Bu jarayon hajm o‘zgarmas bo‘lganda sodir bo‘ladi, shuning uchun dV = 0. Gaz tashqi kuchlarga qarshi ish bajarmaydi, ya’ni
(31.8)
Izoxorik jarayon, devorlari qalin, o‘zgarmas hajmga ega bo‘lgan idishdagi gazni isitish yoki sovutishda sodir bo‘ladi. Termodinamikaning birinchi qonuniga asosan, izoxorik jarayonda gazga uzatilgan issiqlik miqdorining hammasi gazning ichki energiyasini oshishiga sarf bo‘ladi:
(31.9)
Bu jarayonda solishtirma issiqlik sig‘imi Sv ichki energiya bilan quyidagicha bog‘langandir:
(31.10)
Istalgan massali gaz uchun esa:
(31.11)
2. Izobarik jarayon ( p = const ). Izobarik jarayon bosim o‘zgarmas bo‘lganda sodir bo‘ladi. Porshen erkin harakatlanadigan silindr ichidagi gazni isitish yoki sovutishda izobarik jarayon sodir bo‘ladi.
Izobarik jarayonda solishtirma issiqlik sig‘imini Cp deb belgilasak, u holda,
Istalgan massali gaz uchun quyidagiga ega bo‘lamiz
(31.12)
Birlik massaga teng bo‘lgan gaz hajmi V1 dan V2 ga o‘zgarganda bajarilgan ish quyidagiga teng bo‘ladi:
(31.13)
Izobarik jarayonga termodinamikaning birinchi qonunini qo‘llasak
(31.14)
Bu ifodaning ikki tarafini dT ga bo‘lsak
(31.15)
(31.16)
Agar
bo‘lsa,
ga teng bo‘ladi. U holda
(31.17)
Bu ifoda Mayyer tenglamasi deb ataladi. Izobarik jarayonning issiqlik sig‘imi izoxorik jarayon issiqlik sig‘imidan gaz doimiysi qiymatiga kattadir, chunki izobarik jarayonda, bosim o‘zgarmas bo‘lgani uchun gazning kengayishi qo‘shimcha issiqlik miqdori talab qilinadi.
