Јурилиш материаллари ва конструкциялрини тадіиі этиш ва
Qurilmani rejali - ehtiyotdan qilinadigan ta’mirlash va profilaktika
Yüklə 24,39 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
12.3. Qurilmani rejali - ehtiyotdan qilinadigan ta’mirlash va profilaktika Sinov mashinalarida unumli va xavfsiz ishlashning asosiy qurilmalari va mexanizmlarining soz holatda bo‘lishi hisoblanib, bu ularni rejali-ehtiyotdan qilingan ta’mirlash tizimini tashkil etish bilan yanada samarali erishiladi. Rejali-ehtiyotdan qilingan ta’mirlash (RET) mashinaning ishlash qobiliyatini oshirishga, undan foydalanish muddatini oshirishga, ta’mirlash muddatlarini qisqartirishga va ta’mirlash qiymatini pasaytirishga yo‘naltirilgan tashkiliy-texnik chora-tadbirlar majmuidan iboratdir. RET sistemasiga ko‘ra belgilangan mashina- soat miqlorini ishlab bo‘lgandan so‘ng oldindan ishlab chiqilgan reja-grafik bo‘yicha mashina to‘xtatiladi. Texnik xizmat majburiy tartibda, barcha turdagi ta’mirlash ishlari esa haqiqiy ehtiyojga bog‘liq holda amalga oshiriladi. RET sistemasini tashkil etishda mashinalardan texnik foydalanish qoidalarining bajarilishi, unga texnik xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash sifati ustidan nazorat ko‘zda tutiladi. 300 Yuk ko‘tarish mexanizmlari, presslar va sinov qurilmalari bo‘lgan sinov zallarida rostlash, mahkamlash va boshqa ishlar uchun asboblarning to‘liq komplekti, shuningdek, quyish-moylash jihozlari bo‘lishi zarur. Bundan tashqari, asboblar, quyish-moylash qurilmalari, yong‘inga qarshi jihozlar, maxsus kiyim- bosh, birinchi yordam aptechkasi, foydalanish va xavfsizlik texnikasiga oid yo‘riqnomalar hamda boshqa texnik xujjatlarini saqlash uchun maxsus joylar ajratilishi kerak. Ehtiyot qismlariga va bir xil turdagi detallar hamda uzellar zahiralarining me’yorlariga ehtiyoj presslar, yuk ko‘tarish mexanizmlari va sinash qurilmalarining texnik xujjatlariga muvofiq aniqlanadi. RETning tasdiqlangan reja-grafigiga ko‘ra mashinalarni ta’mirlashga chiqarish, mashina va qurilmalarni soz holatda tutish, ta’mirlashni o‘tkazish yoki uni ko‘zdan kechirish uchun mas’ul bo‘lgan maxsus tayinlangan muxandis- texnik xodim tomonidan amalga oshiriladi. Shu shaxsning o‘zi mashina va qurilmalarni joriy ko‘zdan kechirish jurnalini olib boradi, mashina va qurilmaning pasportlari va texnik xujjatlarini saqlaydi. Texnik xizmat ko‘rsatishni o‘tkazishdan maqsad – mashina detallari va uzellarining ishlashi uchun qulay sharoitlar yaratish, nosozliklarning olidini olish va nuqsonlarni aniqlashdir. Texnik xizmat ko‘rsatish ishlari tarkibiga uzellar, asboblar mexanizmlari, almashinuvchi ishchi qurilma va butun mashinani tozalash, yuvish, moylash, ko‘zdan kechirish va texnik holatini nazorat qilish; detallar va qismlarini mahkamlash; uzel va agregatlarni tartibga solish; mashinaga yonilg‘i quyish, ayrim uzellar, ishchi qurilmalar va butun mashinaning ishlashini tekshirib ko‘rish kiradi. Texnik xizmat ko‘rsatish ishini boshlashdan oldin, to‘xtatib turishlarda va ish tugagandan so‘ng muntazam bajariladigan har smenalik va belgilangan ishlash vaqtidan so‘ng bajariladigan davriy texnik xizmat ko‘rsatishga bo‘linadi. Har smenali texnik xizmat ko‘rsatish majburiy hisoblanadi, shuning uchun u maxsus rejalashtirilmaydi. Davriy texnik xizmat ko‘rsatish RET grafigiga muvofiq o‘tkaziladi. Har smenali texnik xizmat ko‘rsatish ishini mexanik va operator (kranchi) smenadagi ish vaqti hisobidan bajaradi, ayrim mashinalar uchun esa chilangarlar ham jalb qilinadi. 301 Davriy texnik xizmat ko‘rsatish shuningdek smenadagi ish vaqti hisobidan mexanik va operator (kranchi) tomonidan chilanganrlarni jalb qilgan holda ham o‘tkaziladi. Misol tariqasida sinalayotgan qurilish konstruksiyalari, binolar fragmentlarini qo‘yish uzellari va choklarini montaj qilish ishlarini amalga oshirish uchun laboratoriyaning sinov zalida montoj qilingan 10 tonnali ko‘prikli kranga texnik xizmat ko‘rsatish bo‘yicha ishlarning tarkibi va hajmini ko‘rib chiqamiz. Har smenali texnik xizmat ko‘rsatish quyidagilarni tekshirishni o‘z ichiga oladi: kranning holati va komplektligini tashqi ko‘zdan kechirish bilan; kran osti yo‘llarining sozligini, xarakatlanish chetlagichlarining holati va mahkamlanishi, yerga ulash konturining butunligi; ta’minlovchi kabel izollyatsiyasining va uni mahkamlanishining sozligini; po‘lat kanatlar va bog‘lovchi moslamalar, arqonlar (kanatlar) o‘rnatilishining to‘g‘riligini; barcha cheklagichlar va oxirgi vыklyuchatellarning ishlash sozligini; davriy ravishda smena mobaynida elektordivigatel korpuslarining, podshipniklarning, qarshiliklarning tormozlash elektromagnitlarining qizish darajasini; mexanizmlarning, jihozlar va metall konstruksiyalar qurilmalari holatini, aniqlangan nosozliklarni bartaraf etish; kabinaning holati; barcha tormoz mexanizmlarini sinab ko‘rish. Davriy texnik xizmat ko‘rsatishga quyidagilar kiradi: kranning metall konstruksiyalarini tashqi ko‘zdan kechirish, payvand choklari holatini tekshirish, boltli birikmalarni rezina amartizatorlar va elastik muftalar barmoqlari holatini tekshirish; yeyilgan detallarni almashtirish; bog‘ichlarni va yurish g‘ildiraklari sozligini va elektrodvigatel cho‘tkalarini ko‘zdan kechirish, ularni qurum va ifloslardan tozalash; kuch zanjiri kontoktorlari va kontaktlar bloki sirtidan qurum va iflosdan tozalash; kontaktlarni tortish kuchini rostlash; kontrollerda kontakt sirtlarini tozalash va tortish kuchini rostlash; ishga tushirish – rostlash qarshiliklarining sirtini changdan tozalash; keltiruvchi simlarning uchlari siqilish zichligini tekshirish; bosim tormozi elektromagnit yakorining yurish kattaligini tekshirish, yakor yurish yo‘lini va tormoz kolodkalarini rostlash; oxirgi vikluchatellarni tekshirish, kontektorlarning boshlang‘ich va oxirgi bosimi kattaligini rostlash; kranning barcha elektr zanjirlar simlari izolatsiyasi holatini tekshirish, shuningdek, yerga ulangan simlar va shinalar tekshirish; ilgakli oboyma holatini, shuningdek, ilgakning silliq aylanishini tekshirish; kran moylashini; trafaretning yaxshi ko‘rinishi, signalar 302 sistemasi, chegaraviy yuklanishlar, yuklarni strapovka qilish qoidalarini va xavfsizlik texnikasi bo‘yicha boshqa ko‘rsatmalarni yuklanish ostida sinash; aniqlangan nosozliklarin bartaraf etish. Texnik xizmat ko‘rsatish shuningdek, quyidagi ishlarni ham o‘z ichiga oladi; yuk lebyodkasi reduktorini, xarakatlanish va kallakni aylantirish mexanizmlarini ichishini; o‘qlar, vallar, podshipniklar va shesternalar holatini tekshirishi; elektrodvigatellar vallari podshipniklari holatini, kollektorlarning tozalanishini va cho‘tkalarning moslashishini tekshirish; kontrollerlarni tekshiri, kuygan kulachoklarni tozalash va ishdan chiqqanlarini almashtirish; bosh kontaktorlarning holatini tekshirish; kranni amaldagi yo‘riqnomaga muvofiq sinash, cheklagichlarni va himoyalovchi qurilmalarni rostlash. Yüklə 24,39 Mb. Dostları ilə paylaş:
|