Universiteti umarov b. M., Norbekova b. Sh. Bolalar psixologiyasi

Nazorat savol va topshiriqlari:
1.
Psixodiagnostika fani nimani o‘rganadi?
2.
Psixodiagnostikaning vazifalari va xususiyatlari nimadan iborat? 
3.
Diagnoz qo‘yish bosqich 
turlarining nomlarini ayting va ular haqida 
tushuncha bering? 
4.
Psixodiagnostik tadqiqotlar qanday maqsadlarda qo‘llaniladi?
5.
Sensomotor haqida tushunchalar bering? 
 
17.2.MAKTABGA TARBIYA DAVRIDAGI BOLALARNING NUTQ, 
EMOTSIONAL SOHASI VA PSIXODIAGNOSTIKASI 
 
Мавзунинг 
q
ис
q
ача мазмуни:
 
1.
 
Bolada nutqni rivojlanishini psixodiagnostik imkoniyatlari
44
Norbosheva M. Maktabgacha ta’limda psixodiagnostika. Termiz. 2013.16
-17-betlar 

---

270 
2.
 
Bolada emotsional sohadagi o’zgarishlar va diagnostikasi
 
3.
 
Bolada emotsional sohadagi o’zgarishlar va diagnostikasi
 
4.
 
Qobiliyatlarni rivojlanishini diagnostika qilish
 
 
17.2.1. Bolada nutqni rivojlanishini psixodiagnostik imkoniyatlari
 
“Yig’ma fikrni tekshirish”
 
Maqsad:
bolaning fikrlash amaliyoti, mantig’i, lug’at boyligi 
rivojlanganligi darajasi va boshqalarni aniqlash. 
1. Qaysi hayvon katta: otmi yoki it. 
a) ot- 0 ball 
b) it-(-5) ball 
2. Ertalab biz nonushta qilamiz, kun yarmida (yoki tunda…)
 
a) tushlik qilamiz… biz osh, go’sht yoki nimadir
е
ymiz - .0 
b) peshinlik, kechki ovqat 
е
ymiz, uxlaymiz va boshqalar 
–
(-3). 
3. Kunduzi yorug’ , kechasi…
 
a) qorong’u –
0 
b) noto’g’ri javob –
(-4). 
4. Osmon ko’m
-
ko’k , o’t…
 
a) yashil 
–
0. 
b) notug’ri javob –
(-1). 
5. Gilos, 
nok, olxo’ri, olma
- bular nima? 
a) mevalar 
–
1.
b) notug’ri javob –
(-1). 
6. Nega poezd o’tmasdan turib, uning yo’li yoniga shlagbaum to’siladi?
 
a) poezdning tagiga hech kim tushib ketmasligi, falokat yuz 
bermasligi uchun-0. 
b) noto’g’ri 
javob-(-1) 
7.Toshkent, Samarqand, Chirchiq (tanish shaharlar aytiladi) nima 
ular? 
a) shaharlar-1. 
b) bekatlar-0. 
v) noto’g’ri javob
-(-1). 
8. Soat necha (soatdan to’g’ri kelgan soatining 18, 15, 19, 55, 11, 5 
minutlarini ko’rsating)? Bola soatini o’zi belgi
lasin. 
a) agar barcha javoblar to’g’ri bo’lsa
-4. 
b) agar bilmasa-0. 
v) agar bir martaginasi to’g’ri bo’lsa
-3. 
9. Kichik sigir-
bu bo’zoqcha, kichik it
- 
bu…, kichik qo’y
-
bu….
? 
a) kuchukvachcha, qo’zichoq
-4.
b) ikkalasidan bittasi-0. 

---

271 
v) noto’g’ri javob
-(-1). 
10. It ko’proq mushukka o’xshaydimi yoki tovuqqa?
 
a) mushukka (nimasi bilan ular bir xil), chunki unda ham to’rt oyoq, 
jun, tirnoq bor (hech bo’lmasa bitta o’xshash joyini aytsa
-0).
b) o’xshash belgilarisiz aytsa
-(-1). 
v) agar tovuqqa desa-(-3). 
11. Nega barcha avtomobillarda tormoz bor? 
a) tog’dan tushayotganda, burilishda uni sekinlatish uchun (ikkita 
sabab)-1.
b) bitta sabab-0. 
v) noto’g’ri javob
-(-1). 
12. Bolg’a bilan bolta nimasi bilan bir
-
biriga o’xshaydi?
 
a) agar ikkita umumiy belgisi (taxta, temir, mix qoqish mumkin, 
asboblar, orqa tomoni yassi) aytilsa-3.
b) agar bitta belgisi aytilsa-2. 
v) noto’g’ri javob
-0. 
13. Olmaxon bilan mushuk nimasi bilan bir-
biriga o’xshaydi?
 
a) agar ikkalasining ham ikki umumiy belgisi (oyog’i, juni, daraxtga 
chiqib yurishi kabi) aytilsa-3.
b) agar bitta o’xshash jihati aytilsa
-2. 
v) noto’g’ri javob
-0. 
14. Mix nimasi bilan vintdan farq qiladi? Agar stolda, sening yoningda 
ikkalasi ham yotg
an bo’lsa sen ularni qanday bilasan?
 
a) rezbasidan (bolaning tushuntirishi)-3.
b)vint buraladi,mix qoqiladi, vint gayka, mixda esa qalpoqcha bor-2. 
v) noto’g’ri javob
-0. 
15. Futbol, suvga sakrash, tennis, so’zish, gimnastika
-bu nimalar? 
a) sport jismoniy madaniyat-3.
b) o’yinlar, mashqlar, musobaqalar 
-2. 
v) noto’g’ri javob
-0. 
16. Sen qanday transport vositalarini bilasan? Agar «u nima» deb 
so’rashsa «Bu minib harakatlantiriladigan narsalar» deb javob qaytarish 
kerak? 
a) agar 
е
rda yuradigan 3ta transportni va samolyot, kemani aytsa-
4.
b) agar faqat 
е
rda yuradigan uchta transport vositasini aytsa yoki 
tushuntirishdan so’ng barchasini sanab bersa
-2. 
v) noto’g’ri javob
-0. 
17. Keksa kishi nimasi bilan yosh kishidan ajralib turadi? Ular 
o’rtasida qanday farq bor?
 
a) uchta belgisi (ajinlar, yomon ko’radi yoki eshitadi, oq sochi va 

---

272 
soqoli bilan)-4.
b) bir-ikki belgi uchun -2. 
v) noto’g’ri javob
-0. 
18. Odamlar nima uchun sport bilan shug’ullanadilar?
 
a) ikkita sababga-4.
b) bittaga-2. 
v) noto’g’ri javob
-0. 
19.Kimdir ishdan bosh tortsa nega bu axloqsizlik, noto’g’ri, yomon 
deyiladi? 
a) qolganlar u uchun ishlashi kerak (mazmuni: kimdir jabr chekadi) 
yoki dangasalik qilyapti hech narsa sotib ololmaydi deyilsa -2.
b) noto’g’r
i javob- (-2). 
20. Nima uchun xatning ustiga marka yopishtiriladi? 
a) xatni pochta orqali jo’natish uchun
-5.
b) agar jarima to’lanish kerak bo’lsa
-2. 
v) noto’g’ri javob
-(-2). 
21.
Natijalarni ishlash quyidagi sxemalar bo’yicha olib boriladi: 
ballarning summasi alohida savollar bilan aniqlanadi? 
а)Yig’ma fikr rivojlanganligining birinchi darajasini+24 va undan 
baland. 
b) Ikkinchi daraja +14 dan +23 gacha- 
o’rta yuqori.
v) Uchinchi daraja 0 dan +13 gacha 
–
o’rta (me’yor).
g) 
To’rtinchi daraja (
-1) dan (-10) gacha 
–
past. 
d) Beshinchi daraja (-11) va undan past 
–
juda yomon.