Usullari, uning ahamiyati, shakllanish jarayoni muhokama qilinadi. Uning ijobiy va salbiy jihatlari yoritiladi. Xorijiy davlatlar tajribasi oʻrganilib tahlil qilinadi
Yüklə 110 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Oriental Renaissance: Innovative,
educational, natural and social sciences VOLUME 2 | ISSUE 4 ISSN 2181-1784 Scientific Journal Impact Factor SJIF 2022: 5.947 Advanced Sciences Index Factor ASI Factor = 1.7 166 w www.oriens.uz April 2022 nizolarni hal qilishda yordam berish uchun Adliya departamentining Jamoatchilik bilan aloqalar xizmatini tuzdi. Ford jamgʻarmasi nizolarni hal qilish mexanizmlarini oʻrganish uchun Nizolarni hal qilish milliy markazi va Mediatsiya va nizolarni hal qilish institutini tashkil etdi” 8 . 1976-yilgi Fond konferensiyasida “Yetakchi huquqshunos, advokat, adliya tizimidagi partiyalar sud xarajatlari koʻpayishi va kechikishidan norozilik bildirdi. Konferensiya natijalari boʻyicha ishchi guruhni professor Frank Sanderning nizolarni hal qilish markazini oʻz ichiga olgan sud haqidagi fikrlari qoʻllab quvvatlandi” 9 . 1998-yilda Kongress “Nizolarni muqobil hal qilish toʻgʻrisida”gi qonunni qabul qildi. Rossiyada ham nizolarni suddan tashqari hal etish usullariga qiziqish ortib bormoqda. Rossiyada nizolarni muqobil hal qilish alohida kontseptsiya sifatida 1990- yillarning oʻrtalarida paydo boʻlgan. Rossiyalik huquqshunos Elena A. Vinogradova fikricha “Nizolarni suddan tashqari hal etish tartib-taomillariga qiziqish, birinchi navbatda, norasmiy yurisdiksiya, muqobil shakllarni rivojlantirishga qaratilgan qonunchilik tendentsiyalari va ish yuritishni takomillashtirish yaxshi rivojlangan va muvaffaqiyatli qoʻllanilayotgan boshqa mamlakatlar tajribasini oʻrganishda namoyon boʻladi” Rossiya qonunchiligiga hozirgacha maʻlum boʻlmagan “Nizolarni muqobil hal qilish”atamasini oldi. Ushbu atamaning rus huquqshunosligi tomonidan qoʻllanilishi xorijiy terminologiyaga koʻr-koʻrona taqlid qilishni koʻrsatmaydi. Aksincha, u zamonaviy dunyoda turli huquqiy tizimlarning oʻzaro bogʻliqligini koʻrsatadi. Nizolarni muqobil hal qilish tushunchasi hozirda Rossiya huquqiy nazariyasi va amaliyotida keng qoʻllaniladi va nizolarni hal qilishning “Suddan tashqari shakllari” ning oldingi amaliyotiga oʻxshaydi. Rossiya jamiyatining muqobil sohani yaratishga uzoq vaqtdan beri boʻlgan ehtiyoj bunday amaliyotlar paydo boʻlishida namoyon boʻladi. Nizolarni muqobil hal qilish “Sud-huquq islohoti” komponenti doirasida alohida soha sifatida 1996-2004-yillarda Rossiya Federatsiyasida amalga oshirilgan “Huquqiy islohot” loyihasiga kiritildi. Rossiya Federatsiyasining 2010-yil 27-iyuldagi 193-sonli “Vositachi (mediatsiya tartibi) ishtirokida nizolarni hal qilishning muqobil tartibi toʻgʻrisida” qonun qabul qildi. 2011-yil 1-yanvarda kuchga kirgan “Vositachilar ishtirokidagi nizolarni hal qilishning muqobil tartibi (mediatsiya tartibi) toʻgʻrisida” Federal qonunining qabul qilinishi Rossiya Federatsiyasida nizolarni hal qilishning muqobil usullarini rivojlantirish uchun huquqiy shart-sharoitlarni yaratdi. 8 See Frank E.A. Sander. Alternative Methods of Dispute Resolution: An Overview. 37 FLA. L. REv. I (1985). 9 The Conference was named after Professor and Dean Roscoe Pound. honored on the seventieth anniversary of his famous presentation before the members of the American Bar Association in 1906. |