Kısa mesafede süratli taşıma teknikleri nelerdir?
1-Kucakta taşıma:
Bilinci açık olan çocuklar ve hafif yetişkinler için kullanışlı bir yöntemdir.
Bir ilkyardımcı tarafından uygulanır.
Bir elle yaralı dizlerinin altından tutularak destek alınır,
Diğer elle gövdenin ağırlığı yüklenerek sırtından kavranır,
Yaralıya kollarını ilkyardımcının boynuna dolaması söylenebilir. Bu yaralının
kendini güvende hissetmesini sağlar,
Ağırlık dizlere verilerek kalkılır.
Şekil 53:Kucakta Taşıma Tekniği
2-İlkyardımcının omzundan destek alma:
Hafif yaralı ve yürüyebilecek durumdaki hasta/yaralıların taşınmasında kullanılır.
Bir ilkyardımcı tarafından uygulanır. Bu yöntem iki kişi ile de uygulanabilir.
Yaralının bir kolu ilkyardımcının boynuna dolanarak destek verilir,
İlkyardımcı boşta kalan kolu ile hasta/yaralının belini tutarak yardım eder.
Şekil 54:İlkyardımcının Omzundan Destek Alma
- 65 -
3-Sırtta taşıma:
Bilinçli hastaları taşımada kullanılır. Bir ilkyardımcı tarafından uygulanır.
İlkyardımcı hasta/yaralıya sırtı dönük olarak çömelir ve bacaklarını kavrar,
Hasta/yaralının kolları ilkyardımcının göğsünde birleştirilir,
Ağırlık dizlere verilerek hasta/yaralı kaldırılır.
Şekil 55:Sırtta Taşıma Tekniği
4-Omuzda taşıma ( İtfaiyeci yöntemi) :
Yürüyemeyen ya da bilinci kapalı olan kişiler için kullanılır. Bir ilkyardımcı tarafından
uygulanır. İlkyardımcının bir kolu boşta olacağından merdiven ya da bir yerden rahatlıkla
destek alınabilir.
İlkyardımcı sol kolu ile omzundan tutarak hasta/yaralıyı oturur duruma getirir,
Çömelerek sağ kolunu hasta/yaralının bacaklarının arasından geçirir,
Hasta/yaralının vücudunu sağ omzuna alır,
Sol el ile hasta/yaralının sağ elini tutar, ağırlığı dizlerine vererek kalkar,
Hasta/yaralının önde boşta kalan bileği kavranarak hızla olay yerinden
uzaklaştırılır.
Şekil 56: Omuzda Taşıma Tekniği
- 66 -
5-İki ilkyardımcı ile ellerin üzerinde taşıma (Altın Beşik Yöntemi) :
Hasta/yaralının ciddi bir yaralanması yoksa ve yardım edebiliyorsa iki, üç, dört elle altın
beşik yapılarak taşınır.
İki elle: İki ilkyardımcının birer eli boşta kalır, bu elleri birbirlerinin omzuna koyarlar,
diğer elleri ile bileklerinden kavrayarak hasta/yaralıyı oturturlar.
Şekil 57: İki Elle Altın Beşik Tekniği
Üç elle: Birinci ilkyardımcı bir eli ile ikinci ilkyardımcının omzunu kavrar, diğer eli ile
ikinci ilkyardımcının el bileğini kavrar. İkinci ilkyardımcı bir el ile birinci ilkyardımcının
bileğini, diğer eli ile de kendi bileğini kavrar.
Şekil 58: Üç Elle Altın Beşik Tekniği
Dört elle: İlkyardımcılar bir elleri ile diğer el bileklerini, öbür elleri ile de birbirlerinin
bileklerini kavrarlar.
Şekil 59: Dört Elle Altın Beşik Tekniği
- 67 -
6-Kollar ve bacaklardan tutarak taşıma:
Hasta/yaralı bir yerden kaldırılarak hemen başka bir yere aktarılacaksa kullanılır. İki
ilkyardımcı tarafından uygulanır.
İlkyardımcılardan biri sırtı hasta/yaralıya dönük olacak şekilde bacakları arasına
çömelir ve elleri ile hasta/yaralının dizleri altından kavrar. İkinci ilkyardımcı
hasta/yaralının baş tarafına geçerek kolları ile koltuk altlarından kavrar. Bu
şekilde kaldırarak taşırlar.
Şekil 60:Kollar ve Bacaklardan Tutarak Taşıma Tekniği
7-Sandalye ile taşıma:
Hasta/yaralının bilinçli olması gereklidir. Özellikle merdiven inip çıkarken çok kullanışlı
bir yöntemdir. İki ilkyardımcı tarafından uygulanır.
Bir ilkyardımcı sandalyeyi arka taraftan, oturulacak kısma yakın bir yerden, diğer
ilkyardımcı sandalyenin ön bacaklarını aşağı kısmından kavrayarak taşırlar.
Şekil 61: Sandalye İle Taşıma Tekniği
- 68 -
Sedye üzerine yerleştirme teknikleri nelerdir?
1-Kaşık tekniği:
Bu teknik hasta/yaralıya sadece bir taraftan ulaşılması durumunda üç ilkyardımcı
tarafından uygulanır.
İlkyardımcılar hasta/yaralının tek bir yanında bir dizleri yerde olacak şekilde diz
çökerler,
Hasta/yaralının elleri göğsünde birleştirilir,
Birinci ilkyardımcı baş ve omzundan, ikinci ilkyardımcı sırtının alt kısmı ve
uyluğundan, üçüncü ilkyardımcı dizlerinin altından ve bileklerinden kavrar. Daha
sonra kendi ellerini hasta/yaralının vücudun altından geçirerek kavrarlar,
Başını ve omzunu tutan birinci ilkyardımcının komutu ile tüm ilkyardımcılar aynı
anda hasta/yaralıyı kaldırarak dizlerinin üzerine koyarlar,
Aynı anda tek bir hareketle hasta/yaralıyı göğüslerine doğru çevirirler,
Sonra uyumlu bir şekilde ayağa kalkar ve aynı anda düzgün bir şekilde sedyeye
koyarlar.
Şekil 62: Kaşık Tekniği
2-Köprü tekniği:
Hasta/yaralıya iki taraftan ulaşılması durumunda dört ilkyardımcı tarafından yapılır.
İlkyardımcılar bacaklarını açıp, hasta/yaralının üzerine hafifçe çömelerek
yerleşirler,
Birinci ilkyardımcı başı koruyacak şekilde omuz ve ensesinden, ikinci ilkyardımcı
kalçalarından, üçüncü ilkyardımcı da dizlerinin altından tutar,
Birinci ilkyardımcının komutu ile her üç ilkyardımcı hastayı kaldırırlar,
Dördüncü ilkyardımcı sedyeyi arkadaşlarının bacakları arasına iterek yerleştirir ve
hasta/yaralı sedyenin üzerine konulur.
Şekil 63: Köprü Tekniği
- 69 -
3-Karşılıklı durarak kaldırma:
Omurilik yaralanmalarında ve şüphesinde kullanılır. Üç ilkyardımcı tarafından
uygulanır.
İki ilkyardımcı hasta/yaralının göğüs hizasında karşılıklı diz çökerler,
Üçüncü ilkyardımcı hasta/yaralının dizleri hizasında diz çöker,
Hasta/yaralının kolları göğsünün üzerinde birleştirerek, düz yatması sağlanır,
Baş kısımdaki ilkyardımcılar kollarını baş-boyun eksenini koruyacak şekilde
hasta/yaralının sırtına yerleştirirler,
Hasta/yaralının dizleri hizasındaki üçüncü ilkyardımcı kollarını açarak
hasta/yaralının bacaklarını düz olacak şekilde kavrar. Verilen komutla, tüm
ilkyardımcılar hasta/yaralıyı düz olarak kaldırarak sedyeye yerleştirirler.
Şekil 64: Karşılıklı Durarak Kaldırma Tekniği
Sedye ile taşıma teknikleri nelerdir?
Sedye ile taşımada genel kurallar şunlardır;
Hasta/yaralı battaniye ya da çarşaf gibi bir malzeme ile sarılmalıdır,
Düşmesini önlemek için sedyeye bağlanmalıdır,
Başı gidiş yönünde olmalıdır,
Sedye daima yatay konumda olmalıdır,
Öndeki ilkyardımcı sağ, arkadaki ilkyardımcı sol ayağı ile yürümeye başlamalıdır
(Sürekli değiştirilen adımlar sedyeye sağlam taşıma sağlar),
Daima sedye hareketlerini yönlendiren bir sorumlu olmalı ve komut vermelidir,
Güçlü olan ilkyardımcı hasta /yaralının baş kısmında olmalıdır.
1-Sedyenin iki kişi tarafından taşınması:
Her iki ilkyardımcı çömelirler, sırtları düz, bacakları kıvrık olacak şekilde
sedyenin iki ucundaki iç kısımlarda dururlar,
Komutla birlikte sedyeyi kaldırırlar ve yine komutla dönüşümlü adımla yürümeye
başlarlar,
Önde yürüyen yoldaki olası engelleri haber vermekle sorumludur.
- 70 -
2-Sedyenin dört kişi tarafından taşınması:
Yaralının durumu ağır ise ya da yol uzun, zor ve engelli ise sedye 4 kişi ile taşınmalıdır.
İlkyardımcıların ikisi hasta/yaralının baş, diğer ikisi ayak kısmında sırtları dik,
bacakları bükülü olarak sedyenin yan kısımlarında çömelirler. Sedyenin sapından
tutarlar ve yukarı komutu ile sedyeyi kaldırırlar,
Sedyenin sol tarafından tutan ilkyardımcılar sol, sağ tarafındakiler sağ adımlarıyla
yürümeye başlarlar,
Dar bölgeden yürürken ilkyardımcılar sırtlarını sedyenin iç kısmına vererek
yerleşirler,
Merdiven, yokuş inip çıkarken sedye mümkün olabilecek en yatay pozisyonda
tutulmalıdır. Bunun için ayak tarafındakiler sedyeyi omuz hizasında, baş
tarafındakiler uyluk hizasında tutmalıdır.
Şekil 65: Sedye İle Taşıma Tekniği
4-Bir battaniye ile geçici sedye oluşturma:
Tek bir battaniye ile sedye oluşturmada ise battaniye yere serilir kenarları rulo
yapılır.
Yaralı üzerine yatırılarak kısa mesafede güvenle taşınabilir.
- 71 -
Şekil 65: Bir Battaniye ile Geçici Sedye Oluşturma
5-Bir battaniye ve iki kirişle geçici sedye oluşturma:
Yeterli uzunlukta iki kiriş ile sedye oluşturmak mümkündür.
Bir battaniye yere serilir,
Battaniyenin 1/3'üne birinci kiriş yerleştirilir ve battaniye bu kirişin üzerine
katlanır,
Katlanan kısmın bittiği yere yakın bir noktaya ikinci kiriş yerleştirilir,
Battaniyede kalan kısım bu kirişin üzerini kaplayacak şekilde kirişin üzerine
doğru getirilir,
Hasta/yaralı bu iki kirişin arasında oluşturulan bölgeye yatırılır.
Şekil 66: Bir Battaniye ve İki Kiriş İle Geçici Sedye Oluşturma
- 72 -
KAYNAK
1-
Sağlık Bakanlığı Temel İlkyardım Uygulama Rehberi
2-
Avrupa Resüsitasyon Konseyi (ERC) 2005 Resüsitasyon Kılavuzu
Düzenleyen: Ergün ÖZGÜR
Dostları ilə paylaş: |