Vakumdagi magnit maydon

dF = IdlBsin
ifoda bilan aniqlanadi. Amper qonunini ifodalaydi. B - maydonning dl element joylashgan sohasidagi magnit induksiyasi,  - dl va e vektorlar orasidagi burchak.
Ta`sir etuvchi kuchni (Amper kuchi) yo`nalishini chap qo`l qoidasi bilan aniqlanadi.
Qoida: Chap qo`limizni shunday joylashtirish kerakki, bunda B induksiya chiziqlari kaftimizga kirsin, to`rtala ochilgan barmoq tok yo`nalishiga mos kelsa, 90⁰ ga ochilgan bosh barmoq Amper kuchining yo`nalishini ko`rsatadi.
Amper qonuni tok oqayotgan ikkita parallel o`tkazgichlarni o`zaro ta`sir kuchlarini aniqlashda qo`llaniladi.




Lorens kuchi. Magnit maydoni faqat tok oqayotgan o`tkazgichlargagina ta`sir qilib qolmasdan, balki harakatdagi zaryadlangan zarrachalarga ham ta`sir qiladi. Magnit maydonida  tezlikda harkatlanayotgan q zaryadga

kuch ta`sir etadi. Bu kuchni Lorens kuchi deyiladi. Lorens kuchini yo`nalishi chap qo`l qoidasi bilan aniqlanadi.
Agar kaftga B induksiya chiziqlari kirsa, to`rtala ochilgan barmoq musbat zaryadning tezlik, - vektor yo`nalishiga mos kelsa, bosh barmoq Lorens kuchi yo`nalishini ko`rsatadi.





Lorens kuchining (F_l) modul bo`yicha ifodasi

F_l = qBsin va orasidagi burchak. Lorens kuchi zarracha yo`nalishiga tik, demak unga markazga intilma tezlanish beradi va zarracha harakat yo`nalishini o`zgartiradi, xolos.

Adabiyotlar:

1. 
   I.V.Savelyev. "Umumiy fizika kursi." I-qism. Toshkent: O’qituvchi,1973 y.
   
2. 
   I.V.Savelyev. "Umumiy fizika kursi." II-qism. Toshkent: O’qituvchi,1973 y.
   
3. 
   I.V.Savelyev. "Umumiy fizika kursi." III-qism. Toshkent: O’qituvchi,1973 y.
   
4. 
   S.X. Astanov, M.Z. Sharipov, N.N. Dalmuradova, M.Sh.Ivayev "Fizik kattaliklar va ularning o'lchov biriliklari" elektron o'qitish kursi EHM uchun yaratilgan dastur. O'zbekiston Respublikasi davlat patent idorasi GUVOHNOMA № DGU 00975 Toshkent, 12 iyul 2005 y.
   
5. 
   A.G.G’aniev, A.K.Avliyoqulov, G.A.Almardonova “Fizika” I qism Toshkent 2007 y.
   
6. 
   S.X.Astanov, M.Z.Sharipov, N.N.Dalmuradova, R.V.Metanidze “Umumiy fizika kursining elektr bo’limidan” elektron darslik.