Узбекистон республикаси олий ва урта махсус таълим вазирлиги тошкент давлат щтисодиёт университети “банк иши” факультети “Ташки иктисодий фаолият” кафедраси

Biznes - biror faoliyat (ish) yuzasidan bulgan munosabat, anikrogi ishbilarmonlarning iktisodiy munosabatlaridir. Bugungi kunda uning uch turini ajratadilar:

1. 
   Savdo - vositachilik.
   
2. 
   Ishab chikarish biznesi.
   
3. 
   Xizmat kursatish asosidagi biznes.
   

Uz navbatida ishlab chikarish biznesida ularning ikki tioi ajratiladi:

1. 
   Anoanaviy tiodagi tadbirkor. Bunday tadbirkor xar doim talab kilinadigan maxsulotni ishlab chikaradi.
   
2. 
   Novator - tadbirkor. U yangi texnologiyalardan foydalanish asosida ixtirolarni ishlab chikarishga kullaydi va avval maolum bulgan tovarlarni ishlab chikarishni yangi usullar yordamida amalga oshiradi. Bunda yangi ishlab chikarishlar, tarmoklar yaratilishi mumkin.
   

Biznes - munosabat sifatida bir kator belgilarga ega: bizneschilar uz manfaatlariga ega, foyda olishga intiladilar, xatto xatarli ishga kul urishga xam tayyor, tashabbuskor, ishning siru - asrorlarini biladigan, uzaro iktisodiy alokalar madaniyatini egallagan buladilar. Ularning alokalari xamma ishtirokchilar uchun naf keltiradi. Biznesmen - kaoital egasi, mulkdor, mulkini kuoaytirishga intiluvchi shaxs.
Biznes - bu ruxsat etilgan, jamiyat aozolariga naf keltiruvchi faoliyat bilan shugullanib, oul daromad tщishni bildiradi⁶. Biznes keng maonodagi konuniy yul bilan daromad tщishga karatilgan faoliyatdir. Biznesning moxiyati ayriboshlashdadir. oulni tovarga va yanada kuorok oulni, yaoni foydasi bilan kaytgan oulni tovarga ayirboshlash biznesning moxiyatini kursatadi: o — » T — o — » T.
Biznes ishbilarmonlik munosabati sifatida uz suboektlari (ishtirokchilari)ga ega, yaoni yakka tartibda biznes bilan shugullanuvchi kishilar, tadbirkorlar jamoasi va uyushmasi, yakka isteomolchilar birlashmalari va nixoyat, davlatning iktisodiy idoralariga ega.
Tadbirkorik tugrisidagi Uzbekiston Resoublikasi ^onunining «Tadbirkorlik suboektlari» deb atalgan 4-moddasida biznesning (tadbirkorlikning) suboektlari deb kuyidagilar kursatilgan:

•