Јурилиш материаллари ва конструкциялрини тадіиі этиш ва


-rasm. Konstruksiyalarni yuklantrish sxemalari



Yüklə 24,39 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə87/174
tarix05.12.2023
ölçüsü24,39 Mb.
#173338
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   174
Qurilish materiallari konstruksiyalarini

4.1-rasm. Konstruksiyalarni yuklantrish sxemalari:
a–bir tekis taqsimlangan yuklanish 
bilan; b–to‘plangan yuklanish bilan; 1–siqilgan havoli ballon; 2–donabay yuklar; 3–donabay yukli 
traversa; 4–gidrodomkrat.
Ikkala tayanch nivelir yordamida bir xil sathda o‘rnatilishi kerak. Sinov 
kuchini qo‘yish paytigacha yuklangan moslamalarni o‘rnatish davrida 
konstruksiyaning ehtimoliy siljishini istisno qilish maqsadida tayanchning 
harakatlanuvchi katogi ponalab qo‘yilishi kerak. 
Sinashdan oldin konstruksiyani sinchiklab o‘lchash va ko‘zdan kechirish 
amalga oshiriladi, bunda sezilgan barcha yoriqlar, darz ketishlar va shu kabilar sinab 
jurnaliga rasmi chizib kiritiladi. Sinashda yoriqlarni yaxshiroq aniqlash uchun tarkibi 
1:3 dan 1:5 gacha (ohak (yoki bo‘r): suv) bo‘lgan uncha quyuq bo‘lmagan ohak yoki 
bo‘r eritmasi bilan konstruksiya dastlab oqlanadi. 


142 
4.2. Qurilish konstruksiyalarini sinash uchun stendlarning turlari
Eng oddiy stendlar
. Mayda temirbeton buyumlarni sinashda, shuningdek 
qurilish maydonchasi sharoitida sinovlarni o‘tkazish uchun vaqtinchalik 
konstruksiyali eng sodda stendlardan foydalaniladi. Bunday stendlar Qisht, beton 
yoki yig‘ma temirbeton elementlardan (4.2-rasm) ishlagan ikkita tayanchdan iborat 
bo‘ladi. Tayanchlar bir-biridan ma’lum masofada joylashadilar va ularga 
sinalayotgan konstruksiyalarni va yuklanish materiallarini o‘rnatish uchun xizmat 
qiladi. 
Stendning yuk ko‘taruvchiuvchi tayanchlari orasida sinalayotgan 
konstruksiyalarning to‘satdan buzilib ketadigan hollarda ehtiyot tayanchlarga ega. 
Tayanchlarning balandligi 0,6–1,2 m ga teng qilib qabul qilinadi, bu hol sinalayotgan 
konstruksiyaning pastki sirtiga erkin kirishni ta’minlashi kerak. 
 
4.2-rasm. Buyumlarni egilishga sinash uchun eng oddiy stend sxemasi:
1– yuk ko‘taruvchi 
tayanchlar; 2–ehtiyot tayanchlar; 3–qo‘zg‘aluvchi tayanch; 4–sharnirli qo‘zg‘almas tayanch;
5–sinalayotgan buyum; 6–yuklar. 
Bunday stendlarda sinov yuki sifatida g‘isht, beton bloklar, qumli yashiklar va 
boshqa qurilish materiallari foydalaniladi. Sinalayotgan konstruksiyalarni yuklash va 
yuksizlantirish juda ko‘p mehnat talab qiluvchi operatsiya hisoblanadi va 
yuklanishning vaqt o‘tishi bilan bir tekis taqsimlanishini ta’minlamaydi. 
Richaglardan foydalaniladigan stendlar 
nisbatan uncha katta bo‘lmagan 
yuklashlarga mo‘ljallangan temirbeton buyumlarni sinash uchun mo‘ljallangan va 
yuklanish sxemasiga bog‘liq holda bitta (3.4-§ ga qarang), ikkita yoki bir nechta 
richag bilan bajariladi. Stend (4.3-rasm) uning chetlari bo‘ylab joylashgan ikkita 
temirbeton tayanchlardan, taqsimlovchi va tayanch metall to‘sinlar, richag va yuklash 
platformasidan iborat. Bitta richag mavjud bo‘lganda buyumni yuklash ikki nuqtada 
amalga oshiriladi, ikkita richag mavjud bo‘lganda esa to‘rtta nuqtada yuklantiriladi. 
Yuklanish richagdan buyumga taqsimlash to‘sinlari orqali uzatiladi. 


143 
Siqilgan havodan foydalaniladigan stendlar
. Plitalarni va boshqa buyumlarni 
bir tekis taqsimlanuvchi yuklanish bilan sinashda siqilgan havo bilan yuklanadigan 
stendlardan foydalaniladi. Stend sinalayotgan plita tayanadigan tayanchlardan, rezina 
g‘ilof ichiga olingan rezina ballon ko‘rinishida ishlangan havo kamerasidan, havo 
kamerasi ustidan qo‘yiladigan siquvchi 
щitdan, bu щit ustida joylashgan tortqilar va 
siqish to‘sinlaridan tashkil topgan. Kamerada bosim kompressor yordamida vujudga 
keltiriladi va suvli yoki simobli monometr bo‘yicha aniqlanadi, bu monometr havo 
kamerasining shtutseriga shlang yordamida ulanadi. Yuklash kamerdan buyumga 
stendning asosiga tortqilar yordamida mahkamlangan siquvchi 
щit va siquvchi 
to‘sinlar orqali uzatiladi. 

Yüklə 24,39 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   174




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin