Yer yuzasining turli xil relyef shakllari bo`yicha maydonlari nisbati.
Quruqlik balandligi
(m. hisobida)
Quruqlik maydoni (mln.kv.km hisobida)
Okean chuqurligi
(m. hisobida)
Okean maydoni (mln.kv.km hisobida)
8848-3000
3000-2000
2000-1000
1000-500
500-200
200-0
JAMI
6,0
10,0
24,0
27,0
33,0
49,0
149
0-200
200-1000
1000-2000
2000-3000
3000-4000
4000-5000
5000-6000
6000-11022
JAMI
28
15
15
24
71
119
84
5
361
Okeanlarda 0-3000 m gacha bo`lgan chuqurliklar 82,9 mln km ga teng va okean maydonining 23% ini egallaydi. Materik ko`tarilmalari bilan ularni ajratib turgan okean botiqlari oralig`ida oraliq (o`tuvchi) zona bor. Bularga nisbatan yassi relyefli materik sayozligi (shelf) va daralar kesib o`tgan materik yonbag`ri kiradi. Materik sayozligi 0-200 m gacha materiklarning okean sathidan past yuzasi joylashgan. Undan chuqurda materik yonbag`ri, so`ngra materik etagi keladi. Bu uchala zona materiklarning suv osti chekkasini relyefini tashkil etadi, 200-2500 m chuqurlikkacha davom etadi.
Relyefning hosil bo`lishi (genezisi). Relyefning kelib chiqishini o`rganish geomorfologiyaning asosiy vazifasi. Chunki shu orqali o`rganilayotgan relyef shaklini paydo bo`lishi tarixini bilish, foydali qazilmalarini qidirib topish, undan xalq xo`jaligida foydalanishda muhim ahamiyatga ega. Relyef genezisi ikkita yirik guruhga bo`linadi.
1. Endogen.
