o„qituvchilar, o„quvchilar,
hattoki ota-onalar o„rtasida so„rovnomalar o„tkazilib, ta‟lim sifatiga ta‟sir etuvchi
omillarga doir qimmatli ma‟lumotlar to„planadi. PIRLS xalqaro tadqiqoti
boshlang„ich sinf o„quvchilarining o„qib tushunish ko„nikmalari qay darajada
rivojlanganligi haqidagi ma‟lumotlarni xalqaro miqyosda taqqoslash imkonini
beradigan, o„qish va o„qitishni yaxshilashda ta‟lim sohasidagi davlat siyosatiga
xizmat qilishi mumkin bo„lgan tahlillarni taqdim etadigan yirik xalqaro baholash
dasturi hisoblanadi.
REFERENCES 1.
O„zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh. M. Mirziyoyevning 2017-yil 7-fevraldagi
“O„zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo„yicha Harakatlar strategiyasi
to„g„risida”gi farmoni.
2.
Oliy Majlisga murojaatnoma 2020-yil 24-yanvar.
3.
Umumiy o‟rta ta‟limning davlat ta‟lim standarti va o‟quv dasturi. Ona tili.
Adabiyot. O‟zbek tili (ta‟lim boshqa tillarda olib boriladigan maktablar uchun) .
Toshkent. “Sharq” nashriyot–matbaa konserni. 1999-yil,1-maxsus son.
4.
O‟zbekiston Pespublikasining “Ta‟lim to‟g‟risidagi Qonuni”. 1997-y 29-avgust.
5.
B.To‟xliyev, M.Shamsiyeva, T.Ziyadova. “O‟zbek tili o‟qitish metodikasi”
Toshkent. “Yangi asr avlodi” nashriyoti. 2006-yil.