|
Psofometrik maneə gərginliyinin ölçülməsi
Maneənin təsiri onun gücünün faydalı siqnalın gücünə nisbətindən və maneə siqnallarının tezlik tərkibindən asılıdır. Xüsusi və qeyri – xətti küylərin nisbi səviyyəsi ötürülən siqnalın səviyyəsindən asılıdır. Siqnalın səviyyəsi azaldıqda xüsusi küylərin nisbi səviyyəsi artır, ancaq qeyri – xətti küylər azalır. Ötürülən siqnalın səviyyəsi artdıqda isə əksinə qeyri – xətti küylər artır, xüsusi küylərin nisbi səviyyəsi azalır.
Küyün tezlik tərkibi ona görə vacibdir ki, telefona və səsucaldana təsir edən müxtəlif tezlikli gərginliklər insan qulağı tərəfindən eyni cür qəbul edilmir. Bu müxtəlifliyi nəzərə alaraq telefoniya üzrə beynəlxalq məsləhət komitəsi tərəfindən müxtəlif təcrübələr əsasında xüsusi “çəki” vahidi - psofometrik əmsal qəbul edilmişdir ( yunan sözü “ psofos” – küy deməkdir).
Kanalda küyün və maneənin qarşısını almaq üçün mütləq onun maneə gərginliyinin qiymətini ölçürlər. Telefon rabitəsində psofometrik maneə gərginliyinin qiyməti aşağıdakı düsturla hesablanır:
Ups = Σ (Kf Uf) 2 ( 12.2 )
Burada Uf –maneəni təşkil edən f tezlikli müxtəlif gərginliklərin təsiredici qiyməti, Kf – həmin tezlikdə psofometr əmsalıdır. Psofometr əmsalı 800 Hs tezlikdə vahidə bərabər götürülür.
Psofometrik gərginlik dövrənin sonuna qoşulmuş razılaşdırıcı 600 Om yük müqavimətində yaranan və telefon rabitəsinin qəbul keyfiyyətinə təsir edən müxtəlif tezlikli maneə gərginliklərinin cəmidir.
Psofometrik gərginliyi ölçmək üçün psofometr cihazından istifadə olunur.
Psofometrik maneə gərginliyi tezliyin standart qiymətlərində ölçülür və norma qiyməti ilə müqayisə olunur. 0,3 – 3,4 kHs telefon danışığı tezlik zolağında psofometrik gərginliyin norma qiyməti aşağıdakı düsturla hesablanır:
( 12.3 )
Burada 1,33 – verilən tezlik zolağında orta psofometrik əmsaldır. Uh – 800 Hs tezlikdə gərginliyin təsiredici qiymətidir.
Bu gərginliyi ölçmək üçün əsasən psofometrin iki növ qoşulma sxemlərindən istifadə olunur:
Dostları ilə paylaş: |
