M arketing nazorati uchun qoilaniladigan ko ‘rsatkichlaming turlari,
soni va darajasi batafsil nazorat maqsadlariga bog‘liq. M arketing nazo
rati k o ‘rsatkichlari quyidagicha:
Oddiy (tavsiflovchi) ko‘rsatkichlar, qoida tariqasida, korxona yoki
hodisalaming uzoq muddatli maqsadlarini ifodalashda, ulam ing miqdo-
riy jihatdan ifodalash qiyin (masalan, mahsulotning ekologik xavfsizli-
gini iste’molchilar orasida mukammal tasvir yaratishda) ishlatiladi.
Miqdoriy k o ‘rsatkichlar k o ‘proq q oilaniladi va mutloq, nisbiy va
indeksli ko‘rsatkichlarga b oiinadi.
Sifat ko'rsatkichlari miqdoriy k o ‘rsatkichlar umuman ishlatilmagan-
da (masalan, iste’molchilami tavsiflash, ulaming odatlari, imtiyozlar va
boshqalar) ishlatiladi.
Universal ko'rsatkichlar korxona faoliyatini umumiy ravishda tahlil
qilishda qoilaniladi.
Marketing nazoratining asosiy maqsadlari quyidagilardan iborat:
• maqsadlarga erishish darajasini belgilash;
• yaxshilanish imkoniyatini aniqlash;
• korxona moslashuvchanligini talab qilingan atrof-muhit o ‘zga-
rishlariga qanchalik mos kelishini aniqlash.
Marketing maqsadlari tahlili unga erishish bo‘yicha asosiy
vazifalami shakllantirishga imkon beradi. X.Meffert 1986-yilda 3 ta
o ‘zaro b o g iiq marketingni kompleks vazifalarini ajratib ko‘rsatadi:
• talabni tartibga solish bilan b o g iiq b o ig a n bozor faoliyatiga
kiruvchi vazifalar;
• firma yoki korxona faoliyati bilan b o g iiq vazifalar;
• tashqi muhit va jam oatchilik bilan b o g iiq vazifalar.
Marketing vazifalari natijasida marketing jarayonini barcha
bosqichlariga mos keluvchi marketing funksiyalari shakllanadi va doimo
tartibga solib boriladi.
Dostları ilə paylaş: