56
deb baholab bo‘lmaydigan xarakter, xulq-atvor va shaxslilikning shunchaki
boshqacha, o‘ziga xos xususiyatlari shakllanadi.
Bunday sharoitda yetim va ota-onasiz qolgan bolalarga psixologik yordam
ko‘rsatish muammosi sotsiolog, psixolog va pedagoglar oldidagi har bir bola
uchun individual metodik ish olib borish talabini kuchaytiradi. Xususan,
yurtimizda Mehribonlik uylari, maxsus maktablar, maktab-internatlarning
moddiy-texnik bazasini mustahkamlash, bolalar uchun barcha sharoit va
imkoniyatlarni yaratish, tarbiyachi-pedagoglarning mehnatini qo‘llab-quvvatlashga
katta e’tibor qaratilmoqda. Bu jarayonda inklyuziv ta’limni rivojlantirish, alohida
ehtiyojli bolalarga ko‘rsatiladigan pedagogik-psixologik xizmatlarni yanada
takomillashtirish, ularning jamiyatga integratsiyalashuviga ko‘maklashish
yuzasidan keng qamrovli ishlar amalga oshirilmoqda.
Emotsional jihatdan bola o‘zini qulay his etishi uchun jismoniy salomatligi,
atrofdagi odamlar bilan muloqoti xususiyati, shaxsiy muvaffaqiyatlarini belgilab
beruvchi ijtimoiy shart-sharoit muhim hisoblanadi. Albatta, yaxshi go‘daklar uyi
va mehribonlik uylarining tajribasidan ma’lumki, imkon qadar oilaviy muhitga
yaqinlashtirilgan shart-sharoitlarda unib-o‘sishlari katta hayotga muvaffaqiyatli
moslashuvini ta’minlovchi muhim omildir.
Shunday qilib, yuqorida o‘rganib chiqilgan ilmiy adabiyotlar sharhi
davomida shu narsa iqror bo‘ldikki, Mehribonlik uyida tarbiyalanuvchilarning
shaxs xususiyatlari, xarakter xislatlari, ahloqiy bilimlari, aqliy imkoniyatlari, o‘z-
o‘zini anglash va bir qancha ijtimoiy-psixologik muammolarni ochib beradigan,
aniq manbalar hozircha yetarli emas. Mavjud ba’zi bir ilmiy ishlar esa, bir
tomonlama tadqiq etilganligi, hududiy va mintaqaviy jihatdan ahloqiy-ijtimoiy
munosabatlari bizning sharoitimiz, milliy qadriyatlarimizga ma’lum bir darajada
mos kelmasligi bilan xarakterlanadi.Qolaversa, bugungi shiddatli zamonda bolalar
tarbiyasiga salbiy va ijobiy ta’sir ko’ratuvchi omillarni ham unutmasligimiz
lozim.Akseleratsiyaning ro’y berishi oqibatida xarakterdagi aksentuatsiya kabi
holatlarni ham kuzatishimiz mumkin.
Dostları ilə paylaş: 
