Uot 004. 65: 61 Ağazadə İ. S

---

İnformasiya cəmiyyəti problemləri, 2013, №2(8), 52-60 

 

52                                                                  www.jpis.az 

 

 

UOT 004.65:61 

Ağazadə İ.S.

1

,  Şahverdiyeva  R.O.

2 

1,2

AMEA İnformasiya Texnologiyaları İnstitutu, Bakı, Azərbaycan 

1

[e-mail], 

2

[e-mail] 

SƏHİYYƏ İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNDƏ MÜALİCƏ PROSESLƏRİNİN 

QİYMƏTLƏNDİRİLMƏSİ ÜZRƏ STATİSTİK MƏLUMATLARIN STRUKTUR 

TƏHLİLİ 

Məqalə  səhiyyə  informasiya  sistemləri  tərkibində  müalicə  proseslərinin  qiymətləndirilməsi  və 

təhlili  üzrə  zəruri  olan  statistik  məlumatların  müəyyənləşdirilməsinə  və  struktur  təhlilinə  həsr 

olunmuşdur.  Qərar  qəbuletmə  proseslərində    statistik  indikatorların    rolu,    statistik  tədqiqatın 

məqsədi,  indikatorların    tipləri,  həmçinin  statistik  standartlar  və  meyarlar    ətraflı  tədqiq 

edilmişdir. Xəstəxana göstəricilərinin müqayisəli təhlili verilmişdir.  

Açar  sözlər:  tibbi  indikatorlar,  tibbi  xidmətlər,  statistik  göstəricilər,  statistik  standartlar  və 

meyarlar, tibbi informasiya sistemləri. 

Giriş 

Müxtəlif  statistik  göstəricilərin  mövcudluğu  səhiyyə  və  müalicə  müəssisələrinin  işinin 

effektivliliyinin  qiymətləndirilməsinə  imkan  verir.  Onlar  həm  də  səhiyyə-müalicə  sahəsinin 

inkişafı  yolundakı  maneə  və  çətinliklərin  aradan  qaldırılmasının  dəqiq  yolunu  ortaya  qoyur. 

Xəstəxana  göstəriciləri  onun  müxtəlif  sahələrdəki  fəaliyyətini  əks  etdirir.  Ona  görə  də  bu 

göstəricilərə  hərtərəfli  diqqət  edilməsi  zəruridir  [1].  Yəni,  vaxtaşırı  və  ya  dövri  olaraq 

göstəricilər  araşdırılmalı,  müqayisə  edilməli  və  onların  vəziyyəti  qiymətləndirilməlidir. 

Xəstəxana  göstəricilərinin  tədqiqi  ilə  bağlı  müxtəlif  araşdırmalar  həyata  keçirilmişdir.  Onların 

hər  birində  yalnız  bir  qrup  göstəricilər  öyrənilmişdir.  Göstəricilər  idarəçiliklə  bağlı 

məlumatlardan  ibarətdir.  İstifadəçilər  tərəfindən  xəstələrə  səhiyyə-müalicə  xidmətləri 

göstərilməsi, ödəmələrin yerinə yetirilməsi və s. sahələr üzrə qərarların qəbulunda onlardan geniş 

şəkildə istifadə olunur.  

Məqalə  səhiyyə-müalicə  xidmətlərinin  keyfiyyətinin  təkmilləşdirilməsinin  idarə  olunması 

və  təhlili  istiqamətində  istifadə  olunan  klinik  indikatorların  təyinatları  və  xüsusiyyətlərinə  həsr 

olunmuşdur.  Klinik  indikatorlar  səhiyyə-müalicə  xidmətlərinin  özünəməxsus  strukturlarını, 

proseslərini  və  onların  nəticələrini  qiymətləndirir.  Onlar  səhiyyə-müalicə  xidmətlərinin 

qiymətləndirilməsi üçün dərəcəli və ya orta göstərici əsaslı, eləcə də, növbətçi təyinatlı ola bilər. 

Bu  indikatorlar  strukturun,  proses  və  ya  nəticənin  aspektlərini  qiymətləndirmək  qabiliyyətinə 

malikdir. 

Klinik 

indikatorlar 

həmçinin 

səhiyyə-müalicə 

xidmətlərinin 

keyfiyyətinin 

təkmilləşdirilməsi  və  prioritetlərin  müəyyən  edilməsi  üçün  zəmin  yaradır.  İstifadə  edilən  klinik 

indikatorların  düzgün  və  etibarlı  olması  üçün  onlar  elmi  əsaslarla  layihələndirilməli, 

təyinatlandırılmalı və işlədilməlidir. 

Məqalədə  əsas    məqsəd  xəstəxana  göstəricilərinin,  xüsusən,  onların  ən  çox  işlədilən 

qrupunun  vahid  standart  metod  əsasında  araşdırılmasıdır.  Tədqiqatın  nəticələri  bu  sahə  ilə 

məşğul olanlar və səhiyyə-müalicə xidmətinin keyfiyyətinin ölçülməsinə maraq göstərənlər üçün 

nəzərdə tutulmuşdur.