Va axborot texnologiyalari 5-sinf toshkent – 2020

III BOB. 
KOMPYUTER DASTURLARI 
5. Fayl yoki Papkani qayta nomlash uchun uni kursor bilan belgilab, sichqonchaning o‘ng
tugmachasi bosiladi va hosil bo‘lgan oynachada Переименовать buyrug‘i tanlanadi.
6. Fayl yoki Papkani nusxalash uchun uni kursor bilan belgilab, sichqonchaning o‘ng
tugmachasi bosiladi va hosil bo‘lgan oynachada Копировать buyrug‘i tanlanadi.
FAYL TURLARI VA UNING FORMATI
Yuqorida qayd etilganidek, har bir dastur o‘zida yaratilgan hujjat, tasvir yoki taqdimotlarni
kompyuter xotirasiga o‘zining formati (kengaytmasi) bilan saqlab qo‘yadi. Quyidagi jadvalda
ba’zi dastur nomlari va ularning maxsus kengaytmalari berilgan.
Eslatma. Kompyuterda fayl nomi 255 tagacha belgidan oshmasligi, kengaytmalar esa
3–4 belgidan iborat bo‘lishi zarur.
DIQQAT
Dastur yorlig‘i
Fayl kengaytmasi
Dastur yorlig‘i
Fayl kengaytmasi
.docx
.bmp
.xlsx
.txt
.pptx
.jpg
.pub
.pdf
.accdb
.exe
Paint
Блокнот
Adobe
photoshop
Foxit
reader
Game

---

---

11-DARS. 
FAYL VA PAPKA TUSHUNCHASI
45
1. Kompyuterda ma’lumotlar qanday ko‘rinishda saqlanadi?
2. Fayllar bir-biridan qanday farqlanishi mumkin?
3. Katalog nima?
4. Yangi papkalar qanday hosil qilinadi?
5. Fayl va kataloglar mavjud bo‘lishi mumkin bo‘lgan kompyuter xotiralarini sanab o‘ting.
SAVOL VA TOPSHIRIQLAR 
1. Mulohazalarni davom ettiring:
a) Har qanday fayl o‘z nomi va …ga ega.
b) … bu — fayl va papkalarning atribut va parametrlari saqlanadigan maxsus joy.
c) Kompyuter xotirasida fayllar matn, …, …. , …. , ko‘rinishlarda bo‘ladi.
2. Fayllar bilan bajarish mumkin bo‘lgan amallarni ko‘rsating:
3. Windows muhitida fayl va papkalar bilan bajariladigan amallarning tarjimasini aniqlab,
jadvalni to‘ldiring.
4. Dastur yorliqlari va ularga mos
kengaytmalarni belgilang.
UYGA VAZIFA
saqlash;
qayta nomlash;
o‘lchash;
o‘chirish;
qirqib olish;
uzatish;
ochish;
chop etish;
nusxalash;
ishga tushirish.
rang berish;
Rus tili
O‘zbek tili
Ingliz tili
Создать
Копировать
Сохранить
Удалить
Вырезать
Вставить
Переименовать
.xlsx
.pptx .bmp .docx
.txt

---

---

46