Urdu texnika fakulteti 101 xtf talabasi yo’dasheva habibaning gizma geometrya fanidan taqdimot ishi



Yüklə 1,63 Mb.
səhifə4/6
tarix31.08.2023
ölçüsü1,63 Mb.
#141134
1   2   3   4   5   6

Gorizontal proyeksiyada hosil bo’lgan nuqtalarning ko’rinishligi aniqlanadi. Gorizontal proyeksiyada sferaning ekvatoridan yuqorida joylashgan hamma nuqtalar ko’rinadi, pastki qismida joylashgan nuqtalar esa ko’rinmaydi. Shaklda kesim yuzining haqiqiy kattaligini yasash aylantirish usulida bajarib ko’rsatilgan.

  • Gorizontal proyeksiyada hosil bo’lgan nuqtalarning ko’rinishligi aniqlanadi. Gorizontal proyeksiyada sferaning ekvatoridan yuqorida joylashgan hamma nuqtalar ko’rinadi, pastki qismida joylashgan nuqtalar esa ko’rinmaydi. Shaklda kesim yuzining haqiqiy kattaligini yasash aylantirish usulida bajarib ko’rsatilgan.
  • Ikki silindrning o’zaro kesishishi. 8.11–shaklda o’zaro kesishuvchi ikki silindrdan birining o’qi gorizontal proyeksiyalovchi, ikkinchisining o’qi frontal proyeksiyalar tekisligiga parallel bo’lgan holda tasvirlangan. Bularning kesishish chizig’ini yasashda yordamchi kesuvchi tekisliklar V tekislikka parallel bo’ladi. Ularning o’zaro vaziyati chizmaning gorizontal proyeksiyasidan ko’rinib turibdi. Kesishish chizig’ining xarakterli 1 (1’, 1"), 2 (2’, 2"), 4 (4’, 4"), 5 (5’, 5") nuqtalari yordamchi kesuvchi frontal V1H, V2H, V3H,… tekisliklar yordamida hosil qilingan. Bunda yordamchi parallel tekisliklar har ikkala silindrni yasovchilari bo’yicha kesadi. Bir tekislikda yotuvchi ikki silindrga mansub bo’lgan yasovchilarning kesishish nuqtalari ikkala sirt uchun umumiy bo’lib, yasaladigan m (m’, m") egri chiziqning nuqtalari bo’ladi. m egri chiziqning qolgan nuqtalari V1H va V2H tekisliklar orasida yordamchi kesuvchi tekisliklar o’tkazish bilan yasalgan.
  • 8.11-shakl

O’qlari uchramas va H yoki V ga perpendikulyar bo’lgan aylanish sirtlarining o’zaro kesishish chizig’ini yasash. Kesuvchi sirtlardan 8.12-shaklda doiraviy silindr o’qi V tekislikka va doiraviy konus o’qi H tekislikka perpendikulyar bo’lganda yordamchi parallel kesuvchi tekisliklar gorizontal proyeksiya tekisligi bo’ladi. Bu tekisliklar konusni aylanalar va silindrni yasovchilari bo’yicha kesadi. Hosil bo’lgan aylana va yasovchilar o’zaro kesishib, kesishish chizig’ining nuqtalarini hosil qiladi.

  • O’qlari uchramas va H yoki V ga perpendikulyar bo’lgan aylanish sirtlarining o’zaro kesishish chizig’ini yasash. Kesuvchi sirtlardan 8.12-shaklda doiraviy silindr o’qi V tekislikka va doiraviy konus o’qi H tekislikka perpendikulyar bo’lganda yordamchi parallel kesuvchi tekisliklar gorizontal proyeksiya tekisligi bo’ladi. Bu tekisliklar konusni aylanalar va silindrni yasovchilari bo’yicha kesadi. Hosil bo’lgan aylana va yasovchilar o’zaro kesishib, kesishish chizig’ining nuqtalarini hosil qiladi.
  • Kesishish chizig’ining A (A’, A"), B (B’, B"), C (C’, C"), nuqtalari xarakterli nuqtalardir. Ular bevosita sirtlar frontal ocherklarining kesishish nuqtalarida belgilanadi. Qolgan nuqtalar kesuvchi tekisliklar yordamida yasaladi. Masalan, 1,2,3,4 nuqtalar H1║H,… va H4║H tekisliklar o’tkazib, gorizontal proyeksiyadagi q va q1 aylanalarning va a, b, c va d to’g’ri chiziqlar bilan chegaralangan to’rtburchak kesimlarining kesishuvidan hosil qilingan. qolgan nuqtalar ham shu tartibda hosil qilinadi.
  • 2 (2’, 2") xarakterli nuqta silindrning H2 simmetriya tekisligini o’tkazish yo’li bilan topiladi. Kesishish chizig’ining ko’rinadigan va ko’rinmaydigan nuqtalari ham H2 simmetriya tekisligi yordamida aniqlanadi.

  • Yüklə 1,63 Mb.

    Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin