Urganch davlat universiteti I. S. Abdullayev

Mikro marketing 
- bu bitta segment yoki alohida 
iste’m olchilar uchun marketing strategiyasini ishlab chiqish. Odatda, 
firmalar individual iste’molchilar bilan pochta yoki telefon orqali 
bog‘lanishadi. Iste’m olchilar odatda manzil kataloglari yordamida aniq­
lanadi. Mikromarketning afzalligi shundaki, firmalar individual iste’mol- 
chilaming xususiyatlaridan kelib chiqqan holda takliflami moslash- 
tirishlari mumkin. Ammo firmalar, agar ular iste’molchilaming indivi­
dual xususiyatlari to ‘g ‘risidagi m a’lumotlardan foydalanmasalar, iste’­
m olchilaming shaxsiy huquqlarini buzmasliklari kerak. Agar pochta 
ro ‘yxati bo'lm asa, firmalar geodemografik tahlilga murojaat qilishadi, 
bu pochta kodini tahlil qilish va demografik xususiyatlar bilan bog‘lash 
orqali oilalami aniqlaydi. Mikromarketing turlaridan biri bu buyurtma 
asosida marketing, y a ’ni, individual iste’m olchilar ehtiyojlari asosida 
tovarlam i ishlab chiqish. M ikromarketingda iste’molchilami tanib olish 
va ularga erishish hamda individual iste’m olchilar uchun mahsulotlar 
ishlab chiqarish bilan bog‘liq xarajatlami aniqlash uchun imkoniyatlar 
cheklangan. M akromarketing (ba’zi manbalarda ommaviy marketing) bu 
bozom ing iloji boricha k o ‘proq qismiga xizmat qiladigan yaxlit m ar­
keting strategiyasidir. M akromarketing jam iyat darajasidagi ehtiyojlami 
tahlil qilish va xabardor qilishga asoslangan bo‘lib, ushbu ehtiyojlaming 
hukumat qarorlariga ta ’sirini aniqlaydi. Hozirgi bosqichda makromar-
28 Л ам бен Ж .Ж . С тратегический м аркетинг. Европейская перспектива. - СП б: Н аука, 2006.
68

---

ketatsiya hali tizim sifatida to ‘liq shakllanmagan. M akromarketing tizi­
mi shakllanishi va samarali ishlashi uchun davlat bozor munosabat- 
larining subyekti sifatida harakat qilishi kerak. Har qanday muvaf- 
faqiyatli iqtisodiyotda kam ta ’minlangan aholining asosiy ehtiyojlarini 
qondirish uchun davlat va kommunal korxonalar va tarqatish kanallari 
yangi modelini makromarketing tizimi bilan bir vaqtda shakllantirish 
kerak. M akromarketingni asosi jam iyat ehtiyojlarini o ‘rganish va ushbu 
ehtiyojlarga asoslangan holda ulam i samarali qondirish uchun yo‘na- 
lishlami shakllantirishdan iborat.