Urganch davlat universiteti I. S. Abdullayev

Erkin bozor narxi 
- bu talab va taklif asosida vujudga keladigan 
bozor narxidir. Madaniylashgan bozor sharoitlarini vujudga keltirishda 
erkin narx jam iyat va bozor munosabatlari barcha sub’ektlari 
manfaatlarini eng maqbul tarzda uyg‘unlashtirishga imkon beradi.
Egiluvchan narx 
- egiluvchan narxlar k o ‘pincha individual bitimlar 
amalga oshiriladigan bozorlarda uchraydi. Zargarlik buyumlari, antiqa 
do ‘konlar, dehqon bozorlar egiluvchan narxlardan foydalanadilar. 
Egiluvchan narxlar sanoat tovarlari uchun ham belgilanadi. Masalan, 
mashina va uskunalami lizing bozorida bir xil narxda tuzilgan bitimlar 
kam uchraydi. Ushbu strategiyaga muvofiq, korxona xaridoming
218

---

savdolashish qobiliyatiga yoki boshqacha qilib aytganda, ulaming xarid 
qobiliyatiga qarab bir xil mahsulot yoki xizmat narxlarini o ‘zgartiradi. 
Savdolasha oladigan xaridor, savdolasha olmaydiganlarga qaraganda 
kamroq haq to ia y d i. Raqobat bozorlarida bugungi kunda korxonalar 
tobora egiluvchan narxlar strategiyasini olib bormoqdalar.
Bozor k o ia m i hisobga olinganda hududiy (mintaqaviy), milliy va 
xalqaro narxlar mavjud bo ‘ladi. 
Hududiy narx 
faqat m a’lum hududiy 
bozorga xos bo‘lib, u shu hudud doirasidagi omillar ta’sirida hosil 
bo ‘ladi. 
Milliy bozor narxi 
bir mamlakat doirasida amal qiluvchi va 
ulam ing xususiyatini aks ettiruvchi narxdir. 
Milliy narx 
mamlakat 
doirasidagi ijtimoiy sarf-xarajatlami, milliy bozordagi talab va taklifni, 
tovar nafliligini, uning qanchalik qadrlanishini hisobga oladi. 
Jahon
bozori narxi 
muayyan tovami ishlab chiqarishga sarflangan baynal- 
minal xarajatlami, tovam ing jahon standard talabiga mos kelish daraja­
sini va xalqaro bozordagi talab va taklif nisbatini hisobga oladi.